Η Παγκόσμια Τράπεζα αποσύρθηκε από το έργο ύψους 4 δισ. δολαρίων για την κατασκευή αγωγού μεταφοράς υδρογονανθράκων στο Τσαντ - τη χώρα που χαρακτηρίστηκε, αρχικά, ως πρότυπο διαφάνειας όσον αφορά στη διαχείριση του πετρελαϊκού πλούτου, στην Αφρική - ύστερα από μακροχρόνιες διαφορές με την κυβέρνηση.
Υποστηρικτές της εκστρατείας για την εξάλειψη της φτώχειας είπαν πως η απόφαση δικαιώνει τους ισχυρισμούς τους ότι η υποστήριξη της τράπεζας στην υπογραφή σημαντικών deals στους τομείς του πετρελαίου και των μεταλλείων διακινδυνεύει, συχνά, να «νομιμοποιήσει» τα αυταρχικά καθεστώτα της Μαύρης Ηπείρου αντί να εκπληρώσει την κύρια αποστολή της να καταπολεμήσει την φτώχεια.
Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε πως υποχρεώθηκε να αποσυρθεί από το σχέδιο, εξαιτίας της αποτυχίας της κυβέρνησης του Τσαντ να εκπληρώσει τους όρους της συμφωνίας, που υπογράφηκε το 2001, με την οποία υποσχόταν πως μεγάλο μέρος των πετρελαϊκών εσόδων θα διοχετευόταν για την τόνωση της εγχώριας οικονομικής ανάπτυξης.
«Δεν υπήρχαν αρκετά οφέλη που θα απολάμβανε ο ευρύτερος πληθυσμός του Τσαντ από τα πετρελαϊκά έσοδα», δήλωσε στους Financial Times, ο Μάικλ Γουόρμσερ, ο διευθυντής στρατηγικής και επιχειρήσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Αφρική.
Η υποστήριξη της Παγκόσμιας Τράπεζας στο έργο, που περιλαμβάνει την κατασκευή ενός αγωγού, συνολικού μήκους 1070 χιλιομέτρων ο οποίος θα διέρχεται το γειτονικό Καμερούν, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να πειστεί μια διεθνής κοινοπραξία, με τη συμμετοχή των ExxonMobil, ChevronTexaco και
Petronas, της Μαλαισίας, να προχωρήσει σε μια από τις πιο σημαντικές κεφαλαιακές επενδύσεις στην Αφρική. Το Τσαντ αντλεί, σήμερα, 170.000 βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως από τα κοιτάσματά του, στα νότια της χώρας, τα οποία έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών κινεζικών εταιρειών.
Η Παγκόσμια Τράπεζα βοήθησε να χρηματοδοτηθεί η συμμετοχή της κυβέρνησης του Τσαντ στο όλο σχέδιο υπό τον όρο πως θα επένδυε τα πετρελαϊκά έσοδά της σε τομείς, όπως είναι τα δημόσια έργα, η εκπαίδευση, η υγεία και η γεωργία.
Ωστόσο, στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από το 2003 όταν άρχισε, για πρώτη φορά, να αντλείται αργό πετρέλαιο από τα κοιτάσματα της περιοχής, ο πρόεδρος του Τσαντ, Ιντρίς Ντέμπι, αμφισβήτησε τους όρους της αρχικής συμφωνίας απαιτώντας να του δοθεί η ελευθερία να διαχειρίζεται τα πετρελαϊκά έσοδα της χώρας του, κατά το δοκούν. Υπολογίζεται πως τα έσοδα του Τσαντ από τις εξαγωγές πετρελαίου του ανέρχονται στα 1,4 δισ. δολάρια, σε ετήσια βάση.
«Αυτό το σχέδιο δείχνει πως δεν μπορούμε να αναμένουμε πως οι τεχνοκρατικές λύσεις που προωθούμε σε χώρες, όπως είναι το Τσαντ, μπορούν να έχουν αποτέλεσμα». δήλωσε ο Ίαν Γκάρι, στέλεχος στην Oxfam America. «Πρέπει να πετύχουμε, πρώτα, τη δημιουργία πραγματικών δημοκρατικών θεσμών», τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Αναλυτές υποστηρίζουν πως ο κ. Ντέμπι επιθυμεί να δεσμεύσει περαιτέρω κεφάλαια από τα πετρελαϊκά έσοδα, προκειμένου να εξοπλίσει καλύτερα τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας που μάχονται εναντίον των ανταρτών, οι οποίοι υποστηρίζονται από το γειτονικό Σουδάν και απειλούν να ανατρέψουν την κυβέρνησή του. Τον περασμένο Φεβρουάριο, μάλιστα, δυνάμεις ανταρτών κατάφεραν να φθάσουν μέχρι τις πύλες του προεδρικού μεγάρου στην πρωτεύουσα του Τσαντ, Ντζαμένα, σε μια από τις πιο τολμηρές καταδρομικές επιχειρήσεις τους εναντίον του καθεστώτος.
Ο Ρόμπερτ Ζέλικ, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία της Παγκόσμιας Τράπεζας τον Ιούλιο του 2007, έχει υποσχεθεί να καθιερώσει πιο αυστηρά πρότυπα όσον αφορά στη διαχείριση των εκχωρούμενων δανείων από τις χώρες που επωφελούνται από αυτά. Αξιωματούχοι της Παγκόσμιας Τράπεζας υποστηρίζουν πως το Τσαντ έχει αποπληρώσει 66 εκατ. δολάρια από τα συνολικά χρέη του, στο πλαίσιο της κατασκευής του αγωγού.
(Financial Times, 11/09/ 2008)