O πόλεμος που έφερε αντιμέτωπες τη Μόσχα και την Τιφλίδα από τις 8 ως τις 12 Αυγούστου δεν είχε άμεσο ενεργειακό διακύβευμα, ωστόσο είχε μια έντονη μυρωδιά πετρελαίου και γκαζιού. Ο,τι αποσταθεροποιεί τη Γεωργία, διαδρομή σημαντική στον δρόμο των πετρελαίων και του φυσικού αερίου της Κασπίας προς την Ευρώπη, είναι καλό για τους Ρώσους. Το διακύβευμα ξεπερνά σαφώς τη μικρή αυτή χώρα: οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να παρακάμψουν τη Ρωσία και το Ιράν και να ανοίξουν νέους ενεργειακούς δρόμους που θεωρούν ότι θα τους εξασφαλίσουν μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια. Αντίθετα, η Μόσχα επιδιώκει να διατηρήσει ή να ανακτήσει τον έλεγχο των εξαγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία, αλλά επίσης και από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας (Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Τουρκμενιστάν). Αυτό προσπαθεί να το πετύχει διά μέσου ενός πλέγματος διακρατικών συμφωνιών και ενός δικτύου αγωγών των υπό κρατικό έλεγχο ομίλων Gazprom και Τransneft.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης η Ρωσία έμοιαζε να έχει κάνει τα πάντα για να διασφαλίσει για λογαριασμό της τον ρόλο της χώρας διέλευσης των ενεργειακών πηγών, κυρίως αναλαμβάνοντας την εκμετάλλευση των γεωργιανών λιμένων στη Μαύρη Θάλασσα. Οι ρωσικές βόμβες και οι όλμοι δεν έπεσαν μακριά από τον πετρελαιαγωγό ΜπακούΤιφλίδας- Τσεϊχάν (ΒΤC) ο οποίος συνδέει την Κασπία με τη Μεσόγειο διά μέσου του γεωργιανού εδάφους. Δεν χρειαζόταν τίποτε περισσότερο για να δείξει η Μόσχα ότι οι αγωγοί που παρακάμπτουν τη Ρωσία βρίσκονται στο βεληνεκές του πυροβολικού της και ως εκ τούτου συνιστούν μια απειλή για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης.
Ως την κατασκευή του ΒΤC- που με τόση θέρμη υποστήριξε η Ουάσιγκτον- η πλειονότητα των πετρελαίων της Κεντρικής Ασίας που προορίζονταν για την Ευρώπη διακινούνταν μέσω του ρωσικού λιμένος του Νοβορισίσκ. Από το 2005 που λειτουργεί ο πετρελαιαγωγός ΒΤC, μέσω του οποίου μεταφέρονται 1 εκατ. βαρέλια αργού ημερησίως (πάνω από το 1% του πετρελαίου που καταναλώνεται παγκοσμίως), επιτρέπει την παράκαμψη των τουρκικών Στενών των Δαρδανελίων με το έντονο «μποτιλιάρισμα» των πλοίων, που προκαλεί μεγάλες καθυστερήσεις στη μεταφορά των υδρογονανθράκων, ενώ ταυτόχρονα συνιστά μεγάλο κίνδυνο για συγκρούσεις πλοίων και για πετρελαιοκηλίδες. Επιτρέπει, επίσης, την παράκαμψη της Αρμενίας και της Ρωσίας.
Η Γεωργία είναι ένα σημαντικό σταυροδρόμι, καθώς το ένα τρίτο των πετρελαίων της Κασπίας διέρχεται από το έδαφός της. Μετά τη ρωσοουκρανική κρίση του Ιανουαρίου του 2007, η οποία προκάλεσε και από τις δύο πλευρές πολλά θύματα (και ελλείψεις στην προμήθεια ευρωπαϊκών χωρών με φυσικό αέριο), η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισε ότι η υλοποίηση του σχεδίου Νabucco ήταν πρώτης προτεραιότητας. Με χρηματοδότηση 5 δισ. ευρώ από ιδιωτικές ή κρατικές επιχειρήσεις, ο πετρελαιαγωγός αυτός, ο οποίος έχει μήκος 3.400 χιλιόμετρα, θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κασπία ως την Αυστρία, περνώντας από τα εδάφη της Γεωργίας, της Τουρκίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας. Εξι μήνες αργότερα η Gazprom ανακοίνωσε την κατασκευή ενός ανταγωνιστικού αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου σε συνεργασία με τον ιταλικό πετρελαϊκό όμιλο Εni. Πρόκειται για τον αγωγό Southstream, ο οποίος τροφοδοτεί με ενέργεια την Ευρώπη παρακάμπτοντας την Ουκρανία.
OΒλαντίμιρ Πούτιν έφθασε, μάλιστα, προκειμένου να προωθήσει το σχέδιο να προτείνει στον Ρομάνο Πρόντι, απερχόμενο πρωθυπουργό της Ιταλίας τότε, να αναλάβει την προεδρία της κοινοπραξίας για την κατασκευή του αγωγού. Τη φορά αυτή η πρόταση Πούτιν είχε μικρότερη επιτυχία συγκριτικά με ανάλογη πρόταση που είχε κάνει ο ρώσος (τότε) πρόεδρος στον γερμανό πρώην καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ να αναλάβει την προεδρία της κοινοπραξίας του γιγαντιαίου πετρελαιαγωγού Νorthstream, ο οποίος θα ενώσει τη Ρωσία με τη Γερμανία κάτω από τα νερά της Βαλτικής.
Δεν θα έπρεπε να κάνει κανείς το στρατηγικό λάθος και να μην αντιμετωπίσει τη Ρωσία ως απειλή για την ενεργειακή ασφάλεια προειδοποιούν κάποιοι ειδικοί, οι οποίοι θεωρούν υπερβολικά «επιθετική» την ευρωπαϊκή διπλωματία. Η πλειονότητα του φυσικού αερίου που θα προμηθευτεί η Ευρώπη την επόμενη τριακονταετία θα φθάσει από τη Ρωσία και το Ιράν, τις δύο χώρες που κατέχουν το 42% των διεθνών διαθεσίμων, σημειώνουν. Ο Νabucco δεν θα είναι οικονομικώς βιώσιμος παρά μόνο με φυσικό αέριο ρωσικό και/ή ιρανικό.
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 28/08/2008)