Εβδομάδες τώρα, οι Ευρωπαίοι «μαθαίνουν να ζουν» με τα ράλι του πετρελαίου. Κάτι, ωστόσο, εξίσου οδυνηρό που ελάχιστα συζητείται είναι η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Παρότι οι κυβερνήσεις επιμένουν πως πρέπει να διαφοροποιηθούν οι ενεργειακοί πόροι για να μειωθεί η εξάρτηση από τον «μαύρο χρυσό», δεν μιλούν για τη σχέση πετρελαίου και αερίου. Ενα από τα ισχυρά «χαρτιά» της Ευρωπαϊκής Ενωσης υπήρξε η σταθερή θέση της υπέρ του ανταγωνισμού.
Στην ενέργεια, ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν. Λόγω πιέσεων από τις πανίσχυρες ευρωπαϊκές εταιρείες φυσικού αερίου, η Ε.Ε. δυσκολεύθηκε να ανοίξει τον κλάδο στον γνήσιο ανταγωνισμό. Η σιωπή για το θέμα οφείλεται στη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται η Ε.Ε. Καθώς εξαντλούνται τα κοιτάσματα της Βόρειας Θάλασσας, αυξάνεται η εξάρτηση από το εισαγόμενο πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Βάσει υπολογισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πάνω από το 84% των αναγκών της Ε.Ε. σε αέριο θα καλύπτεται με εισαγωγές το 2030, έναντι 54% σήμερα.
Η τιμή του εισαγόμενου στην Ευρώπη πετρελαίου υπαγορεύεται όχι από την προσφορά και τη ζήτηση, αλλά από ένα καρτέλ επί του οποίου η Ε.Ε. δεν ασκεί καμιά επιρροή. Στο φυσικό αέριο, ενώ επίσημο καρτέλ δεν υπάρχει, η ανεπίσημη ύπαρξή του είναι γεγονός. Σύμφωνα με αναλυτές, «μεγάλο μέρος του εισαγόμενου αερίου αγοράζεται με μακροπρόθεσμα συμβόλαια που συντηρούν τη σχέση αερίου-πετρελαίου και καθορίζουν τις τιμές του πρώτου». Δεν ίσχυε ανέκαθεν αυτό. Μάλιστα, για να γίνει ελκυστικό το αέριο, αρχικά κόστιζε λιγότερο από τα προϊόντα πετρελαίου, ιδίως εφόσον αρκετοί καταναλωτές είχαν δυνατότητα της επιλογής μεταξύ των δύο. Καθώς, όμως, δεν υπήρχε αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου αντίστοιχη της spot στο πετρέλαιο, η τιμή του αργού έγινε ο κανόνας στις πωλήσεις αερίου.
Η διαφοροποίηση των πόρων συζητείται στις Βρυξέλλες από το 2006, όταν η ρωσική Gazprom διέκοψε την παροχή αερίου στην Ουκρανία. Αυτός είναι ο στόχος της κατασκευής του αγωγού Ναμπούκο, χωρίς πάντως να υπάρχουν περιθώρια ελπίδας ότι οι κυβερνήσεις του Αζερμπαϊτζάν ή του Τουρκμενιστάν θα ενεργήσουν διαφορετικά από την Gazprom, που χρησιμοποιεί το αέριο ως πολιτικό όπλο. Κάποιες χώρες, ιδίως Ισπανία, Δανία και Γερμανία, κινούνται προς άλλες κατευθύνσεις. Ωστόσο, τουλάχιστον προς το παρόν, οι αλλαγές αργούν καθώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πιο ακριβές από τα ορυκτά καύσιμα.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 27/06/2008)