Δύο αγκάθια έχει να αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα ο κ. Αλογοσκούφης, πέραν της εμπλοκής του υπουργείου Οικονομικών στο θέμα της Μονής Βατοπαιδίου. Το ένα αφορά το αναμενόμενο από όλους τους ειδικούς νέο άλμα της τιμής του πετρελαίου- έως και 200 δολάρια το βαρέλι- και το δεύτερο, την αποφυγή νέας επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας όπως απειλεί ο Χοακίν Αλμούνια, και αυτή τη φορά υπό χειρότερες συνθήκες.
Κάποιοι μπορεί να θεωρούν τον κ. Αλογοσκούφη τυχερό. Απηλλάγη επιτέλους από τις επιθέσεις για το φορολογικό νομοσχέδιο, δεν φαίνεται να εμπλέκεται στις υποθέσεις της Μονής Βατοπαιδίου και αναχώρησε για τη Νίκαια της Γαλλίας, όπου θα συζητήσει με τους ομολόγους του της ευρωζώνης τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, αφήνοντας πίσωτη βαλτώδη κατάσταση στο κόμμα της Ν.Δ.
Σκοτεινός ορίζοντας
Μόνο που τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, και αυτό για δύο λόγους. Ο πρώτοςκαι κυριότερος- είναι ότι οι προοπτικές για την ευρωζώνη, όπως ξεκαθάρισε προ δύο 24ώρων η Κομισιόν, μόνο ρόδινες δεν είναι. Και αυτές οι δυσοίωνες προοπτικές εντείνονται από την έκθεση που έχουν στα χέρια τους οι υπουργοί (σ.σ. μια από τις πολλές), η οποία δείχνει πως είναι θέμα χρόνου το πετρέλαιο να φθάσει στα 200 δολάρια το βαρέλι!
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα διατηρήσει με το ζόρι το χαμόγελό του στο περίφημο γαλλικό θέρετρο, είναι ότι με τους ομολόγους του θα πρέπει να συζητήσει το περίφημο Σύμφωνο Σταθερότητας- δηλαδή, τι γίνεται με το όριο του 3% για το έλλειμμα υπό συνθήκες διεθνούς οικονομικής κρίσης, αν όχι της ύφεσης. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι από την έκβαση αυτής της συζήτησης θα κριθεί και αν η ελληνική οικονομία θα τεθεί και πάλι υπό καθεστώς επιτήρησης ή όχι.
Πάλι ο μαύρος χρυσός
Ο πραγματικός εφιάλτης ωστόσο για όλους, αλλά πολύ περισσότερο για την Ελλάδα που εξαρτάται από τις εισαγωγές πετρελαίου περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της ευρωζώνης, είναι η έκθεση του Clatham Ηouse - του βρετανικού think tank με την μακρά παράδοση, που συνεργάζεται με όλους τους καθιερωμένους θεσμούς, περιλαμβανομένης της Κομισιόν- σύμφωνα με την οποία είναι θέμα χρόνου (σύντομου) να φθάσει το πετρέλαιο τα 200 δολάρια το βαρέλι.
Η εξήγηση, κατά τους συντάκτες της έκθεσης, είναι μάλλον απλή: δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει μείωση της ζήτησης από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο μείωσης της κατανάλωσης στον ανεπτυγμένο κόσμο, δεν γίνονται επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και στην εξόρυξη νέων αποθεμάτων, συνεχίζεται ο ανταγωνισμός μεταξύ πολυεθνικών και εθνικών βιομηχανιών και η γεωπολιτική κατάσταση δεν παρέχει καμία ασφάλεια.
Ενδιάμεσες προβλέψεις
Φυσικά, η έκθεση δεν ξάφνιασε ιδιαίτερα τις υπηρεσίες του επιτρόπου κ. Αλμούνια, εξού και οι υπηρεσίες του συνέταξαν τις ενδιάμεσες προβλέψεις για την ευρωζώνη σε τόσο μαύρο κλίμα- μείωση του ρυθμού ανάπτυξης στα όρια της ύφεσης, παραμονή του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα, αύξηση της ανεργίας, σφίξιμο στη χορήγηση επιχειρηματικών και προσωπικών δανείων, μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και πάει λέγοντας. Εννοείται πως η Επιτροπή προβλέπει διατήρηση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων σε υψηλά επίπεδα.
Οι επιπτώσεις για την οικονομία
Εάν επαληθευθούν οι προβλέψεις για το πετρέλαιο, ακόμη και σε χαμηλότερα επίπεδα των 200 δολαρίων, οι επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία και για τον κάθε πολίτη θα είναι τραγικές.
- Ο πληθωρισμός, που ήδη προβλέπεται ότι για το 2008 θα κινηθεί στο 4,6%, σε πρώτη φάση θα αγγίξει ή και θα ξεπεράσει το 5%- για τους φτωχούς και μικρομεσαίους, δηλαδή, κάπου 7,5%- προκαλώντας αλματώδεις αυξήσεις στο πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης, στα αγαθά και τις υπηρεσίες.
- Τα πραγματικά εισοδήματα και οι συντάξεις θα παρουσιάσουν αισθητή μείωση, με αποτέλεσμα και τη μείωση της ζήτησης, φέρνοντας και στην Ελλάδα το φάσμα της ύφεσης.
- Η τρίτη συνέπεια από τη μείωση της ζήτησης θα είναι η αύξηση των απολύσεων και κατά συνέπεια η αύξηση της ανεργίας - ουσιαστικής και εικονικής.
- Δεδομένων των μειωμένων εισοδημάτων, θα είναι μειωμένοι και οι φόροι που θα εισρέουν στα ταμεία του κράτους, με αποτέλεσμα τη διόγκωση του ελλείμματος, που ήδη φλερτάρει με το όριο του 3%.
Αντιστοίχως, θα υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις για δαπάνες (επιδόματα κ.λπ.) που επίσης διογκώνουν το έλλειμμα.
Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθούν οι κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες. Τα εκατομμύρια πλέον των φτωχών- με όρους σχετικούς ή απόλυτους- μπορεί να μη λειτουργήσουν ορθολογικά και εντός συστήματος και να έχουν ακραίες αντιδράσεις. Μπορεί επίσης να οδηγηθούν σε ακραίες πολιτικές επιλογές- όλοι θυμούνται ότι στην Ευρώπη η προηγούμενη ύφεση, για παράδειγμα, δημιούργησε το φαινόμενο του ρατσιστή και ξενόφοβου Λεπέν στη Γαλλία.
(Από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 13/09/2008)