Έντονη συζήτηση αναπτύσσεται, στο φόντο της ενεργειακής κρίσης και της προώθησης της πολιτικής της ΕΕ για απεξάρτηση από τη Ρωσία, γύρω από την παραγωγή και αξιοποίηση του υδρογόνου. Παράλληλα γύρω από το νέο αυτό εναλλακτικό καύσιμο αναπτύσσεται ένα πλαίσιο ενισχύσεων αλλά και ερευνητικών προγραμμάτων ώστε να βρεθεί βέλτιστος τρόπος εμπορικής αξιοποίησης. Με βάση, βέβαια, παράγοντες της αγοράς, μένει να διανυθεί ακόμη πολύς δρόμος μέχρι να καταστεί πλήρως λειτουργικό και εμπορικά εκμεταλλεύσιμο

Ωστόσο, όπως αναφέρεται από τους ίδιους, η εν λόγω τεχνολογία είναι μόνη που δίνει, αυτήν την ώρα τον πλέον εφικτό ορίζοντα λύσης στα θέματα αποθήκευσης ενέργειας, αναίρεσης της “στοχαστικότητας” των ΑΠΕ, δηλαδή της εξάρτησης της παραγωγής “πράσινης” ενέργειας από τις καιρικές συνθήκες, αλλά και της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα.

Στο φόντο αυτό παραδοσιακοί “παίκτες” της αγοράς παραγωγής ενέργειας, αλλά και του κλάδου των ορυκτών καυσίμων βλέπουν το “πράσινό” τους αύριο, μέσα από την επένδυση και στις τεχνολογίες υδρογόνου. Επιπλέον, ο  μέχρι πρότινος “ενεργειακός σιτοβολώνας” της Ελλάδας, η Δυτική Μακεδονία, ποντάρει,τα μάλα, στον μετασχηματισμό της σε “κόμβο υδρογόνου”, ένεκα της επώδυνης απολιγνιτοποίησης.

Στο φόντο, μάλιστα, πρόσφατης εκδήλωσης, στο εμβληματικό κτίριο της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης για την έναρξη κατασκευής του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ στη Δυτική Μακεδονία, που  θα κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να λειτουργεί στο 100% για τη μεταφορά υδρογόνου που θα κατασκευάσουν η Προμηθέας Gas, η DAMCO Energy και η ΑΒΑΞ αποτυπώθηκε η βούληση τόσο των τοπικών αρχών αλλά και του  Διαχειριστή για την προώθηση της “υπόθεσης υδρογόνου”.

Το μήνυμα της Μ. Ρ. Γκάλι

“Δεν εθελοτυφλούμε, δε θα γίνεται χρήση υδρογονανθράκων για πάντα, αλλά χρειάζονται καύσιμα όπως το υδρογόνο για να στηριχθούν πράσινες μορφές ενέργειας” τόνισε μιλώντας στην εκδήλωση ηδιευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι προσθέτοντας: “Υπάρχει κι ένα μεγάλο, άλλωστε, σχέδιο για ανάπτυξη υδρογόνου στην Ελλάδα. Γιατί έχουμε μεγάλους παίκτες που θέλουν να μετασχηματίσουν την αιολικη ενεργεια και ηλιακή σε υδρογόνο”.

Από την πλευρά του ο  Ιωάννης Χωματάς, Διευθυντής Δραστηριοτήτων Διαχείρισης Έργων του  Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) Α.Ε. και επικεφαλής του έργου του αγωγού προς τη Δυτική Μακεδονία ανέφερε ότι βρίσκονται “σε ωρίμανση τα πλάνα για υδρογόνο” σημειώνοντας ότι ο Διαχειριστής συμμετέχει σε δράσεις για τη μεταφορά του. “Η περιοχή έχει ιστορικό προηγούμενο σε ενέργεια και γι αυτό πιστεύουμε ότι μπορεί να συνεχίσει και στη νέα εποχή” τόνισε λέγοντας ότι η Δ. Μακεδονία μπαίνει στην πρωτοπορία των εξελίξεων. 

