τη συμφιλίωση Ελλάδος και Τουρκίας έπειτα από μακρότατη αιματηρή αντιπαράθεση, που είχε επισφραγισθεί μόλις την προηγούμενη χρονιά με την ταυτόχρονη ένταξή τους στο ΝΑΤΟ.
Είχε προηγηθεί βεβαίως η ενθουσιώδης συμμετοχή των δύο κρατών στον Πόλεμο της Κορέας, εναντίον των κομμουνιστών. Και η ένταξή τους στο ΝΑΤΟ ήταν η ανταμοιβή για την προσφορά τους στον αγώνα εναντίον του «διεθνούς κομμουνισμού». Αλλες εκείνες οι εποχές. Αλλες οι απειλές τότε και σήμερα.
Για την Ελλάδα η ένταξη στο ΝΑΤΟ είχε διάσταση υπαρξιακή και όχι μόνον λόγω του οικτρού ανταρτοπολέμου που είχε προηγηθεί, αλλά επειδή ήταν μία πρώτη και έμπρακτη επιβεβαίωση ότι η χώρα μας «ανήκει εις την Δύση».
Η φράση μπορεί να ειπώθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στα πρώτα χρόνια της Μεταπολιτεύσεως. Αλλά ήδη από συστάσεως του ελληνικού ανεξαρτήτου κράτους ο στόχος ήταν να αποτελέσει η Ελλάς «το πρότυπο Βασίλειο της Δύσεως στην Ανατολή».
Και ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτή η «αποστολή», όπως την είχε προσδιορίσει ο Ιωάννης Κωλέττης όταν διατύπωνε τη Μεγάλη Ιδέα, ήταν η ρήξη με την Ανατολή και μια διαρκής προσπάθεια προσομοιώσεως με την Δύση που ακόμη συνεχίζεται.
Βεβαίως η Ανατολή στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου ήταν για τη Δύση η κομμουνιστική Σοβιετική Ενωση. Αλλο όμως ήταν το περιεχόμενο της λέξεως που της προσέδιδε ο Μέτερνιχ όταν έλεγε ότι «η Ασία αρχίζει από τη Landstrasse» – έναν δρόμο έξω από τη Βιέννη στα ανατολικά της αυστριακής πρωτεύουσας. Και φυσικά αναφερόταν στο γεγονός ότι η Αυτοκρατορία των Αψβούργων είχε ανακόψει την κατακτητική πορεία των Οθωμανών προς την Δύση.
Σήμερα η Ελλάς είναι ενταγμένη πλήρως στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. Αλλά είναι η μόνη χώρα του δυτικού συστήματος που θα εξακολουθεί να υφίσταται τους κραδασμούς της Ανατολής, όπου κυριαρχούσαν επί αιώνες δύο κραταιές αυτοκρατορίες – η Οθωμανική και η Ρωσική. Το αποτύπωμά τους στην περιοχή είναι ισχυρότατο και ανέφικτη η απόδραση από τον κλοιό της γεωγραφίας. Αυτή τη φάση διανύουμε.
Κώστας Ιορδανίδης
Καθημερινή