Λιθουανός πολιτικός, δήλωσε στους FT ότι περίπου 300.000 τόνοι μη εκραγμένων πυρομαχικών, κυρίως από τον πρώτο και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ρυπαίνουν τον βυθό της Βαλτικής.
"Τώρα απειλούν τους ανθρώπους, τη θαλάσσια ζωή και τις οικονομικές δραστηριότητες, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και θέτουν σε κίνδυνο τα αλιευτικά σκάφη και το πλήρωμά τους", δήλωσε.
Ο Sinkevičius δήλωσε ότι φοβάται επίσης ότι τα απορριφθέντα όπλα - τα οποία κυμαίνονται από ρουκέτες και χειροβομβίδες έως μη εκρηγμένες νάρκες και πυρομαχικά μικρού διαμετρήματος - θα μπορούσαν να ανακτηθούν από εγκληματίες και να κατασκευαστούν σε αυτοσχέδια εκρηκτικά, επειδή η θάλασσα είναι σχετικά ρηχή.
Πολλά από τα διαβρωμένα όπλα διαρρέουν επίσης τοξικές χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένου του λευκού φωσφόρου και του αερίου μουστάρδας, στον πυθμένα της θάλασσας. Οι πληθυσμοί του μπακαλιάρου (ο οποίος αλιεύονταν συνήθως στη Βαλτική), έχουν καταρρεύσει ως αποτέλεσμα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Οι υποβρύχιες αποθήκες θεωρούνταν ο ταχύτερος και ασφαλέστερος τρόπος διάθεσης των όπλων μετά τους παγκόσμιους πολέμους, αλλά πολλά πυρομαχικά απορρίφθηκαν τυχαία και έκτοτε βρισκονται μακριά από τις αρχικές τοποθεσίες.
Η Γενική Διεύθυνση Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας της ΕΕ περιέγραψε πέρυσι την κατάσταση ως "πραγματική οικολογική ωρολογιακή βόμβα".
Ο Sinkevičius δήλωσε ότι κάλεσε τους υπουργούς της Βαλτικής σε συνάντηση τον Σεπτέμβριο, όπου θα τους παροτρύνει να συντονιστούν για τον καθαρισμό της θάλασσας. Πρόσθεσε ότι επιθυμεί να δημιουργηθεί "ένας κοινός χάρτης της Βαλτικής Θάλασσας" και να "καθοριστεί τι μπορεί να ανακτηθεί και να διατεθεί με ασφάλεια". "Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το τίμημα (του καθαρισμού) επειδή είναι δύσκολο να γνωρίζουμε την έκταση του", είπε.
Η Γερμανία είναι το πιο ενεργό από τα συνοριακά κράτη της Βαλτικής που συμμετέχει μέχρι στιγμής στον καθαρισμό των πυρομαχικών. Το Βερολίνο έχει διαθέσει 1 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη ρομπότ για τον εντοπισμό και την ανάκτηση μη ανατιναγμένων μηχανισμών, αντί για τη χρήση δυτών. Υποστηρίζει επίσης ένα σχέδιο της Thyssenkrupp για τον καθαρισμό των πυρομαχικών από τον πυθμένα της θάλασσας με γερανό.
Η στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ έχει επίσης συντονίσει ορισμένες προσπάθειες εκκαθάρισης, συμπεριλαμβανομένης της απομάκρυνσης 40 ιστορικών ναρκών σε συνεργασία με το ναυτικό της Λετονίας τον Μάιο.
"Η ικανότητα αντιμετώπισης των θαλάσσιων ναρκών είναι ... ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ελευθερίας ναυσιπλοΐας για τις στρατιωτικές δυνάμεις και την εμπορική ναυτιλία", δήλωσε το ΝΑΤΟ.
Η Βαλτική Θάλασσα, η οποία περιβάλλεται από εννέα χώρες της ΕΕ και τη Ρωσία, θεωρείται ιδιαίτερα εύθραυστο οικοσύστημα λόγω της αργής κυκλοφορίας του νερού, της περιορισμένης σύνδεσής της με τους ωκεανούς και του μικρού βάθους της, με μέσο βάθος 54 μέτρα.
Ωστόσο, πρόκειται για μια πολυσύχναστη πλωτή οδό που χρησιμοποιείται από έως και 2.000 σκάφη ανά πάσα στιγμή, σύμφωνα με την Επιτροπή Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος της Βαλτικής.
Θεωρείται επίσης στρατηγικής σημασίας για το ΝΑΤΟ λόγω της χρήσης του ως κρίσιμης διαδρομής για τις βάσεις του ρωσικού ναυτικού στην Αγία Πετρούπολη και το Καλίνινγκραντ.
Ο Sinkevičius δήλωσε ότι οι προσπάθειες στη Βαλτική Θάλασσα θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο για τον μελλοντικό καθαρισμό της Μαύρης Θάλασσας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά πρόσθεσε ότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα "ζήτημα γενεών", δεδομένης της έκτασης της ζημίας.
Ωστόσο, ο Giles Dickson, διευθύνων σύμβουλος του εμπορικού οργανισμού της WindEurope, δήλωσε ότι οι μη εκρηγμένες νάρκες "δεν είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε στην κατασκευή υπεράκτιων αιολικών εγκαταστάσεων", καθώς οι προγραμματιστές χαρτογραφούν τον πυθμένα της θάλασσας όταν ερευνούν τις τοποθεσίες και διασφαλίζουν ότι οι περιοχές καθαρίζονται πριν από την έναρξη της κατασκευής. Ο ευρωπαϊκός κλάδος ανησυχούσε περισσότερο για τις καθυστερήσεις στην αδειοδότηση και τον αυξημένο ανταγωνισμό από τους κινέζους κατασκευαστές, πρόσθεσε.