Μια σπίθα αρκεί. Οι πολίτες στα Βαλκάνια το γνωρίζουν καλά. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία και φόβο τις πρόσφατες εξελίξεις στο βόρειο Κόσοβο. Οι πρώτες εντάσεις στη Ζβέτσαν τη Δευτέρα δεν ήταν εξαιρετικά σοβαρές, αλλά η κατάσταση στην περιοχή είναι εξαιρετικά επικίνδυνη έπειτα από τις δημοτικές εκλογές του.
Οι Σέρβοι αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στις τοπικές εκλογές του Απριλίου και οι υποψήφιοι των Αλβανών κέρδισαν τις θέσεις των δημάρχων σε τέσσερις δήμους με σερβική πλειοψηφία, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Μιτρόβιτσα, όπου δεν αναφέρθηκαν επεισόδια τη Δευτέρα. Η συμμετοχή ήταν μόλις 3,5%. Επίσης, οι Σέρβοι απαιτούν από τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου να απομακρύνουν τους Αλβανούς δημάρχους από τα δημαρχεία και να επιτρέψει στις τοπικές διοικήσεις που χρηματοδοτούνται από το Βελιγράδι να συνεχίσουν το έργο τους.
Τη Δευτέρα στο Βόρειο Κόσοβο, Σέρβοι διαδηλωτές στη Ζβέτσαν πέταξαν δακρυγόνα και χειροβομβίδες κρότου λάμψης κατά των στρατιωτών του ΝΑΤΟ. Η KFOR ανακοίνωσε ότι 30 στρατιώτες τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις, ενώ ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε ότι 52 Σέρβοι τραυματίστηκαν.
Σε μια άλλη πόλη όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Σέρβοι, τη Λεπόσαβιτς, ένας Αλβανός δήμαρχος δεν μπορούσε να βγει από το γραφείο του για περισσότερο από 24 ώρες λόγω των διαδηλωτών που βρίσκονταν έξω, ανέφεραν τα τοπικά ΜΜΕ.
Η Σερβία, στο μεταξύ, έχει αυξήσει την ετοιμότητα των στρατευμάτων της που βρίσκονται κοντά στα σύνορα και έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα μείνει αμέτοχη εάν οι Σέρβοι στο Κόσοβο δεχθούν εκ νέου επιθέσεις.
Η κατάσταση τροφοδότησε εκ νέου φόβους για αναζωπύρωση της σύγκρουσης του 1998-99 στο Κοσσυφοπέδιο, η οποία στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 10.000 ανθρώπους και άφησε άστεγους περισσότερους από 1 εκατομμύριο. Οι εντάσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Κοσόβου και των Σέρβων που ζουν κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας και διατηρούν στενούς δεσμούς με το Βελιγράδι συνεχίζονται. Η Μιτρόβιτσα, η οποία είναι η κύρια πόλη στο βόρειο τμήμα, έχει ουσιαστικά διαιρεθεί σε ένα αλβανικό και ένα σερβοκρατούμενο τμήμα, και οι δύο πλευρές σπάνια έχουν επαφές. Το Βόρειο Κόσοβο είναι χωρισμένο σε τέσσερις δήμους, με σχεδόν αποκλειστικά σερβικό πληθυσμό, οι οποίοι διατηρούν στενούς δεσμούς με τη Σερβία. Οι περισσότεροι δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος, αλλά παρ' όλα αυτά οι δήμοι έχουν εγγυημένες έδρες στο κοινοβούλιο του Κοσόβου και εκπροσωπούνται από δύο υπουργούς στην κυβέρνηση της Πρίστινας. Από το τέλος του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο το 1999, η κυβέρνηση του Κοσόβου δεν είχε πλήρη έλεγχο στο βόρειο τμήμα της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή βόρεια του ποταμού Ίμπαρ, με πληθυσμό περίπου 60.000 κατοίκων, είναι πρακτικά μια ζώνη ανομίας, ιδανική για εγκληματίες και λαθρέμπορους, σύμφωνα με την Deutsche Welle. Οι κορυφαίοι Σέρβοι πολιτικοί στην περιοχή, χωρίς εξαίρεση, εξακολουθούν να υποστηρίζουν τον Βούτσιτς. Οι Σέρβοι του Κοσόβου δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση της Πρίστινας, καθώς ειδικές μονάδες της αστυνομίας στέλνονται τακτικά στη βόρεια περιοχή, υποτίθεται για την καταπολέμηση του εγκλήματος.
Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις με σκοπό την επαναφορά της ειρήνης και την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου. Παρά τις πολλές συμφωνίες που έχουν επιτευχθεί κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων καμία δεν εφαρμόζεται. Ωστόσο, σε ορισμένους τομείς υπήρξαν αποτελέσματα, όπως η καθιέρωση της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της χώρας.
Η Γαλλία και η Γερμανία έχουν υποβάλει πρόταση για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου, αλλά μέχρι στιγμής οι λεπτομέρειες είναι ελάχιστες. Σύμφωνα με γνώστες του θέματος, η πρόταση θα βασίζεται στη Βασική Συνθήκη του 1972 μεταξύ της τότε Δυτικής Γερμανίας και της πάλαι ποτέ Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας - η Σερβία δεν θα πρέπει να αναγνωρίσει ρητά το Κόσοβο, αλλά θα πρέπει να αποδεχθεί την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία του και να μην εμποδίσει ενεργά την ένταξή του σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς. Η Σερβία έχει υποβάλει επίσημα αίτηση για να ενταχθεί στο μπλοκ, αλλά οι διαπραγματεύσεις ήταν υποτονικές. Το Κόσοβο δεν είναι ακόμη υποψήφιο, αλλά σχεδιάζει να υποβάλει αίτηση προσχώρησης πριν από το τέλος του έτους.
Τόσο το Κόσοβο όσο και η Σερβία διοικούνται από ηγέτες που δεν έχουν δείξει ετοιμότητα για συμβιβασμό. Στο Κόσοβο, ο Άλμπιν Κούρτι, πρώην ηγέτης φοιτητικών διαδηλώσεων και πολιτικός κρατούμενος στη Σερβία, ηγείται της κυβέρνησης και είναι ο κύριος διαπραγματευτής στις συνομιλίες με τη μεσολάβηση της ΕΕ. Ήταν επίσης γνωστός ως ένθερμος υποστηρικτής της ενοποίησης του Κοσσυφοπεδίου με την Αλβανία και είναι αντίθετος σε κάθε συμβιβασμό με τη Σερβία. Της Σερβίας ηγείται ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος ήταν υπουργός πληροφοριών κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο Ο Βούτσιτς, που χαρακτηρίζεται ως «υπερεθνικιστής», επιμένει ότι οποιαδήποτε λύση πρέπει να είναι συμβιβασμός για να έχει διάρκεια και λέει ότι η χώρα δεν θα συμβιβαστεί αν δεν κερδίσει κάτι.
Οι ΗΠΑ εξέδωσαν κοινή δήλωση με τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, αποδοκιμάζοντας τις ενέργειες των αρχών του Κοσσυφοπεδίου. Εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους για την απόφαση της Σερβίας να "αυξήσει το επίπεδο ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεών της στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο και καλούν όλα τα μέρη σε μέγιστη αυτοσυγκράτηση, αποφεύγοντας την εμπρηστική ρητορική".
Η Ρωσία κατηγόρησε το Κοσσυφοπέδιο, τις ΗΠΑ και την ΕΕ για την κλιμάκωση των εντάσεων στα Βαλκάνια. "Καταδικάζουμε αποφασιστικά τα προκλητικά βήματα της Πρίστινα, τα οποία έχουν φέρει την κατάσταση κοντά στην θερμή φάση και απειλούν άμεσα την ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής των Βαλκανίων", ανέφερε σε ανακοίνωσή της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. "Η ευθύνη γι' αυτό βαρύνει πλήρως τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση", δήλωσε η Ζαχάροβα. Οι αξιωματούχοι ελπίζουν να επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις και να καταλήξουν σε λύση τους επόμενους μήνες.