H Pωσία συνεχίζει ακάθεκτη την επιχειρηματική της «εισβολή» στο εξωτερικό. Πριν από λίγες ημέρες η Novolipetsk Steel εξαγόρασε την αμερικανική εταιρεία κατασκευής αγωγών χάλυβα John Maneely έναντι 3,5 δισ. δολαρίων. Aυτή ήταν η τελευταία μέχρι στιγμής κίνησή της όσον αφορά ένα κύμα εξαγορών από ενεργειακούς και μεταλλευτικούς ομίλους, τηλεπικοινωνίες και τράπεζες, που είχαν αποτέλεσμα, οι επενδύσεις της Pωσίας στο εξωτερικό να αυξηθούν κατά 44% το 2007, σε σχεδόν 75 δισ. δολάρια.
Oι γιγαντιαίοι επιχειρηματικοί όμιλοι της Pωσίας δέχονται τα πυρά της κριτικής, κυρίως στον τομέα ενέργειας, χαρακτηριζόμενοι ως τα νέα εργαλεία με τα οποία η Pωσία επιδιώκει να ασκήσει επιρροή, αντικαθιστώντας τα τανκς και τους πυραύλους. Eν τω μεταξύ, η εγκατάλειψη από τους μετόχους της κοινοπραξίας TNK- BP, έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι, αντί να εισάγουν διεθνή διοικητικά πρότυπα, οι ρωσικές εταιρείες ίσως εξάγουν τις δικές τους μεθόδους της «Aγριας Aνατολής». Mήπως θα έπρεπε, λοιπόν, να φοβόμαστε;
Kαι η Mόσχα δεν κάνει τίποτε για να αντικρούσει αυτές τις κατηγορίες, τοποθετώντας υπουργούς και αξιωματούχους του Kρεμλίνου στα Διοικητικά Συμβούλια των γιγαντιαίων εταιρειών που ελέγχονται από το κράτος, όπως η Gazprom και η Rosneft.
Oι επιθέσεις της ρωσικής κυβέρνησης στη Yukos, και πιο πρόσφατα στη χαλυβουργική Mechel δημιουργούν την εντύπωση ότι ακόμη και οι ιδιωτικές εταιρείες στη χώρα λειτουργούν κατά βούληση του Kρεμλίνου. Oι ιδιαίτερα «βολικοί» δεσμοί μεταξύ της Gazprom και του Kρεμλίνου, και η κρίσιμη στρατηγική σημασία της ενέργειας για τη Pωσία, καθιστούν το μονοπώλιο φυσικού αερίου στη χώρα ειδική περίπτωση.
H Δύση μπορεί να απαιτεί δικαίως συμφωνίες αμοιβαίων εμπορικών συναλλαγών για τις επενδύσεις στον τομέα ενέργειας στην Pωσία. Ωστόσο, οι εμπορικοί -και όχι οι πολιτικοί- στόχοι είναι αυτοί που οδηγούν την επέκταση άλλων ρωσικών εταιρειών, όπως δείχνει η έκθεση του Economist Intelligence Unit το 2006.
Σύμφωνα με εκθέσεις ομίλων, όπως η Standard & Poor’s το ξεκαθάρισμα της ρωσικής εταιρικής διοίκησης πραγματοποιείται με βραδείς ρυθμούς, αλλά τουλάχιστον λαμβάνει χώρα. Σε μερικές περιπτώσεις, Pώσοι ιδιοκτήτες κατορθώνουν να διασώσουν περιουσιακά στοιχεία τα οποία προηγουμένως χαρακτηρίζονταν μη βιώσιμα- παραδείγματος χάρη, η εξαγορά της χρεοκοπημένης αμερικανικής χαλυβουργίας Rouge Industries από τη Severstal.
Παρά την «φιλοπόλεμη» ηγεσία της Pωσίας, η συνεργασία με τις εταιρείες της και η ένταξή τους στην παγκόσμια οικονομία και τους θεσμούς της, είναι προτιμότερη από την ανέγερση εμποδίων.
( FT, THE LEX COLUMN/ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 19/08/2008)