Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την Τρίτη (17 Ιανουαρίου) υπέρ ενός νέου νόμου που εισάγει αυστηρότερες διαδικασίες και μέτρα ελέγχου για τις μεταφορές αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης όλων των αποβλήτων που προορίζονται για διάθεση

Η έκθεση του Κοινοβουλίου σχετικά με τον κανονισμό της ΕΕ για τη μεταφορά αποβλήτων εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία, με 594 ψήφους υπέρ, 5 κατά και 43 αποχές.

Ο νόμος είναι πλέον έτοιμος να εισέλθει στα τελικά στάδια της έγκρισης, ενώ οι συνομιλίες μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών της ΕΕ για την οριστικοποίηση του κειμένου θα προγραμματιστούν αργότερα εντός του έτους.

Η ποσότητα των αποβλήτων που ανταλλάσσονται σε όλο τον κόσμο αυξάνεται συνεχώς, με 182 εκατομμύρια τόνους να αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής το 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε αυτό, με 32,7 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων να εξάγονται το 2020 σε χώρες εκτός ΕΕ για αξία 13 δισεκατομμυρίων ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 75% από το 2004, σύμφωνα με τη Eurostat.

«Πρέπει να μετατρέψουμε τα απόβλητα σε πόρους στην κοινή αγορά και έτσι να φροντίσουμε καλύτερα το περιβάλλον και την ανταγωνιστικότητά μας», δήλωσε η Δανή ευρωβουλευτής Περνίλε Βάις, η οποία είναι εισηγήτρια του Κοινοβουλίου για τον φάκελο.

«Οι νέοι κανόνες θα μας διευκολύνουν επίσης να καταπολεμήσουμε το έγκλημα των αποβλήτων εντός και εκτός της ΕΕ», δήλωσε η Δανή ευρωβουλευτής.

Τα περισσότερα από τα απόβλητα που μεταφέρονται εκτός Ευρώπης αποτελούνται από σίδηρο και μη σίδηρο, σκραπ μετάλλων, χαρτί, πλαστικό, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και γυαλί, σύμφωνα με τη Eurostat.

Οι μεταφορές αποβλήτων μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία στις χώρες προορισμού και στερούν από τη βιομηχανία ανακύκλωσης της ΕΕ πόρους που μπορούν να μειώσουν την εξάρτηση από πρωτογενείς πρώτες ύλες.

Απαγόρευση όλων των αποβλήτων που προορίζονται για διάθεση

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης των μεταφορών όλων των αποβλήτων που προορίζονται για διάθεση εντός της ΕΕ, εκτός εάν επιτρέπεται σε περιορισμένες και καλά αιτιολογημένες περιπτώσεις.

Η έκθεση της Περνίλε Βάις, η οποία προέρχεται από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), βρήκε ευρεία υποστήριξη μεταξύ άλλων πολιτικών ομάδων.

«Τα απόβλητα και τα σκουπίδια μας είναι δική μας ευθύνη», υποστήριξε η Άνα Ζάλεβσκα, πολωνή μέλος της ομάδας των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών. «Θα πρέπει να ντρεπόμαστε που εξάγουμε τα απορρίμματά μας για να τα ξεφορτωθούμε απλώς. Χρειαζόμαστε διαφάνεια, υπευθυνότητα και κυρώσεις εάν παραβιάζονται οι κανόνες», δήλωσε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια.

Το Κοινοβούλιο στην πρότασή του πίεσε επίσης για τη δημιουργία ενός μηχανισμού στόχευσης της ΕΕ με βάση τον κίνδυνο, ο οποίος θα καθοδηγεί τις χώρες της ΕΕ που διενεργούν επιθεωρήσεις για την πρόληψη και τον εντοπισμό παράνομων μεταφορών αποβλήτων.

Τα πλαστικά αντιμετωπίζονται επίσης στον προτεινόμενο κανονισμό, με την απαγόρευση της εξαγωγής πλαστικών αποβλήτων σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ, ενώ οι εξαγωγές σε χώρες του ΟΟΣΑ θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά εντός τεσσάρων ετών.

Η απαγόρευση των πλαστικών αποβλήτων ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο από την αρχική πρόταση που είχε καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δήλωσε ότι αυτό θα πρέπει να αξιολογηθεί προσεκτικά για να διασφαλιστεί ότι «είναι σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς μας δεσμεύσεις».

Μιλώντας στη συζήτηση στην ολομέλεια, ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους υποσχέθηκε να πατάξει το λαθρεμπόριο αποβλήτων και διαβεβαίωσε ότι η Επιτροπή θα υποστηρίξει τις έρευνες των κρατών μελών με τη βοήθεια της Υπηρεσίας καταπολέμησης της απάτης της ΕΕ, OLAF.

Η παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων αυξάνεται στην ΕΕ

Η ποσότητα των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να αυξάνεται από το 2004, παρά τις δράσεις της ΕΕ για τη μείωση της παραγωγής τους, σύμφωνα με επισκόπηση που δημοσίευσε τη Δευτέρα (16 Ιανουαρίου) το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Η επισκόπηση ρίχνει φως στις κύριες προκλήσεις για την αντιμετώπιση των επικίνδυνων αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των βελτιώσεων στην ταξινόμηση, τη διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας, την αύξηση της ανακύκλωσης και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης.

«Οι ιδιοκτήτες αποβλήτων δεν ταξινομούν πάντοτε τα απόβλητα ως επικίνδυνα με συνεπή τρόπο. Τα επικίνδυνα απόβλητα ταξινομούνται με διαφορετικό τρόπο στα διάφορα κράτη μέλη», εξήγησε τη Δευτέρα (16 Ιανουαρίου) ανώτερος ελεγκτής της ΕΕ κατά την παρουσίαση της επισκόπησης σε δημοσιογράφους. «Η ορθή ταξινόμηση των αποβλήτων θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποφυγή ακατάλληλης επεξεργασίας αποβλήτων, καθώς και παράνομων παρακάμψεων», πρόσθεσε ο ελεγκτής.

Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του ζητήματος είναι να αποφευχθεί η παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων εξ αρχής, υποστηρίζει η επανεξέταση. Όμως, παρά τις πρωτοβουλίες της ΕΕ, η ποσότητα των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται στην ΕΕ αυξάνεται συνεχώς από το 2004, σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Τα επικίνδυνα απόβλητα πρέπει να επεξεργάζονται σε ειδικές εγκαταστάσεις. Ωστόσο, οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι μόνο το 79% των επικίνδυνων αποβλήτων υφίσταται επεξεργασία, αφήνοντας ένα κενό 21%.

«Το κενό αυτό κυμαίνεται από περίπου 1% για ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Βουλγαρία και η Ελλάδα, έως πάνω από 50% για άλλα, όπως χώρες όπως η Τσεχία, η Σλοβακία, η Αυστρία και η Λιθουανία. Και ένα μέρος αυτού του κενού οφείλεται στην παράνομη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων, αλλά μπορεί επίσης να εξηγηθεί σε κάποιο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο αναφέρονται τα δεδομένα», δήλωσε ο ανώτερος ελεγκτής της ΕΕ.

(από euractiv.gr)