Εκτός από τις εκατόμβες αμάχων, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς φαίνεται να οδηγεί στον θάνατο την πολυαναμενόμενη εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Στην πρόσφατη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στριμωγμένος από το πρωτοφανές κίνημα διαμαρτυρίας στο εσωτερικό του, επιχείρησε να παρουσιάσει ενώπιον της διεθνούς κοινότητας το όραμά του για μια «Νέα Μέση Ανατολή»

Οι συμφωνίες του Αβραάμ το 2020, που οδήγησαν στη σύναψη διπλωματικών σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, είχε θεωρηθεί το πρώτο βήμα που θα έφερνε, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, κοντά Τελ Αβίβ και Ριάντ. Εξέλιξη που θα άλλαζε άρδην τις γεωπολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή.

Μυστικό ταξίδι

Δημοσιεύματα έφερναν τον Νετανιάχου να έχει ταξιδέψει μυστικά έως τη Σαουδική Αραβία το 2020, στις προσπάθειές του να φέρει το Ισραήλ κοντύτερα με το σαουδαραβικό βασίλειο. Η προσέγγιση Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας θα ήταν αναμφισβήτητα διπλωματική επιτυχία, καθώς η Σαουδική Αραβία παραμένει ηγέτιδα δύναμη στον αραβικό κόσμο, λόγω πετρελαίου.

Παράλληλα, θα έδινε την ευκαιρία στον στριμωγμένο πολιτικά Νετανιάχου να δείξει πως «έξω πάμε καλά», παρά την κοινωνική και πολιτική ένταση στο εσωτερικό του Ισραήλ.

Η Σαουδική Αραβία, που είχε τη δεκαετία του '70 πρωτοστατήσει στο αραβικό εμπάργκο πετρελαίου, λόγω της δυτικής υποστήριξης στο Ισραήλ στον πόλεμο του 1973, θα αναγνώριζε το εβραϊκό κράτος, έχοντας παράλληλα αποκαταστήσει σχέσεις με το Ιράν και συνεχίζοντας να υποστηρίζει τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του '67.

Τα σχέδια Νετανιάχου πάνε περίπατο, καθώς προτεραιότητα είναι πλέον η αντιμετώπιση της Χαμάς. Από την πρώτη στιγμή άλλωστε διεθνολόγοι και πολιτικοί παρατηρητές συναρτούσαν το «τάιμινγκ» της επίθεσης της Χαμάς με τη διαφαινόμενη από μέρα σε μέρα σύναψη διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία.

Όσο για το μέλλον; Ο Νετανιάχου, μετά το φιάσκο και τον αιφνιδιασμό της επίθεσης των ενόπλων της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, δεν έχει πολλές πιθανότητες για πολιτική επιβίωση.

Όλα πιθανά

Στην ισραηλινή πολιτική σκηνή φυσικά όλα είναι πιθανά. Ο απόβλητος τη δεκαετία του '80 Αριέλ Σαρόν επέστρεφε θριαμβευτής το 2000. Ο «Μπίμπι» κατάφερε πολλές φορές να διαψεύσει τον πολιτικό θάνατό του, αν και το ογκώδες κίνημα διαμαρτυρίας που αντιμετώπιζε μέχρι χθες του είχε κάνει τη ζωή πολύ δύσκολη.

Φυσικά η «νέα Μέση Ανατολή» του Νετανιάχου δεν περιλάμβανε τους Παλαιστινίους. Η πρόσφατη επίσκεψη, πριν από τα τελευταία γεγονότα, στη Δυτική Όχθη Σαουδαράβων αξιωματούχων και οι επαφές με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούτ Αμπάς, αποσκοπούσε στο να καθησυχάσει την παλαιστινιακή ηγεσία πως η αναμενόμενη ομαλοποίηση των σχέσεων Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας δεν σήμαινε εγκατάλειψη του παλαιστινιακού ζητήματος.

Τι ήλπιζε ο Τζ. Μπους

Δεν είναι βέβαια πρώτη φορά που το σχέδιο για μια «νέα Μέση Ανατολή» ναυαγεί. Η πατρότητα του όρου αποδίδεται στον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους τον νεότερο, που ήλπιζε κι αυτός πως η επέμβαση στο Ιράκ το 2003 και η ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν θα έφερνε μια νέα «δημοκρατική» και «ειρηνική» Μέση Ανατολή.

Χωρίς ωστόσο την αναγνώριση των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων καμία «νέα Μέση Ανατολή» δεν θα είναι βιώσιμη. Το παλαιστινιακό, όπως έδειξαν τα τελευταία γεγονότα, θα συνεχίσει να ηλεκτρίζει το «αραβικό πεζοδρόμιο» και να απειλεί τα αραβικά καθεστώτα.

«Πράσινο» από Ερντογάν στη Σουηδία

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέβαλε επισήμως στην Εθνοσυνέλευση ένα νομοσχέδιο για την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την οποία μπλόκαρε η Άγκυρα εδώ και 17 μήνες, ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.

«Το ενταξιακό πρωτόκολλο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ υπογράφηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023 από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στάλθηκε στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση», σύμφωνα με την ανάρτηση της προεδρίας στην πλατφόρμα Χ.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")