Σε σημαντικό ανταγωνιστή της Ρωσίας και της Ευρώπης, στη «μάχη» για την πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κεντρικής Ασίας, αναδεικνύεται πλέον η Κίνα, καθώς το Καζακστάν συμμετέχει από χθες επισήμως στο πρόγραμμα κατασκευής ενός παν-κεντρασιατικού αγωγού, ο οποίος θα συνδέει την κινεζική ενεργειακή αγορά με τα αποθέματα φυσικού αερίου της περιοχής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εν λόγω αγωγός αποτελεί την πρώτη ανεξάρτητη σύνδεση των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Κεντρικής Ασίας με τις αγορές της Ανατολικής Ασίας, η οποία θα παρακάμπτει τη Ρωσία. Βασικός αγοραστής του φυσικού αερίου της περιοχής είναι σήμερα το ρωσικό μονοπώλιο Gazprom, το οποίο προμηθεύεται κάθε χρόνο περίπου 50 δισ. κυβικά μέτρα αερίου από το Τουρκμενιστάν και τα μεταπουλά στην Ευρώπη. Όπως αποκάλυψε ο καζάκος υπουργός Ενέργειας Σαουάτ Μινμπάγεφ, σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στην ανοικτή στέπα, 40 χιλιόμετρα βορείως του Αλμάτι – ενός από τα τρία σημεία στα οποία ξεκίνησαν ταυτόχρονα οι εργασίες για την κατασκευή τμήματος του αγωγού Τουρκμενιστάν-Κίνας που θα διασχίζει το Καζακστάν – «το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε πέντε στάδια και η ολοκλήρωση του τελευταίου σταδίου τοποθετείται στο 2013». Το τμήμα του αγωγού που θα βρίσκεται στο έδαφος του Καζακστάν αποτελεί μέρος της διαδρομής που θα συνδέει τα πεδία φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν με την Κίνα, μέσω Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν. Το τμήμα του αγωγού επί ουζμπεκικού εδάφους άρχισε να κατασκευάζεται αυτό το μήνα, ενώ την ίδια περίοδο ξεκίνησε και η κατασκευή του τμήματος στο Τουρκμενιστάν.
Η ροή φυσικού αερίου προς την Κίνα αναμένεται να ξεκινήσει το 2010 και θα ανέρχεται αρχικά σε 4,5 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα ετησίως, με στόχο να αυξηθεί μελλοντικά σε 40 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Η Κίνα θα δέχεται 30 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα ετησίως και το Καζακστάν 10 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα για τις ενεργειακές ανάγκες των νότιων περιοχών του, οι οποίες αντιμετωπίζουν ενεργειακό έλλειμμα λόγω της αυξημένης κατανάλωσης. Βασική διαχειρίστρια εταιρεία του προγράμματος είναι η κινεζική CNPC, η οποία έχει υπογράψει συμφωνίες με τις κρατικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Καζακστάν, παραχωρώντας σε αυτές συμμετοχή 50% στα αντίστοιχα τμήματα του αγωγού. Το κόστος κατασκευής του αγωγού δεν έχει προς το παρόν ανακοινωθεί, ενώ ο Σαουάτ Μινμπάγεφ απέφυγε, χθες, να αναφερθεί στο κόστος του τμήματος επί του καζακικού εδάφους.
Ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου του μήκους 7.000 χιλιομέτρων αγωγού θα είναι το Τουρκμενιστάν, ως κάτοχος των μεγαλύτερων εξακριβωμένων αποθεμάτων αερίου στην Κεντρική Ασία. Το Καζακστάν, στο έδαφος του οποίου ο εν λόγω αγωγός θα εκτείνεται σε μήκος 1.300 χιλιομέτρων, σκοπεύει στο μέλλον να τον συνδέσει με τα δικά του πεδία φυσικού αερίου στην Κασπία.