Γιατί πώς διαφορετικά μπορούμε να εξηγήσουμε την δημοσιοποίηση εχθές (25/8) της απόφασης ειδικής (ad hoc) επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών να επιπλήξει μέσω επιστολής της την διοίκηση της Saudi Aramco (βλ. εδώ), από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου του κόσμου, για καταπάτηση «ανθρωπίνων δικαιωμάτων»;
Με τα μέλη της εν λόγω επιτροπής να έχουν οριστεί κατόπιν υποδείξεων ορισμένων κρατών μελών, όπου, ως γνωστόν, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει βαρύνοντα λόγο, καθ’ ότι από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του Οργανισμού.
Σύμφωνα με την επιστολή της εν λόγω επιτροπής προς την Saudi Aramco, την οποία κοινοποίησε σε ένα αριθμό χρηματοδοτικών οργανισμών και μεγάλων τραπεζών, μεταξύ των οποίων οι Citi, Goldman Sachs και BNP Paribas, η χρηματοδότηση της Aramco μπορεί να συνιστά παραβίαση των διεθνών κανόνων ανθρωπίνων δικαιωμάτων (global human right rule) λόγω της «συμμετοχής της κρατικής εταιρείας πετρελαίων στην κλιματική αλλαγή». Στην επιστολή της η ανωτέρω επιτροπή που αποτελείται από ειδικούς εμπειρογνώμονες στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων (human right specialists) πληροφορεί την διοίκηση της Saudi Aramco ότι της στέλνει αυτή την προειδοποίηση ανταποκρινόμενη σε νομική παράσταση (legal complaint) που υπεβλήθη το 2021 (δηλ. 2 χρόνια πριν) από την (μάλλον άγνωστη) περιβαλλοντική οργάνωση ClientEarth, που έθετε το θέμα ως «την μεγαλύτερη παγκοσμίως παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με το κλίμα».
Πέρα από τον παράξενο χρονισμό της αποστολής της επιστολής προς την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Σ. Αραβίας, εύλογα τίθεται το θέμα γιατί παρόμοιες επιστολές δεν στάλθηκαν σε άλλες μεγάλες πετρελαϊκές, όπως σε χώρες του Κόλπου (λ.χ. σε Ιράκ, ΗΑΕ), την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Βενεζουέλα κλπ. Γιατί επιλέχθηκε η Saudi Aramco ως ο αποδιοπομπαίος τράγος στην διαμάχη μεταξύ των διαφόρων περιβαλλοντικών οργανώσεων και των ανά τον κόσμο πετρελαϊκών εταιρειών; Η δικαιολογία που δίδουν μέλη της εν λόγω επιτροπής είναι ότι πρώτον, η νομική παράσταση της Client Earth αφορούσε συγκεκριμένα την Aramco, και, δεύτερον, ότι η εν λόγω εταιρεία τυγχάνει να είναι ο μεγαλύτερος μοναδιαίος παραγωγός πετρελαίου του κόσμου και, άρα, έχει πολύ μεγαλύτερη ευθύνη από άλλες εταιρείες για την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου που «ευθύνονται για το 75% της υπερθέρμανσης του πλανήτη» (sic)
Ακόμα, η εν λόγω ad hoc επιτροπή του ΟΗΕ, καταλογίζει στην Saudi Aramco ότι με το να είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου του κόσμου και με το να επιδίδεται σε συστηματικές έρευνες για την ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων «μπορεί» να αντιβαίνει την Συμφωνία των Παρισίων για τον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αλλά και απόφασης του ΟΗΕ ότι «οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να είναι καθαροί, υγιείς σε ένα βιώσιμο περιβάλλον» .Επιπλέον, μέσω της επιστολής τους, οι σοφοί του ΟΗΕ προειδοποιούν τις τράπεζες ότι εφόσον είναι εις γνώση των θεμάτων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και με τις πράξεις τους δεν λαμβάνουν «λογικά μέτρα» (reasonable steps) για τον περιορισμό των επιπτώσεων στο κλίμα, τότε μπορούν να θεωρηθούν ένοχοι καθότι « διευκολύνουν μια επιβλαβή κατάσταση»
Και καταλήγει η εν λόγω επιστολή της επιτροπής που έχει συσταθεί από το UN Human Rights Council, ότι «η καταγγελλόμενη συμμετοχή των χρηματο-πιστωτικών οργανισμών στην χρηματοδότηση δραστηριοτήτων της Saudi Aramco μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζει τα παγκόσμια ανθρώπινα δικαιώματα και κανόνες».
