Οι επιχειρήσεις ενέργειας στα Δυτικά Βαλκάνια εμφανίζονται διστακτικές στο να προχωρήσουν σε επενδύσεις δημιουργίας νέων σταθμών, καθώς οι κρατικά ελεγχόμενες τιμές λιανικής επιτρέπουν περιορισμένα μόνο κέρδη. Ωστόσο, οι ειδικοί εκτιμούν ότι αυτό θα αλλάξει τον Οκτώβριο, οπότε ανοίγει τις πύλες του ένα νέο χρηματιστήριο ενεργειακών προϊόντων στη Σλοβενία.
Το South Pool, το οποίο ελέγχεται σε ποσοστό 49% από το γερμανικό EUREX, θα επιδιώξει αρχικά να προσελκύσει επενδυτές και κρατικά ελεγχόμενες ενεργειακές επιχειρήσεις από τα κράτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας και, στη συνέχεια, θα επιχειρήσει να επεκταθεί στην Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε κινήσεις ανανέωσης των παρωχημένων υποδομών ενέργειας της περιοχής και, κατά συνέπεια, να περιορίσει τα σοβαρά προβλήματα ηλεκτροδότησης. Η βουλγαρική κρατική επιχείρηση ενέργειας υπολογίζει ότι το ετήσιο έλλειμμα ηλεκτρικού ρεύματος στην περιοχή των Βαλκανίων ανέρχεται στις 15 δισ. κιλοβατώρες.
Σημειώνεται ότι οι τιμές ηλεκτρικού ρεύματος στις βαλκανικές χώρες -με εξαίρεση τη Σλοβενία- κρατούνται από τις κυβερνήσεις σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και έτσι όμως, τα χρέη προς τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού είναι αρκετά υψηλά. Οι Σέρβοι καταναλωτές, για παράδειγμα, χρωστούν στη δημόσια EPS περί τα 500 εκατ. ευρώ σε απλήρωτους λογαριασμούς. Τα χρήματα αυτά, όπως τονίζουν αναλυτές, θα επαρκούσαν για τη δημιουργία ενός νέου σταθμού 400 μεγαβάτ.
Το φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα στην περιοχή, πάντως, λειτουργεί ως δέλεαρ για ξένες μεγάλες βιομηχανίες, που χρειάζονται μεγάλες ποσότητες για τη λειτουργία τους. «Η εισαγωγή τιμών αγοράς θα πρέπει να είναι σταδιακή. Αλλιώς θα πυροδοτήσει τάσεις φυγής των ξένων επενδυτών», σχολιάζει ο Νενάντ Σάβιτς, διευθυντής επικοινωνίας της Energy Financing Team.
Επιφυλακτική στάση έναντι του νέου χρηματιστηρίου τηρούν προς το παρόν και οι μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις της περιοχής. Η σερβική EPS, για παράδειγμα, θα μπορούσε να πωλεί πλεόνασμα ηλεκτρικού ρεύματος. Η αγορά ωστόσο θα προϋπέθετε μία πολύπλοκη διαδικασία έγκρισης.
(Από την εφημερίδα Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 25/08/2008)