Ειδικότερα, υπουργοί με χαρτοφυλάκιο ενέργειας από όλο τον κόσμο συναντήθηκαν στο Παρίσι στις 13 και 14 Φεβρουαρίου για την Υπουργική Σύνοδο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για το 2024 και την 50ή επέτειο, σε μια διήμερη εκδήλωση που είχε ως αποτέλεσμα μια ισχυρή δέσμευση για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας, με παράλληλη επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια ώστε να διατηρηθεί ο στόχος περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 °C.
Η συνάντηση των υπουργών Ενέργειας ή Κλίματος από σχεδόν 50 χώρες – της οποίας προήδρευσαν από κοινού ο Ιρλανδός Υπουργός Περιβάλλοντος, Κλίματος και Επικοινωνιών Eamon Ryan και ο Γάλλος Υπουργός Οικονομίας, Οικονομικών και Βιομηχανικής και Ψηφιακής Κυριαρχίας Bruno Le Maire – κατεληξε σε ισχυρή συναίνεση σχετικά με την ανάγκη για πιο τολμηρή δράση και μεγαλύτερη παγκόσμια συνεργασία με στόχο την ταχεία μεταμόρφωση του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος, ενώ αυξάνεται η γεωπολιτική αβεβαιότητα και οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να σπάνε ρεκόρ.
Η Υπουργική Συνάντηση έδωσε επίσης στον ΙΕΑ ισχυρή εντολή να εμβαθύνει τη συνεργασία με μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται η έναρξη συζητήσεων με την Ινδία σχετικά με το αίτημά της για πλήρη ένταξη στον Οργανισμό και η ανακοίνωση της δημιουργίας ενός κέντρου περιφερειακής συνεργασίας στη Σιγκαπούρη ώστε να επεκταθεί η δέσμευσή του ΙΕΑ στη Νοτιοανατολική Ασία και πέρα από αυτήν.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μόλις λίγους μήνες μετά την Διάσκεψη COP28 για την Κλιματική Αλλαγή στο Ντουμπάι, όπου σχεδόν 200 κυβερνήσεις κατέληξαν σε συμφωνία- κλειδί για θέματα ενέργειας και κλίματος. Η συμφωνία περιελάμβανε τους νέους παγκόσμιους στόχους για το 2030 – σε ευθυγράμμιση με τους Στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για συγκράτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 °C – τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα, τον τριπλασιασμό της δυναμικότητας των ΑΠΕ, τον διπλασιασμό της προόδου ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση των εκπομπών μεθανίου.
Στη συνάντηση στο Παρίσι, υπουργοί από τις 31 χώρες μέλη του ΙΕΑ, επίσης, παρουσίασαν σε κοινό ανακοινωθέν μια σειρά από δεσμεύσεις που θα κατευθύνουν την αποστολή του Οργανισμού στο μέλλον. Αυτές καλύπτουν τομείς όπως η διασφάλιση της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας, με τους υπουργούς να αναγνωρίζουν την απειλή που δημιουργεί ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, το συντονισμό της μάχης του παγκόσμιου ενεργειακού τομέα ενάντια στην κλιματική αλλαγή, και την ενίσχυση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών ροών στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, ειδικά σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Τονίζοντας τη «σημαντική συμβολή του Οργανισμού στην παγκόσμια ενεργειακή και κλιματική πολιτική» υπό τον Εκτελεστικό Διευθυντή Fatih Birol – και επαινώντας το έργο που συντελείται τα τελευταία χρόνια για την εμβάθυνση των σχέσεων του ΙΕΑ με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, με την οικογένεια χωρών του Οργανισμού να αντιπροσωπεύει πλέον σχεδόν το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ – οι Υπουργοί κάλεσαν τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας «να συνεχίσει να θέτει την κλιματική αλλαγή και τη βιώσιμη ανάπτυξη μαζί με την ενεργειακή ασφάλεια στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων και των αναλύσεών του».
Στο κοινό ανακοινωθέν, οι υπουργοί του ΙΕΑ αναγνώρισαν τη σημαντική εστίαση στην ενέργεια στα αποτελέσματα της COP28 και ζήτησαν από τον Οργανισμό να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διασφάλιση της εφαρμογής τους. «Καλούμε τον ΙΕΑ να συνεχίσει να παρακολουθεί και να αναφέρει τις επιδόσεις μας σε σχέση με βασικές δεσμεύσεις, να εντοπίζει τα εμπόδια στην πρόοδο και να παρέχει στα μέλη και στην ευρύτερη παγκόσμια κοινότητα συστάσεις για το πώς να επιταχύνουν τις ασφαλείς, καθαρές ενεργειακές μεταβάσεις κάθε κράτους», όπως ανέφεραν.
