Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι αλλάζουν τα δεδομένα στην διεθνή αγορά πετρελαίου, χάρη στην χαμηλότερη αύξηση της ζήτησης και την παραγωγή ρεκόρ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) στις αρχές της εβδομάδος. Οι εκτιμήσεις του ΙΕΑ δημοσιοποιήθηκαν σε μία χρονική περίοδο όπου οι τιμές έχουν υποχωρήσει αισθητά, στην περιοχή των 114 – 117 δολάρια το βαρέλι, από τα υψηλά των 147 δολαρίων που είχαν φθάσει τον Ιούλιο. Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές η υποχώρηση αυτή είναι στο πλαίσιο μιας αναμενόμενης διόρθωσης και κατά άλλους είναι η αρχή μιας γενικευμένης αποκλιμάκωσης, εάν φυσικά δεχθούμε ότι η πενταετής άνοδος αποτέλεσε μια πρωτοφανή «φούσκα» της αγοράς εμπορευμάτων. Εύλογα τίθεται το ερώτημα για το τι πραγματικά συμβαίνει.
Όπως έχουμε επανειλημμένα τοποθετηθεί μέσα από την στήλη, οι διεθνείς τιμές πετρελαίου επηρεάζονται πρωτίστως από τα θεμελιώδη της αγοράς και πολύ λιγότερο από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την μακροπρόθεσμη πορεία τους. Οι λόγοι που επέδρασαν στην πρόσφατη πτώση ήσαν τρεις:
(α) Η ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ, η ισοτιμία του οποίου πλέον έχει φθάσει τα 1,49 δολάρια.
(β) Η αύξηση της παραγωγής από τον OPEC (βλέπε Σ. Αραβία) η οποία έχει αγγίξει τα 33,0 εκατ. βαρέλια την ημέρα, από 31,0 εκατ. βαρέλια που ήτο πέρυσι τέτοια εποχή, και
(γ) Η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης στην κατανάλωση πολύ κάτω του 1,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα που ήτο η πρόβλεψη του ΙΕΑ στις αρχές του έτους (η πρόβλεψη τώρα ομιλεί για 790 χιλιάδες βαρέλια).
Παρά τις θεωρίες που διατυπώνονται τελευταία από διάφορα think tanks περί απόλυτης πτώσης στην ζήτηση και μηδενισμού του ρυθμού αύξησης της (δηλαδή destruction of demand), αυτή πάντως συνεχίζει να διατηρείται υψηλή στις αναδυόμενες αγορές (Ν.Α Ασία, Μ. Ανατολή, Ν. Αμερική) με χαρακτηριστική περίπτωση την κατανάλωση της Κίνας να υπερβαίνει για πρώτη φορά το φράγμα των 8,0 εκατ. βαρέλια ημερησίως τον Ιούνιο και να διαμορφώνεται στα 8,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης οφείλεται κυρίως στην μειωμένη κατανάλωση των χωρών του ΟΟΣΑ, αποτέλεσμα των υψηλών τιμών στα πρατήρια βενζίνης στην Β. Αμερική και Ευρώπη, και συμπίπτει με την αύξηση της παραγωγής του OPEC. Εξ’ ου και η σχετική γρήγορη αποκλιμάκωση των διεθνών τιμών το τελευταίο διάστημα.
Με δεδομένη τη δυνατότητα του OPEC να αυξομειώνει την παραγωγή του (ώστε να διαφυλάττει ένα κατώτατο αποδεκτό πλαφόν τιμής) και το γεγονός ότι και άλλες εκτός OPEC χώρες, όπως η Ρωσία και η Βραζιλία, επιθυμούν και αυτές υψηλές τιμές μία μείωση της παραγωγής προ του τέλους του έτους θεωρείται πολύ πιθανή. Και επειδή οι τιμές για προϊόντα πετρελαίου που πληρώνουν οι καταναλωτές στις αναδυόμενες αγορές επιδοτούνται αγρίως από τις κυβερνήσεις τους, είναι εντελώς απίθανη μία φημολογούμενη κατάρρευση της προσφοράς. Εν όψει μάλιστα της κρίσης στη Γεωργία, που τώρα ξεκίνησε, και η οποία αργά ή γρήγορα θα έχει επιπτώσεις στην πετρελαϊκή τροφοδοσία της Δύσης (ήδη υπάρχει έλλειμμα σχεδόν 1,0 εκατ. βαρέλια την ημέρα λόγω των εκεί εχθροπραξιών) οι γεωπολιτικοί παράγοντες δεν συνηγορούν περί μιας συνεχιζόμενης μείωσης των διεθνών τιμών.
Τα ανωτέρω στοιχεία κάθε άλλο παρά μία κατάρρευση των διεθνών τιμών του αργού προμηνύουν. Χωρίς να μπορεί κάποιος μετά βεβαιότητος να προκαθορίσει το σημείο ισορροπίας των διεθνών τιμών, ένα είναι βέβαιο. Και αυτό αφορά τους παράγοντες πίεσης στην αγορά, που τελικά κρατούν τις τιμές πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, και που είναι απείρως περισσότεροι από τους παράγοντες πίεσης που βοηθούν την αποκλιμάκωση.