Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times, η κοινή ευρωπαϊκή-βρετανική πρωτοβουλία θα στοχεύσει στις υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου καθώς και στην εξόρυξη άνθρακα. Πρακτικά, Βρυξέλλες και Λονδίνο ζητούν να διακοπεί η μεγαλύτερη ξένη πηγή δημόσιας χρηματοδότησης στον κλάδο των ορυκτών καυσίμων, ήτοι η χρηματοδότησή τους από τους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών-μελών, όμως η πρότασή τους αναμένεται να πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στην έδρα του ΟΟΣΑ στο Παρίσι.
Η κίνηση των δύο βασίζεται στη δέσμευση αρκετών χωρών του ΟΟΣΑ να ευθυγραμμίσουν τις κρατικές επιδοτήσεις με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Μεταξύ 2018 και 2020 εκτιμάται ότι 41 δισεκατομμύρια δολάρια δαπανήθηκαν ετησίως από τους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων των χωρών του ΟΟΣΑ για την υποστήριξη έργων άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το ποσό αυτό είναι σχεδόν πενταπλάσιο από το αντίστοιχο για την υποστήριξη έργων καθαρής ενέργειας.
Εκτός από τη Μοζαμβίκη, οι μεγαλύτεροι αποδέκτες αυτής της υποστήριξης ήταν εταιρείες που λειτουργούσαν σε αναπτυγμένες χώρες, όπως ο Καναδάς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ρωσία.
Οι πλουσιότερες χώρες συμφώνησαν το 2021 να τερματίσουν τις επιδοτήσεις για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα στο εξωτερικό, επιχειρώντας να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα στήριξης της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Η υπόσχεσή τους να τερματίσουν κάθε νέα δημόσια στήριξη για ορυκτά καύσιμα μέχρι το τέλος του 2022 περιλάμβανε εξαιρέσεις για έργα στα οποία αποτυπώνονται εκπομπές συμβατές με τη συμφωνία του Παρισιού. Οι κυβερνήσεις είχαν επίσης δεσμευτεί στη Γλασκόβη να πιέσουν φορείς όπως είναι ο ΟΟΣΑ και οι πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης να ευθυγραμμιστούν με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού.
Ιδανικό σενάριο η δέσμευση όλων των χωρών ΟΟΣΑ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία πιέζουν τώρα για τη διεύρυνση αυτού του πλαισίου, με ιδανικό σενάριο μια δέσμευση όλων των χωρών του ΟΟΣΑ να διακόψουν τη χρηματοδότηση οποιουδήποτε project ορυκτών καυσίμων στο εξωτερικό από τους οργανισμούς τους εξαγωγικών πιστώσεων. Οποιαδήποτε αλλαγή όμως στις αποφάσεις του ΟΟΣΑ για τις εξαγωγικές πιστώσεις σ’ αυτή τη φάση δεν μπορεί παρά να είναι εθελοντική. Ένα νέο δεσμευτικό πλαίσιο θα απαιτούσε τη συναίνεση μιας ομάδας κρατών - μελών που περιλαμβάνει σημαντικούς χρηματοδότες ορυκτών καυσίμων και δεν υποστήριξαν τη συμφωνία της Γλασκόβης, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Δύσκολο είναι να υπάρξει τέτοια δέσμευση και από την πλευρά των ΗΠΑ. Ο αμερικανικός οργανισμός εξαγωγικών πιστώσεων Exim, για παράδειγμα, ψήφισε τον Μάιο την εκταμίευση σχεδόν 100 εκατομμυρίων δολαρίων για να υποστηρίξει την επέκταση ενός διυλιστηρίου πετρελαίου στην Ινδονησία. Ψήφισε επίσης τον Ιούλιο την επιδότηση της Trafigura για αγορές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου προς εξαγωγή στην Ευρώπη.
Πηγές του οργανισμού εξαγωγικών πιστώσεων της Βρετανίας ανέφεραν στους FT ότι το Λονδίνο έχει ήδη τη δέσμευση του Καναδά για στήριξη της πρότασής του στον ΟΟΣΑ.
Η Ε.Ε., επίσης, υιοθέτησε αυτόν τον μήνα ως επίσημη θέση «την κατάργηση το συντομότερο δυνατό των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων που δεν αντιμετωπίζουν την ενεργειακή φτώχεια ή τη μετάβαση».
Όμως, ακόμη και μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση οι προθέσεις δείχνουν να απέχουν από τις πράξεις. Έκθεση της Κομισιόν που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα δείχνει ότι οι συνολικές επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων στο μπλοκ αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης το 2022 φτάνοντας τα 122 δισ. ευρώ από 56 δισ. ευρώ του προηγούμενου έτους. «Τα κράτη-μέλη πρέπει να επιταχύνουν τη δράση για τον τερματισμό των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων», ανέφερε η έκθεση.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")