Η επίθεση του Σαββάτου σηματοδοτεί μια άνευ προηγουμένου διείσδυση ενόπλων της Χαμάς (η Χαμάς θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από την ΕΕ και τις ΗΠΑ) στο Ισραήλ από τη Γάζα. Είναι η σοβαρότερη κλιμάκωση μετά τον 10ήμερο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς το 2021 και «κορυφώθηκε» με δολοφονίες και σφαγές ανθρώπων στους δρόμους.
Το Ισραήλ βιώνει ένα σοκ που δεν θα ξεπεράσει εύκολα, υποστηρίζει ο διπλωματικός συντάκτης των «New York Times» Στίβεν Ερλανγκερ και υπογραμμίζει πως «ο ψυχολογικός αντίκτυπος στους Ισραηλινούς συγκρίνεται μόνο με το σοκ της 11ης Σεπτεμβρίου στην Αμερική». Ο ισραηλινός στρατός έχει ήδη αποκρούσει την παλαιστινιακή επίθεση, όμως το ερώτημα είναι τι θα γίνει στη συνέχεια. Υπάρχουν λίγες επιλογές για τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος πιέζεται για μια μεγάλη στρατιωτική απάντηση.
Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας κήρυξε ήδη και επισήμως πόλεμο κατά της Χαμάς. Η απόφαση αυτή επιτρέπει στην κυβέρνηση να προβεί σε ευρύτερη κινητοποίηση των στρατιωτικών εφεδρειών, να υιοθετήσει ένα μεγαλύτερο φάσμα στρατιωτικών επιλογών και να προσδιορίσει συγκεκριμένους πολεμικούς στόχους.
Το Ισραήλ είχε αποσύρει μονομερώς τους στρατιώτες και τους πολίτες του από τη Γάζα το 2005, διατηρώντας όμως τον ουσιαστικό έλεγχο μεγάλων τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης. Η αποτυχία του να εξασφαλίσει μια μορφή διαρκούς ειρηνευτικής συμφωνίας άφησε τη Γάζα σε μεγάλο βαθμό αποκομμένη από τους άλλους Παλαιστίνιους της Δυτικής Οχθης και σχεδόν πλήρως απομονωμένη τόσο από το Ισραήλ όσο και από την Αίγυπτο. Μάλιστα μετά την ισραηλινή αποχώρηση από τη Γάζα και τη σύγκρουση του 2006, η διαμάχη μεταξύ της Φατάχ του παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς και της εξτρεμιστικής Χαμάς είχε ως αποτέλεσμα η εξτρεμιστική οργάνωση να πάρει τον έλεγχο της περιοχής το 2007. Στην παρατεταμένη σύγκρουση του 2008 και του 2009, οι ισραηλινές δυνάμεις εισήλθαν στη Γάζα, αλλά δεν εισχώρησαν στα πληθυσμιακά κέντρα. Σήμερα υπάρχει μεγάλη πίεση. Αραγε τώρα θα το επιχειρήσουν;
Η εμπλοκή της Χεζμπολάχ (υποστηριζόμενη οργάνωση από το Ιράν που ελέγχει τον Νότιο Λίβανο), της λιβανέζικης σιιτικής μαχητικής οργάνωσης που διεξήγαγε πόλεμο με το Ισραήλ το 2006, μεταφέρει την ένταση και στον Νότιο Λίβανο. Ανακοίνωσε ότι επιτέθηκε σε τρεις ισραηλινές θέσεις, «ανταποκρινόμενη» στην παρότρυνση της Χαμάς προς ένοπλες ομάδες του Λιβάνου να συμμετάσχουν στις επιθέσεις της κατά του Ισραήλ.
Μισό αιώνα μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς σε ισραηλινό έδαφος έρχεται ως υπενθύμιση πως το Παλαιστινιακό, ακόμη και σε περιόδους ύφεσης, παραμένει μια φλόγα αναμμένη που απειλεί με ανάφλεξη και πλήρη αποσταθεροποίηση την ευρύτερη Μέση Ανατολή.
*Ο Σωτήρης Ντάλης είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων. Πρόεδρος Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")