Σύμφωνα με παράγοντες της διεθνούς ενεργειακής αγοράς στου οποίους απευθύνθηκε το Energia.gr για να σχολιάσουν την ανωτέρω εξέλιξη, η κίνηση αυτή των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αντιπαράθεσης μεταξύ περιβαλλοντικών οργανώσεων και διαφόρων διεθνών οργανισμών (μεταξύ των οποίων η World Bank, το IMF, η ΕΕ, ο ΟΗΕ κα) και τραπεζών με στόχο να τις υποχρεώσουν να μειώσουν η και να σταματήσουν πλήρως την χρηματοδότηση έργων στον χώρο του Oil & Gas, ώστε να μειωθεί η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου και έτσι να σωθεί, όπως υποστηρίζουν, «από βέβαιη καταστροφή λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη». Τεράστια εντύπωση, βέβαια, προκαλεί το γεγονός ότι η κινητοποίηση της εν λόγω επιτροπής του ΟΗΕ συνέπεσε με την απόφαση των BRICS να προσκληθεί η Σ. Αραβία, μαζί με άλλες 5 χώρες, να γίνει μέλος του ανερχόμενου διεθνούς αντιδυτικού μπλοκ.
Όπως παρατηρούν οι ανωτέρω παράγοντες, η κίνηση αυτή από πλευράς ΟΗΕ μόνο τυχαία δεν είναι αφού εδώ και ένα χρόνο διαφαίνεται μια σαφής διαφοροποίηση της πολιτικής της Σ. Αραβίας έναντι των ΗΠΑ με επίκεντρο τον έλεγχο της παραγωγής πετρελαίου μέσω των μηχανισμών του OPEC+, που ως γνωστό ελέγχει σε μεγάλο βαθμό το βασίλειο των Σαούντ. Παρά την προσπάθεια από πλευράς του προέδρου των ΗΠΑ Τζό Μπάιντεν να βελτιώσει τις σχέσεις των δυο κρατών (βλέπε επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στο Ριάντ πέρυσι τον Ιούλιο), η κυβέρνηση της Σ.Αραβίας, υπό την καθοδήγηση του διαδόχου του θρόνου και ισχυρού άντρα του Βασίλειου, πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, χαράσσει μια ανεξάρτητη πορεία στην διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα επιδιώκοντας στενότερες σχέσεις με την Κίνα και την Ρωσία (εξ ου και η συμμετοχή της στους BRICS), την πλήρη αποκατάσταση των σχέσεων της με το Ιράν και την επανατοποθέτηση της ενεργειακής της πολιτικής με στόχο, όχι μόνο την απόλυτη ενεργειακή της ανεξαρτησία (βλέπε απόφαση για κατασκευή δικτύου πυρηνικών αντιδραστήρων), αλλά και την αύξηση της ενεργού συνδρομής της σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας που αντιμετωπίζουν προβλήματα οικονομικής επιβίωσης.
Η ανωτέρω εμπλοκή του ΟΗΕ με πρόφαση τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική αλλαγή αποτελεί μια καθαρά προκαταρκτική ενέργεια σε μια διαμάχη παγκόσμιου ενδιαφέροντος που πρόκειται να κλιμακωθεί τους άμεσους επόμενους μήνες.