Καλούμε τους ξένους να «ζήσουν τον μύθο τους» στην Ελλάδα, τώρα ήρθε και η σειρά των... αυτοχθόνων να ζήσουμε τον δικό μας μύθο στον τόπο μας, επιστρατεύοντας τον... Ηρακλή να επαναλάβει τον άθλο του σε σύγχρονη «βερσιόν»: αντί να καθαρίσει την κόπρο του Αυγείου, να κλείσει με... ταχύρρυθμες διαδικασίες τις περίπου 3.000 παράνομες χωματερές, να τις μετατρέψει σε πρώτη φάση σε «Χώρους Υγειονομικής Ταφής», ΧΥΤΑ, και μέχρι να πεις κύμινο τους ΧΥΤΑ να τους αναβαθμίσει σε ΧΥΤΥ, δηλαδή σε «Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων» των απορριμμάτων. Που απαιτεί τη δημιουργία ειδικών εργοστασίων που θα επεξεργάζονται ό,τι μένει από την πρώτη διαδικασία ανακύκλωσης, διαχωρισμού ανόργανων και οργανικών κ.λπ.!
Μια πολύ θλιβερή ιστορία που διαρκεί δεκαετίες ολόκληρες αυτή της συγκεκριμένης και σχεδιασμένης πολιτικής διαχείρισης των απορριμμάτων στην Ελλάδα – της έλλειψης τέτοιας πολιτικής, δηλαδή. Μια απέραντη ανεξέλεγκτη χωματερή η χώρα, με ό,τι καταστροφικό αυτό συνεπάγεται και για τη μόλυνση του περιβάλλοντος, αλλά και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Καταντήσαμε (και εννοούμε το ρήμα!) να... πανηγυρίζουμε τη δημιουργία ΧΥΤΑ, οργανωμένων δηλαδή χώρων ταφής των σκουπιδιών, εδώ και λίγα σχετικά χρόνια, την ώρα που σε ολόκληρη την Ευρώπη εγκαταλειπόταν ως απαρχαιωμένο και ρυπογόνο το συγκεκριμένο σύστημα διαχείρισης, και άρχισαν να εφαρμόζονται υπερσύγχρονοι μέθοδοι, με βάση τον διαχωρισμό των σκουπιδιών, την ανακύκλωση και την «καθαρή καύση», έως και εξαερίωση των οργανικών υπολειμμάτων, με ταυτόχρονη χρήση της παραγόμενης από τη συγκεκριμένη επεξεργασία ενέργειας...
Με την απολύτως λογική αρχή (που διατυπώθηκε, ως... εκκεντρική στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του ’80 – και δεν είχε φυσικά καμιά συνέχεια!) πως κάθε δήμος ή συγκρότημα δήμων έχει την υποχρέωση της διαχείρισης των απορριμμάτων που «παράγουν» οι κάτοικοί του, άρχισαν να «φυτρώνουν» υπερσύγχρονες μονάδες απολύτως υγειονομικής επεξεργασίας των ήδη διαχωρισμένων σκουπιδιών σε όλες τις μεγαλουπόλεις, χωρίς να προσβάλλεται ή να επιβαρύνεται το περιβάλλον! Στην Ευρώπη. Γιατί στην Ελλάδα των (τότε...) 6.000-7.000 παράνομων χωματερών, «πανηγυρίζαμε» τη δημιουργία, και μάλιστα σε εντελώς ανεπαρκείς αριθμούς, των ΧΥΤΑ!
Ακόμη και σήμερα, πάνω από 20 χρόνια «εξαγγελιών» και «δεσμεύσεων», υπάρχουν περί τις 3.000 παράνομες χωματερές, που τώρα η σημερινή κυβέρνηση υποσχέθηκε χθες, έπειτα από την επί τούτω συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής, ότι «μετά την ολοκλήρωση του περιφερειακού σχεδιασμού» θα... κλείσουν, θα δημιουργηθούν ΧΥΤΑ (γενικώς και αορίστως) και με ταχύρρυθμες και στοχευμένες διαδικασίες, αυτοί οι ΧΥΤΑ θα γίνουν ΧΥΤΥ με τα κατάλληλα εργοστάσια επεξεργασίας υπολειμμάτων. Ετσι, στο μάνι - μάνι, περνώντας από το στάδιο της... λίθινης εποχής σε εκείνο της υπερσύγχρονης ηλεκτρονικής!
