Αντίθετα με την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι το πετρέλαιο οδηγεί τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, και τις αγορές ιδιαίτερα, η σημερινή οικονομική συγκυρία δείχνει ότι μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Από τα 200 δολάρια το βαρέλι που προέβλεπαν αρκετές επενδυτικές τράπεζες πριν λίγους μήνες ότι θα έφθανε το πετρέλαιο μέχρι τα τέλη του έτους, οι τιμές υποχώρησαν εντυπωσιακά από τα 147 δολάρια στις αρχές Ιουλίου στα 105 δολάρια την περασμένη εβδομάδα. Η ισχυροποίηση του δολαρίου έναντι του ευρώ (από 1,60 στα 1,45) και των άλλων νομισμάτων ήτο ασφαλώς ένας σοβαρός λόγος που επηρέασε τις τιμές αλλά όχι ο μόνος.
Η φυγή των επενδυτών από τα εμπορεύματα προς τις μετοχές και τα ομόλογα δεν οφείλεται απλώς και μόνο στην ανάγκη για ρευστοποίηση θέσεων και αποκομιδή κερδών ή και την κάλυψη των margin calls, αλλά στην συνειδητοποίηση για την ύπαρξη επενδυτικών ευκαιριών στην Αμερικανική αγορά και κυρίως στην αποφυγή κινδύνων (risk aversion) στις υπόλοιπες αγορές. Κάτι που έγινε ιδιαίτερα εμφανές μετά την πρόσφατα αρνητικά στοιχεία των οικονομιών στην Ευρωζώνη. Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι η βαθύτερη αιτία για την πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει να κάνει με τους φόβους για το που τελικά θα οδηγήσει η παρούσα παγκόσμια οικονομική ύφεση. Φόβοι οι οποίοι φαίνεται να υπερισχύουν των όποιων ανησυχιών, που εκφράζονται ανοικτά εδώ και πολύ καιρό, για τα αποθέματα και την προμήθεια πετρελαίου.
Ενδεικτικό του επιδεινούμενου οικονομικού κλίματος είναι η μείωση της ζήτησης, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου η κατανάλωση πετρελαϊκών προϊόντων έχει μειωθεί κατά 800.000 βαρέλια την ημέρα, η μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων 26 ετών. Μείωση στην κατανάλωση παρατηρείται και στην Ευρωπαϊκή αγορά, ιδιαίτερα στην Ιταλία και στην Ισπανία. Η Ελλάδα, όπου δεν παρατηρείται ιδιαίτερη μείωση στην κατανάλωση, λόγω της ιδιάζουσας καταναλωτικής συμπεριφοράς και της παντοδύναμης παραοικονομίας, φαίνεται ότι έχει μόνιμη ανοσία στις ευρύτερες οικονομικές εξελίξεις.
Παρά την γενικευμένη οικονομική ύφεση και τον περιορισμό των πιστώσεων (credit squeeze) η παγκόσμια ζήτηση αργού και προϊόντων συνεχίζεται να αυξάνεται με τελευταία στοιχεία για το 2008 να δείχνουν σε απόλυτα νούμερα αύξηση κατά 700.000 βαρέλια, σε σύγκριση με το 2007, αν και ο ρυθμός αύξησης εμφανίζεται μειωμένος. Η αύξηση οφείλεται στην ζήτηση από τις γρήγορα αναπτυσσόμενες οικονομίες των χωρών του BRIC όπου ως γνωστόν η τιμή των προϊόντων επιδοτείται, συντείνοντας στην αύξηση της ζήτησης. Με τα παγκόσμια αποθέματα, κι ιδιαίτερα αυτά του ΟΟΣΑ, να παραμένουν σταθερά ή και με καθοδικές τάσεις, το οποίο σημαίνει ότι η παγκόσμια παραγωγή, από πλευράς γεωγραφίας και τιμών, δεν αφήνει ιδιαίτερα περιθώρια για μία αύξηση στα αποθέματα.
Ως εκ τούτου δεν είναι τυχαίο ότι η αγορά πετρελαίου έχει ξεφύγει από την κατάσταση backwardation και ήδη κινείται σε πορεία contago. Δύο φαίνεται ότι είναι οι βασικοί λόγοι. Πρώτον, η αναμενόμενη αντιστροφή του OPEC το οποίο ως γνήσιο καρτέλ ήδη επιχειρεί μείωση της παραγωγής. Δεύτερον, η αδυναμία, ηθελημένη ή μη, για νέες μεγάλες επενδύσεις, για μελλοντική αύξηση της παραγωγής, από τις χώρες του OPEC. Και αυτό παρά επανειλημμένες δηλώσεις κορυφαίων εκπροσώπων του καρτέλ για συνολικές επενδύσεις 150 δισεκ. δολαρίων σε νέα παραγωγικά κοιτάσματα. Συμπέρασμα των ανωτέρω είναι ότι αργά ή γρήγορα θα αντιμετωπίσουμε έλλειμμα στην παγκόσμια πετρελαϊκή τροφοδοσία οι δε τιμές δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο μιας άμεσης κατάρρευσης.