Όταν έχουμε μερικές από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα για το πόσο νερό μπορούν να χρησιμοποιούν οι πολίτες και οι αγρότες τους και τα ποτάμια της Ευρώπης να στερεύουν, φαίνεται δύσκολο να δικαιολογήσει κανείς τα μέτρα που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρότασή της για τον κανονισμό για τις συσκευασίες και τα απορρίματα συσκευασίας (PPWR) που δημοσιεύθηκε στα τέλη του περασμένου έτους.
Η πρόταση, η οποία, μεταξύ άλλων κανόνων, επιδιώκει την αντικατάσταση των χάρτινων συσκευασιών τροφίμων μιας χρήσης με εναλλακτικές λύσεις πολλαπλών χρήσεων για χώρους εστίασης και takeaway, δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη της την τεράστια αύξηση της χρήσης γλυκού νερού που θα απαιτούσε η υποχρεωτική χρήση συσκευασιών πολλαπλών χρήσεων.
Αντίθετα με τη δημοφιλή πεποίθηση, τα προϊόντα πολλαπλής χρήσης, ιδίως όταν κατασκευάζονται από υλικά υψηλής εντάσεως σε πόρους, μη ανανεώσιμα υλικά, τα οποία χρειάζονται εντατικά συστήματα πλύσης και στεγνώματος, συγκρίνονται άσχημα με τα χάρτινα προϊόντα μίας χρήσης τόσο όσον αφορά τη συμβολή στο κλίμα όσο και τη χρήση γλυκού νερού.
Λαμβάνοντας υπόψη τη σύγκριση μεταξύ χάρτινων και επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών για επιτόπια κατανάλωση σε εστιατόρια γρήγορης εξυπηρέτησης, μια αξιολόγηση του κύκλου ζωής (ΑΚΖ) που διενεργήθηκε από τη Ramboll υπογραμμίζει ότι τα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα καταναλώνουν 3,4 φορές περισσότερο νερό από τις χάρτινες συσκευασίες μιας χρήσης. Η ανάγκη πλυσίματος των επιτραπέζιων σκευών πολλαπλών χρήσεων αυξάνει σε τεράστιο βαθμό την απαιτούμενη ποσότητα νερού, ενώ εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η αντικατάσταση των επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών στα εστιατόρια γρήγορου φαγητού θα ισοδυναμούσε με την κάλυψη των αναγκών τους σε γλυκό νερό για 750.000 άτομα κάθε χρόνο.
Επιπλέον, μια πρόσφατη έκθεση που πραγματοποιήθηκε από την παγκόσμια εταιρεία συμβούλων διαχείρισης Kearney δείχνει ότι τα μοντέλα επαναχρησιμοποίησης για το δείπνο θα απαιτούσαν έως και τέσσερα δισεκατομμύρια λίτρα πρόσθετου νερού κάθε χρόνο. Αυτό ισοδυναμεί με το να γεμίζουν πάνω από 1.600 ολυμπιακές πισίνες με νερό ετησίως μόνο για να καλυφθεί η ζήτηση ή με το πλύσιμο 55.000 αυτοκινήτων κάθε μέρα του χρόνου.
Η εκτίμηση επιπτώσεων στην οποία βασίστηκε το PPWR αγνοεί μεγάλα τμήματα της επιστημονικής έρευνας σχετικά με τις χάρτινες συσκευασίες μιας χρήσης και την επαναχρησιμοποίηση και κάνει αβάσιμες υποθέσεις. Οι επιπτώσεις των συστημάτων πλύσης και στεγνώματος καθώς και η μεταφορά των επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών από και προς τα εστιατόρια έχουν ελαχιστοποιηθεί στην εκτίμηση επιπτώσεων. Πολλές φορές έχει επισημανθεί η έλλειψη επιστημονικής υποστήριξης της πρότασης της Επιτροπής από τα μέλη του Κοινοβουλίου, τα οποία έχουν προβληματιστεί από αυτή τη σοβαρή παράλειψη.
Ένα παράδειγμα, μεταξύ πολλών, είναι ο ισχυρισμός της αξιολόγησης ότι ο αντίκτυπος της επαναχρησιμοποίησης στις εκπομπές CO2 από τη «μεταφορά και το πλύσιμο» αντιπροσωπεύει μόνο το 37% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (και το 27% το 2040). Στην πραγματικότητα, αντιπροσωπεύει πάνω από το 80%, σύμφωνα με μελέτες ΑΚΖ της Ramboll, οι οποίες μάλιστα έχουν ελεγχθεί. Αυτού του είδους η αποτυχημένη ανάλυση δεν αποτελεί βάση για τη διαμόρφωση πολιτικής. Η υπεραπλούστευση και η ανούσια ταξινόμηση δεδομένων δεν μπορούν να αντικαταστήσουν μια προσέγγιση κατά ISO, όπως αυτή που χρησιμοποιήθηκε στις μελέτες ΑΚΖ.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι πρόσφατες ψηφοφορίες της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Επιστημών (ITRE), της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (IMCO) και της Επιτροπής Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (AGRI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, ευθυγραμμισμένα με τα επιστημονικά στοιχεία.
Η επιστήμη και τα αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να συνεχίσουν να καθοδηγούν το έργο των φορέων χάραξης πολιτικής. Είναι απαραίτητο, ιδίως σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα όπως η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής κυκλικής οικονομίας και η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των συσκευασιών. Ακολουθώντας την επιστήμη, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν μια ευκαιρία να μειώσουν την περιττή κατανάλωση γλυκού νερού σε μια εποχή όπου αυτός ο πεπερασμένος πόρος μειώνεται δραστικά.
Με την επάνοδο στην εργασία τους ύστερα από ένα δύσκολο και καυτό καλοκαίρι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη να διασφαλίσουν ότι οι φιλοδοξίες της ΕΕ είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες για την προώθηση της πιο βιώσιμης και αποδοτικής χρήσης των πόρων, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των τροφίμων, την επισιτιστική ασφάλεια και την υγεία των πολιτών της ΕΕ.
(από euractiv.gr)