"Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα είναι ουσιώδεις στον χρηματοπιστωτικό κλάδο και, ως εκ τούτου, απαιτείται αποτελεσματική διαχείριση και εποπτεία", αναφέρει η ανακοίνωση που εξέδωσε εχθές, Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ) με αφορμή τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP27) που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αίγυπτο.
"Η ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική κρίση, η βιώσιμη χρηματοδότηση, καθώς και η ευθυγράμμιση των χρηματοδοτικών ροών με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού βρίσκονται στον πυρήνα των προσπαθειών της EBA", αναφέρει η ανακοίνωση.
Οι τράπεζες ως μέρος της λύσης
Το πιστωτικό σύστημα, ως βασικός πυλώνας των σύγχρονων οικονομιών, λειτουργεί ως ο αγωγός μέσα από τον οποίο περνούν τα κεφάλαια που τροφοδοτούν την ανάπτυξη, γεγονός που σημαίνει ότι η κατεύθυνση της οικονομικής ανάπτυξης καθορίζεται εν μέρει από τα κριτήρια χρηματοδότησης που θέτουν οι τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, η βιώσιμη χρηματοδότηση καταλαμβάνει σημαντική θέση μεταξύ των πιστοδοτικών κριτηρίων των πιστωτικών ιδρυμάτων και δεσμεύει σε μεγάλο βαθμό τη χρηματοδότηση των μεγαλύτερων οργανισμών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, τα κεφάλαια του οποίου θα διατεθούν σε μεγάλο βαθμό σε έργα που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την πράσινη μετάβαση.
Ταυτόχρονα με την ευθύνη της βιώσιμης χρηματοδότησης, οι τράπεζες σηκώνουν και το βάρος της ανθεκτικότητας ενάντια στις απειλές που συνιστά για την οικονομία η κλιματική κρίση. Τα τελευταία χρόνια, τα συστημικά ιδρύματα έχουν μπει στον "μεγεθυντικό φακό" του Ενιαίου Μηχανισμού Σταθερότητας (SSM) προκειμένου να ελέγχονται για την έκθεσή τους σε κλάδους της οικονομίας που εμπεριέχουν υψηλότερο ρίσκο εν μέσω όξυνσης της κλιματικής κρίσης.
Επαγρύπνηση έναντι των αυξημένων κινδύνων
Για πρώτη φορά φέτος, ο εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ "έτρεξε" κλιματικά stress tests για όλες της συστημικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε πρόσφατα η κεντρική τράπεζα σε συνέχεια των τεστ, επισημαίνεται η ανάγκη τα εποπτευόμενα ιδρύματα να προσδιορίζουν και να διαχειρίζονται καλύτερα τους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική κρίση.
"Παρότι το 85% των τραπεζών εφαρμόζουν πλέον τουλάχιστον βασικές πρακτικές στους περισσότερους τομείς, διαπιστώνονται ελλείψεις σε πιο εξελιγμένες μεθοδολογίες και αναλυτικές πληροφορίες αναφορικά με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους", αναφέρει η σχετική έκθεση.
Για τον λόγο αυτό, η ΕΚΤ δίνει διορία στις τράπεζες να καλύψουν βαθμιαία τις εποπτικές απαιτήσεις έως το 2024. Σαν πρώτο βήμα, έως τον προσεχή Μάρτιο θα πρέπει να ταξινομήσουν επαρκώς τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους και να διεξάγουν πλήρη εκτίμηση των επιπτώσεών τους στις δραστηριότητές τους.
Σε δεύτερη φάση, οι τράπεζες καλούνται έως το τέλος του 2023 να ενσωματώσουν τους κινδύνους αυτούς στη στρατηγική τους, καθώς και στις πολιτικές διακυβέρνησης διαχείριση κινδύνου. "Κάποιες τράπεζες έχουν ξεκινήσει να σχεδιάζουν τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ωστόσο, στις περισσότερες τράπεζες επικρατεί μια προσέγγιση αναμονής", προειδοποιεί η ΕΚΤ.
Τελευταίο βήμα της νέας απαίτησης που θέτει η Φρανκφούρτη είναι, έως τον Μάρτιο του 2024, να εκπληρώσουν και τα υπόλοιπα εποπτικά κριτήρια που έχουν τεθεί από το 2020 και να τα εντάξουν πλήρως στη Διαδικασία Εποπτικού Ελέγχου και Αξιολόγησης και τη διαδικασία των stress tests.
Προσαρμόζονται στις προκλήσεις οι ελληνικές τράπεζες
"Είναι πλέον σαφές πως οι κίνδυνοι που συνδέονται με το κλίμα αποτελούν πηγή αστάθειας για την οικονομία και ευπάθειας για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η σωστή εκτίμηση και εποπτεία των χρηματοοικονομικών κινδύνων που πηγάζουν από τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία είναι σημαντικός παράγοντας για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη διαφύλαξη της ομαλής λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος", ανέφερε σε πρόσφατη δήλωσή του ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη ξεκινήσει να εντάσσουν δυναμικά στην πιστοδοτική στρατηγική τους τα κριτήρια ESG. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη τοποθέτηση της CEO της Attica Bank Ελένης Βρεττού, η οποία δήλωσε ότι "χωρίς ESG δείκτες οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να δανειοδοτηθούν". Όπως εξήγησε, αποτελεί καθήκον των τραπεζών να προετοιμάσουν τις μεσαίες επιχειρήσεις ως προς την υιοθέτηση κριτηρίων ESG γιατί αν δεν το κάνουν δεν θα έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικά κεφάλαια.
Αξίζει να σημειωθεί δε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είναι μια από τις πρώτες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως που ασχολήθηκαν με την κλιματική αλλαγή και τη βιωσιμότητα, ήδη από το 2009 με την Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, ενώ το 2021 συνέστησε το Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας με σκοπό το συντονισμό και την υλοποίηση των δράσεων της κεντρικής τράπεζας αναφορικά με το κλίμα.
(από capital.gr)