Με την επιστράτευση του... Ηρακλή! Γιατί, αν βάλουμε κάτω τα νούμερα και τα στοιχεία, αυτό που υπάρχει στην πραγματικότητα είναι πως στο άκρως επιβαρυμένο Λεκανοπέδιο, από τους τρεις πολυδιαφημισμένους (έστω και ξεπερασμένους για την υπόλοιπη Ευρώπη) νέους ΧΥΤΑ, για τους οποίους ακούμε ότι «γίνονται εδώ και περίπου 10 χρόνια στη Φυλή, το Γραμματικό και την Κερατέα, υπάρχει μόνο το πολύ προσφάτως εγκαινιασθέν “κέντρο” (πάνω στο παλιό κύτταρο) ΧΥΤΑ στη Φυλή, ενώ για τους άλλους δύο στο Γραμματικό και την Κερατέα, το μόνο “χειροπιαστό” είναι οι... όρκοι για αγώνα μέχρι θανάτου δημοτικών αρχών και κατοίκων, ώστε να μην επιτρέψουν ο τόπος τους να γίνει το σκουπιδαριό της πρωτεύουσας»... Και να σκεφθεί κανείς πως για τη χωροθέτηση αυτών των νέων ΧΥΤΑ στην Αττική υπάρχει σχετική... νομοθετική ρύθμιση, προ πενταετίας και «κανονικά» αυτοί έπρεπε να λειτουργούν στο τέλος του 2008. Δηλαδή, «αύριο»...
Το πιο... «ενδιαφέρον» είναι πως σύμφωνα με κοινοτική οδηγία, που δεν παίρνει (άλλη...) παράταση, ΟΛΕΣ οι παράνομες χωματερές θα πρέπει να ’χουν κλείσει μέχρι την 1/1/2009. Γι’ αυτό ίσως και η... πρεμούρα μας. Κι από ’κει και μετά, το ελληνικό κράτος θα πρέπει να πληρώνει για κάθε μία παράνομη χωματερή, που θα εξακολουθεί να υπάρχει, πρόστιμο... 35.000 ευρώ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ! Ο ίδιος ο υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Νάκος, παραδέχεται πως προσπάθεια της πολιτείας είναι μέχρι τη συγκεκριμένη ημερομηνία να έχουν κλείσει περί τις 2.500 παράνομες χωματερές και να παραμένουν περίπου 500, για τις οποίες κάθε μέρα που περνάει, θα... πληρώνουμε συνολικό πρόστιμο 16,7 εκατομμυρίων ευρώ! Την ώρα που οι υπηρεσίες του οικονομικού επιτελείου ψάχνουν να βρουν τρόπους («ρυθμίσεις», πρόσθετες φορολογίες κ.λπ.) μπας και καταφέρουν να βάλουν στα ελλειμματικά Ταμεία κανένα ευρώπουλο...
Τεράστιες, διαχρονικές και διακομματικές οι ευθύνες για το αίσχος που επικρατεί σε ό,τι αφορά την πολιτική διαχείρισης των απορριμμάτων – αποτέλεσμα του γνώριμου νεοελληνικού ράθυμου τρόπου αντιμετώπισης των χρόνιων προβλημάτων και του υπερβολικού υπολογισμού του πολιτικού κόστους. Κι ακόμη αν υποθέσουμε πως οι στόχοι της σημερινής διακυβέρνησης για... άλματα στον συγκεκριμένο τομέα, αυτό που θα «καταφέρουμε» στην ουσία, είναι απλώς να... «εκσυγχρονισθούμε», υιοθετώντας συστήματα διαχείρισης των απορριμμάτων που έχουν προ πολλού εγκαταλειφθεί από τις προηγμένες και με περιβαλλοντική ευαισθησία χώρες! Μία είναι η λύση: η ανάληψη ευθυνών από τον κάθε πολίτη, από το κάθε νοικοκυριό (υπάρχουν τρόποι διαχωρισμού και περιορισμού του όγκου των σκουπιδιών) και στη συνέχεια από τον κάθε δήμο ή συγκρότημα δήμων, να φτιάξουν στη δική του περιοχή ο καθένας το εργοστάσιο επεξεργασίας, σύγχρονο, μη ρυπογόνο. Ολα τ’ άλλα...
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 23/07/2008)