Η ανάληψη της πρωτοβουλίας έγινε οργανώνοντας συνάντηση εργασίας στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή των Διαχειριστών Συστημάτων Φυσικού Αερίου της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Ουγγαρίας (FGGZ), της Σλοβακίας (ΕUSTREAM- συμμετείχε ως παρατηρητής), της Gastrade (που διαχειρίζεται το FSRU της Αλεξανδρούπολης) και της ΙCGB (που διαχειρίζεται τον ελληνο-βουλγαρικό αγωγό IGB). Το ραντεβού στη Θεσσαλονίκη ακολουθεί το μνημόνιο κατανόησης που υπεγράφη στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2022 και αποτέλεσε το θεμέλιο του κάθετου διαδρόμου. Και λαμβάνει χώρα με φόντο το επιτυχημένο market test (μη δεσμευτική φάση) για την αύξηση της δυναμικότητας του IGB (στα 5 δισ. κυβικά μέτρα/έτος από 3 δισ. σήμερα) και την ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση δυναμικότητας για εισαγωγή και εξαγωγή φυσικού αερίου στην πρώτη φάση του market test του ΔΕΣΦΑ για την επέκταση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου. Όπως μάλιστα τόνισε ο επικεφαλής της Bulgartransgaz, Βλαντιμίρ Μαλίνοφ, το μέγεθος του εμπορικού ενδιαφέροντος που παρατηρήθηκε στην πρώτη φάση των market tests στα σημεία διασύνδεσης του κάθετου διαδρόμου είναι πολύ μεγάλο, κάτι που αναδεικνύει την ανάγκη για αύξηση της μεταφορικής ικανότητας κατά μήκος του διαδρόμου ώστε να μπορεί να διαχειριστεί τις αυξανόμενες ροές φυσικού αερίου.
Η σημασία των έργων
Στο πλαίσιο αυτό, οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν τη σημασία της υλοποίησης στοχευμένων έργων για την εξάλειψη των σημείων συμφόρησης και την ενίσχυση των διασυνδέσεων μεταξύ των συστημάτων των εν λόγω χωρών. Οι εκπρόσωποι των εταιρειών παρουσίασαν τις επενδύσεις που σχεδιάζονται για την αύξηση της δυναμικότητας μεταφοράς φυσικού αερίου του κάθετου διαδρόμου: Στην περίπτωση του ΔΕΣΦΑ οι βασικότερες εξ αυτών είναι ο νέος Σταθμός Συμπίεσης στην Κομοτηνή, ο οποίος θα αυξήσει τις ποσότητες αερίου που θα μεταφέρονται δυτικά και ανατολικά του κόμβου Κομοτηνής εν όψει τόσο του FSRU Αλεξανδρούπολης που θα συνδέεται με το ΕΣΦΑ όσο και των άλλων έργων στην περιοχή, όπως η τροφοδοσία του IGB, η αναβάθμιση του Σταθμού Συμπίεσης στη Νέα Μεσήμβρια -που θα βελτιστοποιήσει τις ροές αζέρικου αερίου μέσω του TAP- και ο νέος σταθμός Συμπίεσης στην Αμπελιά Φαρσάλων που ενισχύει την εξαγωγική δυνατότητα του ΕΣΦΑ προς το Βορρά. Ο κ. Μαλίνοφ από την πλευρά του αναφέρθηκε στον προγραμματισμό για επέκταση της δυναμικότητας του βουλγαρικού συστήματος στο σύνορο με την Ελλάδα (σημείο διασύνδεσης Σιδηρόκαστρο/Κουλάτα) και με τη Ρουμανία (σημείο διασύνδεσης Καρντάμ/Νέγκρου Βόντα).
Κατά τη συνάντηση εργασίας παρουσιάστηκαν επίσης τα αποτελέσματα των μη δεσμευτικών market tests που έχουν πραγματοποιήσει οι διαχειριστές και οι αρχικές εκτιμήσεις για τη μελλοντική ζήτηση δυναμικότητας στα σημεία διασύνδεσης των συστημάτων τους. Πρόκειται για ουσιαστικά βήματα για τη διαδικασία επαύξησης της δυναμικότητας μεταφοράς των εθνικών συστημάτων των χωρών που συμμετέχουν, σύμφωνα με όσα προβλέπουν οι κανονισμοί της Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ταυτόχρονα να αναλάβουν συντονισμένες δράσεις για την υλοποίηση των απαιτούμενων επενδύσεων και την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατανομής μελλοντικής μεταφορικής ικανότητας μέσω του κάθετου διαδρόμου εντός του 2024. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού συμφωνήθηκε η σύσταση σχετικών ομάδων εργασίας εντός του μήνα και διαδοχικών συναντήσεων, με την πρώτη εξ αυτών να διοργανώνεται στη Σόφια τον Οκτώβριο, με αντικείμενο την επιτάχυνση της διεξαγωγής των δεσμευτικών market tests.
Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση του ΔΕΣΦΑ, η πλήρης ενεργοποίηση του κάθετου διαδρόμου θα αναβαθμίσει σημαντικά τον ρόλο των χωρών που συμμετέχουν σε αυτόν, για την ασφάλεια εφοδιασμού της ενεργειακής αγοράς της Ε.Ε., επιτρέποντας την πρόσβαση σε διαφοροποιημένες πηγές προμήθειας μέσα από ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG. Η δυναμική αυτή θα επεκταθεί περαιτέρω με τη χρήση των εν λόγω υποδομών για ανανεώσιμα αέρια και υδρογόνο.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")