Για να κατανοήσει κάποιος τα επιτεύγματα της πετρελαϊκής βιομηχανίας στη Βόρεια Θάλασσα δεν έχει παρά να μπει σε ένα ελικόπτερο και να πετάξει πάνω από τα ταραγμένα κύματα που απλώνονται από τη Σκοτία έως τη Νορβηγία. Οι τεράστιοι πετρελαϊκοί αγωγοί που υψώνονται έως και 600 πόδια πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας κόβουν την ανάσα και θεωρούνται κορυφαία κατασκευαστικά επιτεύγματα. Ωστόσο, συνδέονται και με δυσάρεστες καταστάσεις.
Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε στην περιοχή επιμνημόσυνη δέηση για την συμπλήρωση 20 ετών από μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της πετρελαϊκής βιομηχανίας στην οποία είχαν χάσει τη ζωή τους 167 άνθρωποι.
Οριακά τα αποτελέσματα
Παρά τις αναμφισβήτητες ικανότητες και τη γενναιότητα του εργατικού δυναμικού, η βιομηχανία δίνει μία μάχη στην περιοχή που όλα δείχνουν ότι είναι καταδικασμένη να χαθεί. Τα αποθέματα στη Βόρεια Θάλασσα είναι σε οριακό στάδιο. Η μεγάλη πρόκληση πλέον είναι η άντληση όσο το δυνατόν περισσότερου πετρελαίου πριν οι στρόφιγγες στραγγίσουν οριστικά. Με την τιμή του πετρελαίου να έχει πλέον εκτιναχθεί σε επίπεδα ρεκόρ, η επιπλέον παραγωγή θα είναι εξαιρετικά επικερδής. Το θέμα είναι αν οι βιομηχανίες της περιοχής είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε μία τόσο μεγάλη πρόκληση. Τη στιγμή που όλος ο πλανήτης αντιμετωπίζει με μεγάλη ανησυχία το ενδεχόμενο μία ανεπάρκειας των ενεργειακών του αποθεμάτων, η Βόρεια Θάλασσα αποτελεί μία πρώτη ένδειξη για το τι επιφυλάσσει το μέλλον.
Η Oil & Gas UK, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι οι δραστηριότητες των βρετανικών επιχειρήσεων στην περιοχή ενδέχεται να «τερματιστούν έως το 2020».
Ακόμη και αν η βιομηχανία συνεχίσει να πραγματοποιεί επενδύσεις στην περιοχή και βρεθούν νέα αποθέματα, οι νόμοι της γεωφυσικής και της οικονομίας δεν μπορούν να ανατραπούν. «Τα αποθέματα στη Βόρεια Θάλασσα θα συνεχίσουν να μειώνονται», υποστηρίζει ο Μάικ Βάγκσταφ, διευθύνων σύμβουλος της Venture Production, πετρελαϊκής εταιρείας που δραστηριοποιείται στην περιοχή.
«Ανεξάρτητα από το αν θα συνεχιστούν ή όχι οι επενδύσεις στην περιοχή, η μείωση της παραγωγής θα συνεχίσει να κινείται σε διψήφια ποσοστά».
Η εκμετάλλευση της περιοχής αυτής στη δεκαετία του 1970, συνέβαλε σημαντικά στο να περιοριστεί η επιρροή του ΟΠΕΚ, εξασφαλίζοντας φθηνότερα ενεργειακά αποθέματα για σχεδόν δύο δεκαετίες, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως τα μέσα της τρέχουσας δεκαετίας. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, η περιοχή παρουσιάζει πλέον τη μεγαλύτερη μείωση αποθεμάτων στον κόσμο. Οσον αφορά στην παραγωγή των βρετανικών επιχειρήσεων, αυτή έφθασε στο αποκορύφωμά της στις αρχές του 2000 και από τα τέλη του 2002 άρχισε να υποχωρεί κατά 7,5% σε ετήσια βάση.
Η παραγωγή
Σήμερα, η παραγωγή των Βρετανών και των Νορβηγών στην περιοχή παρέχει περί τα 4 εκατ. βαρέλια πετρελαίου σε ημερήσια βάση, καλύπτοντας σχεδόν το 4,7% της παγκόσμιας ζήτησης. Τι ποσοστό αυτό είναι σχεδόν ίσο με αυτό του Ιράν και υψηλότερο από αυτό του Κουβέιτ, της Βενεζουέλας ή της Νιγηρίας. Εως το 2013, η παραγωγή αναμένεται να μειωθεί στα 3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, καλύπτοντας πλέον το 3,2% της παγκόσμιας ζήτησης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας.
Υποχώρηση καταγράφει και η νορβηγική παραγωγή, παρά το γεγονός ότι αναπτύχθηκε με αργότερους ρυθμούς και έφτασε στο αποκορύφωμά της αργότερα σε σχέση με αυτή των Βρετανών. Πέρυσι, η Νορβηγία σημείωσε τη δεύτερη μεγαλύτερη υποχώρηση παραγωγής πετρελαίου στον κόσμο, σύμφωνα με την BP, με την πρώτη θέση να κατέχει η Σαουδική Αραβία που όμως προχώρησε σε προγραμματισμένη μείωση της παραγωγής της.
Παρόλα αυτά, στην πόλη Αμπερντίν της Σκοτίας, την πρωτεύουσα της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Μεγάλη Βρετανία, η κατάσταση που επικρατεί κάθε άλλο παρά θυμίζει μία βιομηχανία που πλέει τα λοίσθια. Η εκτίναξη της τιμής του μαύρου χρυσού έχει μετατρέψει την πόλη σε έναν τόπο ευημερίας που σε τίποτα δεν θυμίζει τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η υπόλοιπη χώρα. Τα πολυτελή ξενοδοχεία είναι γεμάτα καθημερινά, πανάκριβα αυτοκίνητα κυκλοφορούν στους δρόμους και οι συμφωνίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, ενώ τα κέρδη των πετρελαϊκών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή έχουν εκτιναχθεί στα ύψη.
Ο κ. Βάγκσταφ διατηρεί πάντως την αισιοδοξία του, τονίζοντας ότι η παραγωγή θα συνεχίσει να είναι ικανοποιητική τουλάχιστον μέχρι το 2050. Το θέμα είναι ότι τα αποθέματα όντως μειώνονται, γεγονός που θα αυξήσει στο μέλλον την ενεργειακή εξάρτηση Ευρώπης και ΗΠΑ από τη Ρωσία και τη Μέση Ανατολή.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 26/07/2008)