Δεν εἶναι διόλου τυχαῖο ὅτι τόν περασμένο Μάρτιο ἡ Κίνα μεσολάβησε γιά τήν ἀποκατάσταση τῶν διπλωματικῶν σχέσεων τῆς Σαουδικῆς Ἀραβίας μέ τό Ἰράν, ἤτοι δύο μεσανατολικῶν κρατῶν τῶν ὁποίων ὁ ἀνταγωνισμός σημάδεψε ὅλη τήν πρόσφατη ἱστορία τῆς περιοχῆς. Οὔτε ὅτι σχεδόν ταυτόχρονα τό Πεκῖνο ἐξέφρασε τήν ἑτοιμότητά του νά μεσολαβήσει στήν ἀκόμη πιό ἀκανθώδη ἰσραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Εἶχαν προηγηθεῖ τόν Δεκέμβριο οἱ ἀλλεπάλληλες συναντήσεις κορυφῆς τοῦ Σί Τζινπίνγκ στό Ριάντ μέ τίς χῶρες τοῦ Ἀραβικοῦ Συνδέσμου καί τοῦ Ὀργανισμοῦ Συνεργασίας τοῦ Κόλπου, ἐνῷ τόν Ἰούνιο ἔγινε δεκτός στό Πεκῖνο, ὅπου ὑπέγραψε συμφωνία στρατηγικῆς συνεργασίας, ὁ 87χρονος πρόεδρος τῆς Παλαιστινιακῆς Ἀρχῆς Μαχμούντ Ἀμπάς. Τό πολύτιμο αὐτό δῶρο στόν (περιθωριοποιημένο ἀπό τήν σύγκρουση Χαμάς-Ἰσραήλ καί τά ἐσωτερικά προβλήματα τῆς Παλαιστινιακῆς Ἀρχῆς) Ἀμπάς ἠκολουθήθη ἀπό τήν διακήρυξη τῆς Συνόδου Κορυφῆς τῆς ὁμάδος Brics τόν Αὔγουστο στό Γιοχάνεσμπουργκ, μέ τήν ὁποία ζητεῖται ἡ κήρυξις ἀπ’ εὐθείας διαπραγματεύσεων μεταξύ Ἰσραήλ καί Παλαιστίνης μέ βάση τό διεθνές δίκαιο καί τήν Ἀραβική Εἰρηνευτική Πρωτοβουλία τοῦ 2002, στό πνεῦμα τῆς «λύσεως δύο κρατῶν», ὥστε νά ἐγκαθιδρυθεῖ ἕνα κυρίαρχο, ἀνεξάρτητο καί βιώσιμο Κράτος τῆς Παλαιστίνης.
Η Λαϊκή Δημοκρατία τῆς Κίνας εἶναι σχεδόν «συνομήλικη» μέ τό Παλαιστινιακό ζήτημα, καθώς ἱδρύθηκε τό 1949, λίγο μετά τά πρῶτα γενέθλια τοῦ κράτους τοῦ Ἰσραήλ. Καί σέ ὅλες τίς τοποθετήσεις της, ἰδίως ἀφ’ ὅτου κατέλαβε τήν ἕδρα της στό Συμβούλιο Ἀσφαλείας τοῦ ΟΗΕ τό 1971, τηροῦσε μία, χαρακτηριστική γιά τόν πλανητικό Νότο, φιλοπαλαιστινιακή τοποθέτηση. Καί μέχρι σήμερα ἐμφανίζεται ὡς ὑπέρμαχος τῆς διεθνοῦς συναινέσεως γιά μία «λύση δύο κρατῶν» στό Μεσανατολικό.
Η σημερινή Κίνα, πάντως, τῆς ραγδαίας καπιταλιστικῆς ἀναπτύξεως ἔχει ὅλο καί μεγαλύτερες φιλοδοξίες γιά τήν καλλιέργεια τῶν σχέσεών της μέ τό Ἰσραήλ, στόν οἰκονομικό καί ἀκαδημαϊκό τομέα. Ἡ ἀνατολική Μεσόγειος ἀποτελεῖ τήν φυσική ἔξοδο τῶν προσφιλῶν στόν Σί Τζινπίνγκ «νέων δρόμων τοῦ μεταξιοῦ», ἐνῷ ἡ ἐπικοινωνία τοῦ Ἰσραήλ καί μέ τήν Ἐρυθρά Θάλασσα ἀναδεικνύει τήν σημασία του ὡς θαλασσίου κόμβου. Οἱ δέ τεχνολογικές πρόοδοι τοῦ ἑβραϊκοῦ κράτους ἐκτιμῶνται ἰδιαίτερα, ἰδίως στόν τομέα τῆς εἰδικότητός του, ἤτοι τίς τεχνολογίες ἀσφαλείας καί καταστολῆς. Ἤδη τό 2014 σέ ἐρευνητικό ἄρθρο τῆς Κινεζικῆς Ἀστυνομικῆς Ἀκαδημίας, ἡ ἀντιτρομοκρατική πολιτική τοῦ Ἰσραήλ προβάλλεται ὡς success story...
Ὁ ὄγκος διμερῶν συναλλαγῶν μεταξύ Ἰσραήλ καί Κίνας ἐκτοξεύθηκε ἀπό τά 50 ἑκατ. δολλάρια τό 1992 στά 15 δισ. δολλάρια τό 2022 (ἤτοι ἰσραηλινές ἐξαγωγές στήν Κίνα ἀξίας 4,5 δισ. καί κινεζικές ἐξαγωγές στό Ἰσραήλ ἀξίας 10,5 δισ.). Ὡστόσο, ὑπείκοντες στά ἀμερικανικά κελεύσματα, οἱ Ἰσραηλινοί τράβηξαν «φρένο», συγκροτῶντας τό ἔτος 2020 εἰδική ἐπιτροπή ἐξετάσεως τῶν ἐπιπτώσεων ἀσφαλείας τῶν συναλλαγῶν μέ τήν Λαϊκή Δημοκρατία.
Οι τρομοκρατικές ἐπιθέσεις τῆς 7ης Ὀκτωβρίου ἀπηντήθησαν ἀπό τό Πεκῖνο μέ μία ἐξαιρετικά γενικόλογη καί τετριμμμένη ἔκφραση θλίψεως γιά τίς ἀπώλειες ζωῶν καί μέ ἔκκληση γιά αὐτοσυγκράτηση πρός ὅλες τίς πλευρές. Ἡ ἀπροθυμία τῆς κινεζικῆς διπλωματίας μέχρι καί σήμερα νά κατονομάσει, πόσῳ μᾶλλον νά καταδικάσει ὡς τρομοκρατική, τήν ὀργάνωση Χαμάς, προεκάλεσε τήν δυσφορία τοῦ Ἰσραήλ καί εἶναι ἐνδεικτική τῆς ἀφ’ ὑψηλοῦ κινεζικῆς προσεγγίσεως πού εἴδαμε καί στόν πόλεμο Ρωσσίας-Οὐκρανίας.
Αυτό δέν σημαίνει ὅτι ἡ Κίνα ἔμεινε ἀπαθής καί ἄπραγη. Πέρα ἀπό τόν ὁρισμό εἰδικοῦ ἀπεσταλμένου γιά τό Μεσανατολικό, τό Πεκῖνο δηλώνει ὅλο καί ἐντονώτερα τό ἐνδιαφέρον του, ἀκόμη καί σέ στρατιωτικό ἐπίπεδο, καθώς ἡ ἀνάπτυξις τῶν ὁμάδων κρούσεως δύο ἀμερικανικῶν ἀεροπλανοφόρων στήν περιοχή, συμβολικῶς ἀπηντήθη μέ τήν ἀποστολή ἕξι κινεζικῶν πολεμικῶν πλοίων στήν εἴσοδο τοῦ Περσικοῦ Κόλπου.
