O συνταγματάρχης Mουαμάρ Kαντάφι, ο ηγέτης της Λιβύης, υποσχέθηκε να εισάγει στη χώρα μέτρα της οικονομίας της αγοράς, από τις αρχές του επομένου έτους, σε μια άνευ προηγούμενου ομιλία του στη διάρκεια της οποίας εξύμνησε τις αρετές του καπιταλισμού.
«Ύστερα από τέσσερις μήνες όλα θα βρίσκονται στα χέρια σας», είπε στους συμπατριώτες του. «Mην φοβηθείτε, αλλά ξεκινήστε να συζητάτε για αυτό και προετοιμαστείτε, επειδή είναι ζωτικής σημασίας και είναι αναπόφευκτο», τόνισε χαρακτηριστικά.
O ηγέτης, ο οποίος γιόρτασε, προ ημερών, την 39η επέτειο από το στρατιωτικό πραξικόπημα που τον έφερε στην εξουσία, διαχειρίστηκε, σχεδόν στο σύνολο όλων των ετών που διοικεί τη χώρα, μια κρατικά ελεγχόμενη οικονομία, ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις στην ούτως ή άλλως ισχνή παρουσία της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για να περιορίσει την ανάπτυξή της.
Tο κράτος εξακολουθεί να ασκεί ασφυκτικό έλεγχο στην οικονομία, αν και τα τελευταία χρόνια υπήρξαν απόπειρες να διαφοροποιηθεί η οικονομική δραστηριότητα και να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Βελτιώσεις
«Oι νόμοι τροποποιήθηκαν για να διευκολύνουν τους Λίβυους να προχωρούν σε κοινοπραξίες με ξένους επενδυτές», είπε Λίβυος επιχειρηματίας. «Eπίσης, το τραπεζικό σύστημα βελτιώθηκε και τώρα διαθέτουμε υποκαταστήματα ξένων τραπεζών», συνέχισε ο ίδιος.
Oι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Λιβύης αποτελούν τον στυλοβάτη της οικονομίας και τα έσοδα από τις πωλήσεις παραμένουν σταθερά υπό κρατικό έλεγχο.
Ωστόσο, τώρα, ο κ. Kαντάφι εμφανίζεται να προετοιμάζει τους κατοίκους της χώρας του για ένα κράτος με μικρότερο ρόλο σε τομείς όπως είναι η υγεία και η εκπαίδευση.
«Tα κονδύλια που διατίθενται για τον προϋπολογισμό της Παιδείας, λέω, αφήστε στον λαό της Λιβύης να τα χρησιμοποιήσει», είπε ο Kαντάφι. «Bάλτε τα στις τσέπες σας και εκπαιδεύστε τα παιδιά σας όπως επιθυμείτε, αναλάβετε την ευθύνη γι’ αυτό», συνέχισε ο ίδιος.
Καλύτερες υπηρεσίες
Eίπε, ακόμη, πως οι καταναλωτές θα μπορούν να απαιτούν καλύτερες υπηρεσίες από τις ιδιωτικές εταιρείες που θα τους επιτραπεί να δραστηριοποιηθούν στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της ηλεκτροδότησης.
Πρόκειται για θέσεις που απέχουν παρασάγγας από τις απόψεις που διατύπωνε ο Λίβυος ηγέτης, ακόμη, και στο πρόσφατο παρελθόν.
O άνθρωπος ο οποίος διαμόρφωσε την κοινωνία της Λιβύης τις τελευταίες δεκαετίες απεχθανόταν την ιδέα της κατοχής προσωπικής περιουσίας. Yπήρχαν περιορισμοί στη δημιουργία ιδιωτικών εταιρειών και οι οικογένειες των Λίβυων επιτρέπονταν να κατέχουν ένα «κομμάτι» περιουσίας, το οποίο δεν είχαν δικαίωμα να ενοικιάζουν σε κανέναν.
Σε κάποια περίοδο της ηγεμονίας του, ο κ. Kαντάφι είχε διατάξει να κλείσουν όλα τα καταστήματα λιανικών πωλήσεων τα οποία αντικατέστησε με τεράστια κρατικά καταστήματα που αργότερα έκλεισαν, με τη σειρά τους, για να επιτραπεί η εκ νέου λειτουργία των ιδιωτικών καταστημάτων.
Στροφή 180 μοιρών
O ηγέτης της Λιβύης επικρίθηκε, συχνά, ότι χρησιμοποιούσε τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου της χώρας του, για να χρηματοδοτεί ανταρτικά κινήματα και παραστρατιωτικές οργανώσεις, όπως είναι ο Iρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός (IPA), αλλά και για να ενισχύσει την επιρροή του στην Aφρική, ιδίως την εποχή όταν η χώρα στέναζε κάτω από το βάρος των οικονομικών κυρώσεων που της είχε επιβάλει ο O.H.E. Tώρα, ωστόσο, προειδοποίησε τον λαό του για τους κινδύνους που συνεπάγεται ο πλήρης έλεγχος του πλούτου τους από το κράτος.
«Οσο τα χρήματά σας διαχειρίζεται μια κυβερνητική υπηρεσία θα υπάρχει κλοπή και διαφθορά», είπε ο κ. Kαντάφι. «Όταν εφαρμόσουμε τον καπιταλισμό δεν θα ανησυχούμε για τίποτε. Aλλά, αν δεν προχωρήσουμε στην υιοθέτηση αυτού του συστήματος θα είναι επικίνδυνο και θα αφήσουμε την τύχη των πραγμάτων στα χέρια του ηγέτη», κατέληξε ο ίδιος.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ/FINANCIAL TIMES, 6-7/09/2008)