Σημείωσε, δε, ότι οι υφιστάμενες υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου μπορούν να δεχθούν ροές μίγματος  με ποσοστά 10-20% υδρογόνου, χωρίς πολλες και κοστοβόρες τροποποιήσεις. “Σχεδιάζουμε τα νέα έργα με προδιαγραφές υδρογόνου και το κάνουμε όχι γιατί θα έχουμε άμεση χρήση αλλά ως ένδειξη για το τι έρχεται  Είναι πιο εύκολο να κατασκευάζεις από την αρχή με νέες προδιαγραφές άλλωστε” συμπληρωσε., σημειώνοντας ότι τα κόστη αυτά δεν έχουν “τρομερή “επίπτωση στα νούμερα. Όλες οι  νέες εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ είναι με προδιαγραφές για εναλλακτικά καύσιμα, βιοαέριο, καύσιμο αέριο και υδρογόνο”.

Τα έργα

Στο μεταξύ ήδη έχει στη Δυτική Μακεδονία τροχοδρομηθεί το έργο ύψους 780 εκατ  «Green HiPo» που υπέβαλε η Advent Technologies στην Κομισιόν στο πλαίσιο των ‘Εργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος («IPCEI»). Σκοπός είναι η  υποστήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της πρώτης βιομηχανικής ανάπτυξης στην αλυσίδα αξίας του υδρογόνου.

‘Ήδη, με βάση όσα ανέφερε στο περιθώριο της ίδιας εκδήλωσης ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γ. Κασαπίδης έχει ξεκινήσει η  υλοποίηση του έργου, καθώς η εταιρεία άνοιξε τα γραφεία της στην Κοζάνη και αναμένεται το έργο να ξεκινήσει το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Η επένδυση των 780 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκε από την ΕΕ, έχει άξονα υλοποίησης την εξαετία και σύμφωνα με το επενδυτικό σχέδιο που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες, έως την ολοκλήρωση της επένδυσης αναμένεται να δημιουργηθούν 650 θέσεις εργασίας.

Η Advent Technologies θα κατασκευάζει κυψέλες καυσίμου υδρογόνου, καθώς και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες ροής, παραγωγή υδρογόνου), όπου θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ευρέως στην αυτοκίνηση, στα βαριά οχήματα, στην ναυτιλία και στην ηλεκτροκίνηση. Επίσης στο έργο είναι ενταγμένη μια μονάδα παραγωγής εξοπλισμού (ντεπόζιτα) στη Φλώρινας με προϋπολογισμό περί τα 20 εκατ. ευρώ.

“Η Δυτική Μακεδονία ήταν το ενεργειακό κέντρο και πλέον με σημαντικά έργα παραμένει ως τέτοια” τόνισε χθες ο κ. Κασαπίδης λέγοντας ότι: “Φιλοδοξούμε στη Δ. Μακεδονία να έχουμε μονάδες που θα παράγουν αυτόν τον εξοπλισμό για το υδρογόνο,  που θα μπορούν και να εξάγονται” ανέφερε σημειώνοντας ότι νέος αγωγός του ΔΕΣΦΑ υποστηρίζει την παραγωγή, βιομεθανίου, υδρογόνου καθώς μάλιστα θα έχει άμεση πρόσβαση σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο. “Μας φέρνει ως περιφέρεια στην πρώτη θέση των εξελίξεων. Έχουμε πολύ ευνοϊκά κίνητρα για επενδύσεις και σε συνδυασμό με τη συγκυρία είναι πολύ ευνοϊκό σε όποιον θέλει να επενδύσει σε αυτές τις τεχνολογίες ώστε να κάνει πράξη το στόχο για ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα το 2050”. 

Κι από την πλευρά του ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας σημείωσε ότι: “Διαμορφώνεται ένα νέο τοπίο και όλοι οι φορείς αναζητούμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Ο Δήμος έχει ενταχθεί στο δίκτυο των 100 Δήμων για να επιτευχθεί πιο νωρίς, το 2030, η κλιματική ουδετερότητα. Το φυσικό αέριο καλείται να παίξει το ρόλο του μεταβατικού καυσίμου”. Παράλληλα ανέφερε ότι για την περιοχή, “ο δεύτερος θυλακας καινοτομίας χωροθετείται στην Πτολεμαΐδα. Υπάρχει η μονάδα της Advent για κυψέλες υδρογόνου κτλ κι άλλες πρωτοβουλίες. Αρα ο αγωγός που θα φέρει το υδρογόνο έρχεται την πιο κατάλληλη στιγμή. Υπηρετεί την περίοδο μετάβασης το έργο όσο και της κλιματικής ουδετερότητα. Ενισχύει τον αναπτυξιακό προσανατολισμό της περιοχής.”