Η κορύφωση της κινητικότητος ἐπῆλθε τήν ἑβδομάδα αὐτή, ὁπότε ὁ Σί Τζινπίνγκ ἔλαβε μέρος στήν εἰδική ἔκτακτη τηλεδιάσκεψη τῶν ἡγετῶν τῆς ὁμάδος Brics, τήν ὁποία διοργάνωσε τήν περασμένη Τρίτη ἡ προεδρεύουσα Νότιος Ἀφρική γιά τό Μεσανατολικό (στήν διευρυμένη σύνθεση πού θά ἐπισημοποιηθεῖ ἀπό πρώτης τοῦ νέου ἔτους, ἤτοι μέ συμμετοχή καί τῆς Σαουδικῆς Ἀραβίας, τοῦ Ἰράν, τῆς Αἰγύπτου, τῶν Ἡνωμένων Ἀραβικῶν Ἐμιράτων, τῆς Αἰθιοπίας καί τῆς Ἀργεντινῆς), παρόντος καί τοῦ ΓΓ τοῦ ΟΗΕ Ἀντόνιο Γκουτέρρες.
Την προηγουμένη, ὁμάδα πού συνεκροτήθη κατά τήν πρόσφατη κοινή σύνοδο Ἀραβικοῦ Συνδέσμου καί Ὀργανισμοῦ Ἰσλαμικῆς Συνεργασίας καί ἀποτελεῖται ἀπό τούς ὑπουργούς Ἐξωτερικῶν τῆς Σαουδικῆς Ἀραβίας, τῆς Αἰγύπτου, τοῦ Κατάρ, τῆς Ἰορδανίας, τῆς Ἰνδονησίας, τῆς Νιγηρίας καί τῆς Παλαιστινιακῆς Ἀρχῆς ἐπεσκέφθη τό Πεκῖνο, πρίν λάβει τήν ἄγουσα γιά τήν Μόσχα καί ἐν συνεχείᾳ τό Παρίσι καί τό Λονδῖνο, προκειμένου νά προωθήσει μεταξύ τῶν μονίμων μελῶν τοῦ Συμβουλίου Ἀσφαλείας τοῦ ΟΗΕ τήν πρόταση γιά ἄμεση κατάπαυση τοῦ πυρός καί ἀποστολή ἀνθρωπιστικῆς βοήθειας στήν Γάζα, μέ προοπτική σέ δεύτερο χρόνο πολιτικῶν διαπραγματεύσεων γιά μία λύση δύο κρατῶν «στήν βάση τῶν διεθνῶν παραμέτρων». Τό ὅτι ἡ πρωτοβουλία κινεῖται ἀπό τά περισσότερο φιλοδυτικά καί διαλλακτικά κράτη τῆς Μέσης Ἀνατολῆς (χωρίς συμπερίληψη λ.χ. τοῦ Ἰράν), καί εἶχε ὡς πρῶτο σταθμό της τό Πεκῖνο, ἀπετέλεσε σαφές μήνυμα πρός τήν ἀμερικανική πλευρά.
Και πράγματι στο επικοινωνιακό πεδίο, η Κίνα κάνει τά πάντα προκειμένου νά καταδείξει στό ἐγχώριο καί διεθνές ἀκροατήριο ὅτι ἡ μεσανατολική κρίσις ἀποτελεῖ πρωτίστως μία ἀμερικανική ἀποτυχία. Στό ἴδιο πλαίσιο, ὡστόσο, εἶναι ἐνδιαφέρον τό πῶς ἀντισημιτικά ρητορικά σχήματα ἀνθοῦν τό τελευταῖο διάστημα στό κινεζικό διαδίκτυο, ἀσφαλῶς ὄχι ἐν ἀγνοίᾳ τῶν ἀρχῶν. Παλαιότερα φιλοσημιτικά στερεότυπα (λ.χ. ὅτι οἱ Ἑβραῖοι εἶναι εὐφυεῖς, πλούσιοι, ἐπιδραστικοί, προσδεδεμένοι στήν κοινότητά τους κ.τ.λ.) αποκτούν τώρα ἀντισημιτικό πρόσημο γιά μία κοινή γνώμη μέ ἐθνικιστικά καί πρωτίστως ἀντιαμερικανικά αντανακλαστικά.