Αν μπορούσε να σπάσει επιτέλους η κερδοσκοπική πετρελαϊκή φούσκα! Αυτό μοιάζουν να ελπίζουν, και δικαίως, όλοι όσοι βλέπουν το πετρέλαιο να πλησιάζει τα 150 δολάρια. Ίσως ορισμένες έντονες μειώσεις, όπως της προηγούμενης εβδομάδας, να ήταν το σημάδι μιας αντιστροφής και μιας πτώσης που έρχεται. Αλλά οι χρηματοπιστωτικές αγορές δεν πρέπει να χαίρονται και πολύ. Μια κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου δεν είναι μόνο ένα πολύ καλό νέο. Γιατί οι φούσκες που σκάνε προκαλούν σχεδόν πάντα και παράπλευρες απώλειες! Αρκεί να δει κανείς την έκταση που πήρε το σκάσιμο της στεγαστικής φούσκας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Βέβαια, αν η πετρελαϊκή φούσκα σκάσει, αυτό θα μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Και θα επιτρέψει στις κεντρικές τράπεζες, όπως η αμερικανική FΕD και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην ύφεση. Γιατί το να διεξάγουν ταυτόχρονα τον πόλεμο σε δύο μέτωπα προκαλεί ίλιγγο. Αν αυξήσουν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό θα μπορούσαν να μετατρέψουν την οικονομική επιβράδυνση σε μαρασμό, ενώ αν ρίξουν περισσότερη ρευστότητα στις αγορές θα ισοδυναμούσε με ενίσχυση του πληθωρισμού. Αν, αντίθετα, υπάρχει μόνο ένας εχθρός (ή έστω ενάμισης) για να καταπολεμηθεί, τότε οι κεντρικές τράπεζες θα είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.
Βέβαια, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, προτού το πετρέλαιο βρει τη «σωστή» του τιμή. Η πτώση κατά σχεδόν 11 δολάρια μέσα σε δύο ημέρες την περασμένη εβδομάδα μπορεί να μοιάζει δραματική. Αλλά σε 130 δολάρια το βαρέλι, το αργό πετρέλαιο εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ υψηλότερα από το μακροχρόνιο οριακό κόστος παραγωγής του, που μπορεί να εκτιμηθεί σε περίπου 50 δολάρια.
Ωστόσο, οι φούσκες έχουν την τάση να σπάνε και να διαλύονται πολύ πιο γρήγορα απ΄ ό,τι φουσκώνουν. Όταν ξεκινήσει, οι άνθρωποι τείνουν να πηδάνε από το τρένο πολύ πιο γρήγορα απ΄ ό,τι όταν ανέβηκαν. Κάθε σπιράλ προς τα κάτω θα μπορούσε, άλλωστε, να μετατραπεί σε μεγάλο πρόβλημα. Δεν είναι προφανές το ποιος θα την πληρώσει αυτή τη φορά. Και δεν θα ήταν περίεργο ο χρηματοπιστωτικός τομέας, που έχει ήδη πληγεί, να βρεθεί εκτεθειμένος.
Οι τράπεζες, που ασχολούνται με διαμεσολάβηση στις αγορές των πρώτων υλών, δυστυχώς δεν αποκαλύπτουν σχεδόν τίποτε για τις δραστηριότητές τους. Συγκριτικά, αυτά που αποκάλυψαν για τα στεγαστικά δάνεια είναι μοντέλο διαφάνειας! Ας ελπίσουμε ότι οι ρυθμιστικές αρχές διαθέτουν τουλάχιστον μια σαφή εικόνα και ότι έχουν πάρει τις προφυλάξεις τους για να βρουν μια πόρτα εξόδου χωρίς τρομερές ζημιές...
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 23/07/2008)