H πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τρίτη δέσμη μέτρων απελευθέρωσης των ευρωπαϊκών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, που υποβλήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες δραστηριότητες που ανέπτυξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων του ανταγωνισμού στον ενεργειακό τομέα το 2007.
Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής, η τελική έκθεση σχετικά με την έρευνα στον ευρωπαϊκό κλάδο του αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία εγκρίθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2007, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πολλές αγορές ενέργειας παραμένουν υπερβολικά συγκεντρωμένες, χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό κάθετης ενοποίησης (ιδίως με τη μορφή ανεπαρκούς διαχωρισμού των δραστηριοτήτων δικτύου και διανομής), καθώς και από απουσία διασυνοριακής ενοποίησης και διασυνοριακού ανταγωνισμού και διαφάνειας.
Βάσει των πορισμάτων αυτών, στις 19 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τρίτη δέσμη μέτρων απελευθέρωσης των ευρωπαϊκών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Η πρόταση επικεντρώνεται ιδίως στον αποτελεσματικό διαχωρισμό των δικτύων μεταφοράς, στην ενίσχυση των αρμοδιοτήτων και της ανεξαρτησίας των ρυθμιστικών αρχών, στη συνεργασία μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών και στη συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς.
Αντιμονοπωλιακές δράσεις
Στον αντιμονοπωλιακό τομέα, η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τις Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού (ΕΑΑ), επικεντρώθηκε στα φαινόμενα αποκλεισμού από την αγορά και αθέμιτων συμπράξεων (κατανομή των αγορών) στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, που αποτελούν τα κύρια πεδία δυσλειτουργίας της αγοράς. Τα φαινόμενα αποκλεισμού από την αγορά αφορούν πρακτικές που παρατηρούνται στο σύνολο της αλυσίδας αξίας, όπως: αποκλεισμό από τα επόμενα στάδια της αγοράς μέσω της σύναψης μακροπρόθεσμων συμβάσεων με τους καταναλωτές ενέργειας, καταχρηστικές πρακτικές για τον αποκλεισμό ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε δίκτυα (όπως π.χ. η συσσώρευση χωρητικότητας του δικτύου και η μη πραγματοποίηση επενδύσεων), αποκλεισμό από τις λιανικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνοντας το κόστος των ανταγωνιστών με το σύστημα ηλεκτρονικής εξισορρόπησης, αποκλεισμό από τα επόμενα στάδια της αγοράς μέσω αφενός του ελέγχου των υποδομών για την εισαγωγή αερίου και αφετέρου της σύναψης μακροπρόθεσμων συμφωνιών για την προμήθεια αερίου.
Μεταξύ άλλων ζητημάτων που ερευνήθηκαν περιλαμβάνονται οι καταγγελίες για αθέμιτη διαμόρφωση των τιμών στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του περιορισμού του παραγωγικού δυναμικού από τους παραγωγούς.
Σημειώνεται πως στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία η Επιτροπή διαπίστωσε ότι υπάρχουν ενδείξεις πως τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας ενδέχεται να συνιστούν κρατική ενίσχυση προς μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις που καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια.
(Από "ΕΞΠΡΕΣ", 6/08/2008)