Το τραπεζικό κεφάλαιο στις ΗΠΑ μετέτρεψε τα στεγαστικά δάνεια σε αντικείμενο ενός άγριου παιχνιδιού κερδοφορίας. Τώρα όλοι σπεύδουν να μαζέψουν τις συνέπειες της μεγαλύτερης φούσκας στην Ιστορία. Στην Ουάσιγκτον, στον λόφο του Καπιτωλίου, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί προσπαθούν να διασώσουν την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα στο σύνολό του από τα συντρίμμια της άπληστης επενδυτικής κερδοσκοπίας των αμερικανικών τραπεζών.
Οντως, η διάλυση του σύγχρονου τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ, επιβεβαίωσε τους φόβους για συστημικούς κινδύνους που μπορεί να προέλθουν από τη χρεοκοπία ενός μείζονος χρηματοπιστωτικού ομίλου, όπως της Citigroup ή ενός ασφαλιστικού κολοσσού, όπως η American International Group που εξανάγκασε την κυβέρνηση Μπους να τη διασώσει από τη χρεοκοπία.
H κυριαρχούσα άποψη της απειλής ότι η κρίση των τραπεζών της Wall Street πυροδοτεί ένα ανεξέλεγκτο «ντόμινο», πήρε εκρηκτικές διαστάσεις μετά την κατάρρευση των τραπεζικών κολοσσών Lehman Brothers και Merrill Lynch και την επικίνδυνη βύθιση της κεφαλαιοποίησης της Morgan Stanley και της Goldman Sachs.
Ωστόσο, το σχέδιο που επεξεργάζεται ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Χένρι Πόλσον μαζί με τον πρόεδρο της FED, Μπεν Μπερνάνκι, για την «εξυγίανση» του τραπεζικού συστήματος από τα «τοξικά απόβλητα», απλώς ρίχνει στάχτη στα μάτια των επενδυτών, καθώς πυροδοτεί ευφορία σε όλα τα χρηματιστήρια του πλανήτη, κάνοντας ανάρπαστες τις μετοχές των τραπεζών στη Wall Street, την Ευρώπη και την Ασία.
Η κυβέρνηση Μπους ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τους ηγέτες του Κογκρέσου στην επεξεργασία ενός θεσμικού πλαισίου για να ξεπεραστεί το βίαιο τραπεζικό κραχ που βιώνει η Αμερική από τη Mεγάλη Υφεση του 1929/30. Ομως, πρόκεται για παγίδα και θα πρέπει η ηγεσία του αμερικανικού Κογκρέσου, που βρίσκεται στα χέρια του Δημοκρατικού Κόμματος, να το απορρίψει. Υπάρχουν καλύτερες λύσεις για την αντιμετώπιση της δεινής κρίσης.
Και ενώ ουδείς γνωρίζει τις λεπτομέρειες, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μιας κρατικής εταιρείας, ενός οχήματος δηλαδή, που θα αγοράσει φτηνά από τις τράπεζες –εμπορικές και επενδυτικές– τις ασφαλιστικές εταιρείες, τα pension funds κ.τλ. όλα τα επισφαλή στεγαστικά δάνεια καθώς και τα τιτλοποιημένα στεγαστικά subprime δάνεια που έχουν μεταλλαχθεί σε ευφάνταστα απατηλά σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα όπως τα CDOs (Collateralised-Debt Obligations), για να τα ρευστοποιήσει στο μέλλον. Και φυσικά θα τους αφήσει τα υγιή στοιχεία του ενεργητικού...
Δηλαδή θα κρατικοποιήσει το σάπιο χρέος, αγοράζοντας τα «τοξικά απόβλητα», όπως αποκαλούνται ευφυώς τα CDOs, που έχουν εγκλωβίσει τις αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες –θύτες και θύματα– που τα κατέχουν σε τεράστιες ζημίες. Σημειωτέον, ότι μέχρι σήμερα οι βεβαιωμένες ζημιές και οι μαζικές διαγραφές χρεών που ανακοίνωσαν οι τράπεζες διεθνώς από τις αρχές του 2007, έχουν ξεπεράσει συνολικά στα 500 δισ. δολάρια.
Λέγεται ότι το σχέδιο Πόλσον αποτελεί μια σύγχρονη εκδοχή της Resolution Trust Corporation, που δημιουργήθηκε το 1989, με την οποία σώθηκε η Αμερική από την κρίση των «Savings and Loans» (στεγαστικών τραπεζών). Τότε ο Αλαν Γκρίνσπαν, πρόεδρος της FED, επινόησε τη λύση αυτή όταν ξανά η κρίση της αγοράς κατοικίας στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90 προκάλεσε τη συντριβή του τομέα των «Savings and Loans», με συνέπειες την πτώχευση περισσοτέρων από 1.000 στεγαστικών τραπεζών που λειτουργούσαν με εγγυήσεις του ομοσπονδιακού κράτους.
Ομως, η κρίση εκείνη ήταν παρονυχίδα μπροστά στο σημερινό κραχ του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ. Και μια λύση παρόμοια με εκείνη θα σώσει μεν τις τράπεζες από τις «άρρωστες» επενδύσεις τους, όμως με κόστος δυσβάστακτο για την αμερικανική οικονομία, πληθωριστική έξαρση και κατάρρευση του δολαρίου....
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 21/09/2008)