Η είσοδος της Κίνας στον ΠΟΕ το 2001 αποτέλεσε τη γραμμή εκκίνησης για ένα πρωτοφανές ράλι στις τιμές των εμπορευμάτων. Μήπως άραγε οι Ολυμπιακοί του Πεκίνου αποτελούν τη γραμμή του τερματισμού; Από τις αρχές Αυγούστου, οι τιμές των καυσίμων, των τροφίμων και των υπόλοιπων πρώτων υλών έχουν πάρει την κατιούσα υποχωρώντας με ταχύτατο ρυθμό αφήνοντας έκθετους εκείνους τους αναλυτές που μέχρι πρόσφατα προέβλεπαν νέα εκτίναξη των τιμών τους. Ή μήπως όχι;
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο παγκόσμιος Τύπος φιλοξενούσε με πηχυαίους τίτλους προειδοποιήσεις αναλυτών για επικείμενη κρίση που θα προκύψει μέσα από μια ευρεία έλλειψη βασικών εμπορευμάτων. Τα διαδοχικά ιστορικά ρεκόρ στις τιμές των εμπορευμάτων, το πληθωριστικό «τσουνάμι» που έπληξε τον τρίτο κόσμο, ειδικά και η οικονομική επιβράδυνση στη Δύση που σημάδεψαν τόσο το τρέχον έτος όσο και το προηγούμενο, έδειξαν να συνηγορούν υπέρ αυτής της εξέλιξης. Ωστόσο, όταν τα φώτα έσβησαν οριστικά σ' το Ολυμπιακό Στάδιο του Πεκίνου, οι τιμές των εμπορευμάτων είχαν ήδη πραγματοποιήσει ελεύθερη πτώση. Ενδεικτικά, η τιμή του χρυσού υποχώρησε από τα 980 δολ./ουγκιά στα 810 και του χαλκού από τα 8.800 δολ./τόνο στα 7.600 δολ./τόνο. Τη διαφορά έκανε ωστόσο η τιμή του πετρελαίου, η οποία υποχώρησε από τα 147 δολ./βαρέλι στα 113, ενώ λίγους μήνες πριν ο ένας επενδυτικός οίκος μετά τον άλλον προέβλεπε εκτίναξή της στα 170 δολ./βαρέλι, στα 200 κι ακόμα πιο πάνω.
Επεσαν άραγε τόσο έξω στις προβλέψεις τους για τα εμπορεύματα όσο με τις επενδύσεις τους στην αγορά στεγαστικών δανείων των ΗΠΑ; Οχι ακριβώς, λέει ο δισεκατομμυριούχος μεγαλοεπενδυτής, Τζιμ Ρότζερς, ο οποίος είχε εδώ και χρόνια προβλέψει το ράλι του πετρελαίου πάνω από τα 100 δολ./βαρέλι. Οι διακυμάνσεις στις τιμές των εμπορευμάτων είναι φυσιολογικές, όμως η υποκείμενη τάση υπαγορεύει τη συνέχιση του ράλι τους μετά το διάλειμμα.
Ανάλογες απόψεις έχει και ο οικονομολόγος Μαρκ Φάμπερ, ο οποίος μέσα από τις σελίδες της «Η», είχε προ ολίγων μηνών προβλέψει πως οι τιμές των εμπορευμάτων θα υποστούν διόρθωση της τάξης του 30%-40% μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, εκτιμώντας ότι κατόπιν η κινεζική οικονομία θα κατεβάσει ταχύτητα. Κι εκείνος, όμως, θεωρεί ότι η βουτιά στις τιμές των εμπορευμάτων θα είναι προσωρινή. Η ζήτηση, λέει, της Κίνας και των υπόλοιπων αναδυόμενων αγορών δεν πρόκειται να σβήσει.
Αυτό επισημαίνει ο Εντ Γιαρντένι. Ο επιφανής οικονομολόγος υποστηρίζει ότι η Κίνα δεν έχει άλλη επιλογή από την ταχύρυθμη ανάπτυξή της. Το ράλι των εμπορευμάτων μέχρι το 2008, λειτούργησε, λέει, περισσότερο ως «φόρος εξίσωσης της παγκόσμιας ευημερίας», καθώς μετέφερε πλούτο από τους εισαγωγείς εμπορευμάτων προς τους εξαγωγείς. Φέτος, όμως, το ράλι μετατράπηκε σε «φόρο κατανάλωσης», καθώς οι ανατιμήσεις πέρασαν από τις πρώτες ύλες στα τελικά προϊόντα προκαλώντας καθίζηση της ζήτησης.
Το αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης ήταν η διόρθωση στα εμπορεύματα. Με άλλα λόγια, καταλήγει ο κ. Γιαρντένι, όταν η παγκόσμια ανάπτυξη είναι πολύ ισχυρή, οι τιμές των εμπορευμάτων αυξάνονται σε επίπεδα που πυροδοτούν επιβράδυνση. Κατόπιν οι τιμές των εμπορευμάτων υποχωρούν όσο χρειάζεται για να ανακάμψουν οι ρυθμοί ανάπτυξης.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 30-31/08/2008)