Ξεκινούν συζητήσεις για την ένταξη της Ινδίας στον Οργανισμό
Σε μια σημαντική ανακοίνωσή τους, οι υπουργοί του Οργανισμού ανέθεσαν επίσης την έναρξη των συζητήσεων με την Ινδία ανταποκρινόμενοι στο αίτημα της ινδικής κυβέρνησης για πλήρη ένταξη στον ΙΕΑ, το οποίο κατέθεσε τον Οκτώβριο του 2023. Οι υπουργοί αναγνώρισαν τη «στρατηγική σημασία» της Ινδίας στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων ενεργειακών και κλιματικών προκλήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι η Ινδία εντάχθηκε στην Οικογένεια του IEA ως συνδεδεμένη χώρα ( Association country) το 2017.
«Η Ινδία είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεγάλη οικονομία στον κόσμο. Η βιώσιμη ανάπτυξη χρειάζεται ενεργειακή ασφάλεια και βιωσιμότητα», είπε ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι μέσω βιντεοκλήσης, απευθυνόμενος στους παρευρισκόμενους στηνΥπουργική Συνάντηση. «Είμαι σίγουρος ότι ο ΙΕΑ θα ωφεληθεί όταν η Ινδία διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο σε αυτόν», τόνισε.
Ο ΙΕΑ ιδρύει στη Σιγκαπούρη περιφερειακό παράρτημα για τη ΝΑ Ασία
Στο πλαίσιο των προσπαθειών του ΙΕΑ να εμβαθύνει τη δέσμευσή του προς τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι υπουργοί του Οργανισμού και η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης ανακοίνωσαν τη σύσταση ενός νέου περιφερειακού κέντρου στη Σιγκαπούρη που θα αυξήσει τη δέσμευση και την επίδραση του Οργανισμού σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία αλλά και πέρα από αυτήν.
Η Υπουργική Σύνοδος έδωσε επίσης την ευκαιρία στα μέλη να προσκαλέσουν τη Λετονία να γίνει το 32ο μέλος του ΙΕΑ και να καλωσορίσει την Κόστα Ρίκα ως τη νεότερη υπό ένταξη χώρα του.
«Σε αυτή η συνάντηση κυβερνήσεις από όλο τον κόσμο εξήραν τον ηγετικό ρόλο που έπαιξε ο ΙΕΑ σε ό, τι αφορά την ενέργεια και το κλίμα τα τελευταία 50 χρόνια. Και κατέστησαν πολύ σαφές ότι βασίζονται σε εμάς για να έχουμε ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στο μέλλον», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA Fatih Birol.
«Ο IEA έχει λάβει σαφείς εντολές από τα μέλη της. Θα διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να ηγηθούμε της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής στον ενεργειακό τομέα, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια των παγκόσμιων ενεργειακών προμηθειών και θα εργαστούμε για την αύξηση της πρόσβασης σε ενέργεια καθ' όλη τη διάρκεια της μετάβασης».
Μακρόν: Είμαστε περήφανοι που φιλοξενούμε τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας στο Παρίσι
«Θα ήθελα να πω πόσο περήφανοι είμαστε που φιλοξενούμε τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας στο Παρίσι. Περήφανοι γιατί μετά την πετρελαϊκή κρίση που οδήγησε στη δημιουργία του Οργανισμού το 1974, η διεθνής συνεργασία σε ενεργειακά θέματα δεν έπαψε ποτέ να είναι απόλυτη αναγκαιότητα», είπε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στους παρευρισκόμενους μέσω βίντεο. «Είμαστε επίσης πολύ περήφανοι που από την ίδρυσή του, ο Οργανισμός μπόρεσε να εμβαθύνει το αντικείμενό του. Από μια υπηρεσία αφιερωμένη στη διαχείριση στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου, έχει γίνει πλέον παγκόσμιος κόμβος για συζήτηση και συλλογική δράση για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της ενεργειακής μετάβασης».
«Πενήντα χρόνια είναι ένα τεράστιο ορόσημο. Τόσα πολλά έχουν αλλάξει τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Σήμερα, με την ενεργειακή ανασφάλεια και την κλιματική αλλαγή να αποτελούν πλέον άμεσες παγκόσμιες πραγματικότητες, το έργο σας είναι σπουδαίο περισσότερο από ποτέ. Είναι βασικό για τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς και βιώσιμου ενεργειακού μέλλοντος για όλους», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Leo Varadkar μέσω βιντεοκλήσης. «Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον Εκτελεστικό Διευθυντή Dr Fatih Birol και την ομάδα του για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης σε ηγέτες και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής».
Οι υπουργοί που συμμετείχαν στη συνάντηση σημείωσαν τη συνεχιζόμενη σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού με πετρέλαιο για την παγκόσμια οικονομία, και τόνισαν τον βασικό ρόλο που διαδραματίζει το σύστημα αποθεμάτων πετρελαίου του ΠΕΑ. Εξουσιοδότησαν, επίσης, τον ΙΕΑ να αναπτύξει ένα πλαίσιο για την προώθηση των στόχων που έχουν τεθεί για το εθελοντικό Πρόγραμμα Ασφάλειας Κρίσιμων Ορυκτών του Οργανισμού, το οποίο έχει στόχο να ενισχύσει την ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού στα κρίσιμα ορυκτά τα οποία είναι απαραίτητα στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας