Οι εργαζόμενοι στις Δημοτικές Επιχειρήσεις υποστηρίζουν ότι το κυβερνητικό σχέδιο οδηγεί σε μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης και ανοίγει τον δρόμο ώστε να αναλάβουν εργολαβίες μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
Μάλιστα, από πολιτικούς παράγοντες εκφράζεται η ανησυχία ότι σταδιακά μπορεί ο κλάδος της παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης να παραδοθεί στον ιδιωτικό τομέα. Άλλωστε, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα δίνεται η δυνατότητα στις περιφερειακές υπηρεσίες ύδρευσης να συμπράξουν με ιδιώτες ώστε να υπάρχουν κεφάλαια για τις απαραίτητες επενδύσεις.
Από την πλευρά τους,στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος το οποίο έχει αναλάβει τον σχεδιασμό του εγχειρήματος αναφέρουν ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε εξορθολογισμό της διαχείρισης των υδάτων αφού τα χρέη των δημοτικών επιχειρήσεων τα τελευταία δύο χρόνια στα 200 εκατ. ευρώ λόγω και της αύξησης του ενεργειακού κόστους. Οι 13 περιφερειακές υπηρεσίες θα ονομαστούν Μείζονες Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης, θα έχουν κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα ενώ θα διοικούνται από Συμβούλιο στρατηγικής και Εποπτείας από 9μελή Εκτελεστική Επιτροπή και από Εκτελεστικό Διευθυντή που θα επιλεγεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 126 ΔΕΥΑ οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες ύδατος σε 5 εκατ. πολίτες. Στην ΕΥΔΑΠ θα μεταφερθούν όλες οι δημοτικές επιχειρήσεις της Αττικής και αντίστοιχα στην ΕΥΑΘ όλες οι επιχειρήσεις της συμπρωτεύουσας. Για συμβολικούς λόγους η πρώτη περιφερειακή Υπηρεσία Ύδρευσης θα ιδρυθεί στη Θεσσαλία, όπου εκτός από τη διαχείριση του νερού θα έχει υπό την επίβλεψή της και τα αρδευτικά έργα.
Τι προβλέπουν οι αλλαγές
Το στίγμα των βασικών αλλαγών έδωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος Θεόδωρος Σκυλακάκης στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ, όπου επικαλέστηκε αφενός τις οφειλές που έχουν οι Δημοτικές Επιχειρήσεις κυρίως προς τη ΔΕΗ και από την άλλη την αδυναμία τους να εισπράξουν τα χρήματα από τους καταναλωτές.
Σκοπός των αλλαγών που δρομολογούνται στις ΔΕΥΑ, όπως ισχυρίστηκε ο αρμόδιος υπουργός είναι η παροχή καλύτερων και φτηνότερων υπηρεσιών στους πολίτες.
Το κράτος θα μπει ουσιαστικά «συνέταιρος» στις Δημοτικές Επιχειρήσεις με τοποθέτηση μελών και στα διοικητικά συμβούλια ενώ ως προς την συγχώνευση ο Υπουργός ανέφερε ότι το «γεωγραφικό είναι ένα δύσκολο κομμάτι το οποίο θα συζητηθεί με την αυτοδιοίκηση». Άφησε δε ανοιχτό το ενδεχόμενο να παρέμβει το κράτος και στο κομμάτι της τιμολόγησης.
Αναλυτικά οι αλλαγές που παρουσίασε ο Υπουργός είναι οι ακόλουθες:
-Στις διοικήσεις των νέων επιχειρήσεων θα έχουν οι Δήμοι την πλειοψηφία και το δικαίωμα ορισμού διευθύνοντα. Το κράτος θα εκπροσωπείται μειοψηφικά ενώ συζητείται και η εκπροσώπηση της επιστημονικής κοινότητας, από τοπικά πανεπιστημιακά ιδρύματα με σχετική ειδίκευση.
-Διασφαλίζονται οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων και καθιερώνεται μπόνους για την επίτευξη των στόχων, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση κατά 15% του μισθού.
-Επιλύεται το ενεργειακό κόστος για τις ΔΕΥΑ, σε πανελλαδικό επίπεδο, με την διάθεση ηλεκτρικού χώρου σε ενεργειακές κοινότητες που θα αφορούν στις δημοτικές επιχειρήσεις, τους δήμους, τις περιφέρειες και τα ευάλωτα νοικοκυριά.
-Ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών με «μοίρασμα» του βάρους. Το μεγαλύτερο μέρος θα αναλάβει το κράτος πληρώνοντας άμεσα εντός του 2024 με πόρους που έχουν διασφαλιστεί ενώ οι δήμοι το μερίδιο τους θα το πληρώσουν σε βάρος χρόνων. Συμφώνως προς τον υπουργό Ενέργειας οι νέες ΔΕΥΑ θα πρέπει να ξεκινούν με λευκή σελίδα από άποψη οφειλών.
-Γεωγραφικά θα αναζητηθεί η καλύτερη λύση σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση. «Το γεωγραφικό κομμάτι θέλουμε να το συζητήσουμε με την τοπική αυτοδιοίκηση γιατί έχει ιδιαιτερότητες» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σκυλακάκης.
-Ως προς την τιμολόγηση ισχύουν συγκεκριμένοι ευρωπαϊκοί κανονισμοί που πρέπει να εφαρμοστούν .Αναζητείται η φόρμουλα ώστε να διασφαλίζεται η πληρωμή των λογαριασμών από τα νοικοκυριά τα οποία δεν ανήκουν σε ευάλωτες κατηγορίες
-Κατά τον υπουργό δεν τίθεται κανένα θέμα ιδιωτικοποίησης του νερού.
Συνάντηση με τον πρωθυπουργό ζητούν οι εργαζόμενοι
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία ΕργαζομένωνΔημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης που απασχολεί 5.000 εργαζομένους ζητά άμεση συνάντηση με τον πρωθυπουργό προκειμένου να τον ενημερώσουν για τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την κατάργηση των επιχειρήσεων.
Όπως υποστηρίζει η Ομοσπονδία: «Η δημιουργία, όμως, τόσο μεγάλων εταιρικών σχημάτων δε συνδέεται με την εξυπηρέτηση των τοπικών αναγκών, για την αντιμετώπιση των οποίων, άλλωστε, προβλέφθηκε η σύσταση των Δ.Ε.Υ.Α.. Ειδικότερα λησμονείται κατά τον σχεδιασμό, ότι οι Δ.Ε.Υ.Α. λειτουργούν ως επιχειρήσεις έντασης εργασίας, με εργαζόμενους, οι οποίοι καλούνται να επεμβαίνουν για την αποκατάσταση βλαβών καθ’ όλο των εικοσιτετράωρο σε δύσκολες, πολλές φορές, συνθήκες, με απόλυτη γνώση, όμως, των γεωγραφικών και εδαφολογικών χαρακτηριστικών του Δήμου, στα χωρικά όρια του οποίου λειτουργεί κάθε Δ.Ε.Υ.Α.. Λησμονείται, επίσης, το γεγονός, πως η ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών από την άποψη της ποιότητας ζωής οφείλεται στη δράση των συγκεκριμένων επιχειρήσεων (καθαρό νερό, βιολογικοί καθαρισμοί, αφαλατώσεις κ.α.) ενώ παραγνωρίζεται η ιδιαιτερότητα των αναγκών, που καλούνται να ικανοποιήσουν Δ.Ε.Υ.Α., που λειτουργούν σε νησιωτικές, ορεινές και δυσπρόσιτες περιοχές της Χώρας μας. Η αντιμετώπιση, λοιπόν, των συγκεκριμένων επιχειρήσεων λόγω του τοπικού, αποκλειστικά, χαρακτήρα τους με ξεκάθαρα οικονομικούς όρους αποξενώνει τις επιχειρήσεις αυτές από την πραγματική λειτουργική τους σκοπιμότητα, δηλαδή την ικανοποίηση τοπικών αναγκών.
Και προσθέτει: Από την άλλη η επίκληση της οικονομικής αδυναμίας των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, η οποία έχει ανακύψει την τελευταία χρονική περίοδο κατά κύριο λόγο εξαιτίας της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος (ρήτρα αναπροσαρμογής), σαφέστατα αποτελεί ένα ζήτημα, το οποίο πρέπει να προβληματίσει και το οποίο ήδη τόσο η Ομοσπονδία μας αλλά και η Ένωση των Δ.Ε.Υ.Α. έχουν αναδείξει, όμως δε μπορεί να φθάνει έως το σημείο της πλήρους κατάργησης των συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Αξιότιμε κ.κ. Πρωθυπουργέ, η διαφωνία μας ως προς την σχεδιαζόμενη πολιτική ως προς το μέλλον των Δ.Ε.Υ.Α. είναι ουσιαστική, στοχεύει στην προστασία του χαρακτήρα των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, των οποίων η δράση διαχρονικά έχει αναγνωρισθεί, και ζητούμε λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης αλλά και των κινδύνων, που η συγκεκριμένη πολιτική ελλοχεύει, να ορισθεί συνάντηση με εσάς προκειμένου να σας ενημερώσουμε και προφορικά».
Δημόσιο Επενδυτικό Ταμείο
Οι παρεμβάσεις θα ολοκληρωθούν με την ενσωμάτωση των δεκατριών Υπηρεσιών Ύδρευσης στο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, που εξήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης. Με την ένταξη στο Δημόσιο Επενδυτικό Ταμείο των δεκατριών Υπηρεσιών Ύδρευσης, το ταμείο θα αποκτήσει τα περιουσιακά στοιχεία. Άλλωστε, η συμφωνία που έχει γίνει με τον ΕSM προβλέπει η άλλη μισή περιουσία των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ να επιστρέψει στη ιδιοκτησία της Ελλάδος και να αποτελέσει το αρχικό κεφάλαιο του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου.