Το έλλειμμα στο ελληνικό εθνικό όραμα
Ο θόρυβος στην Ελλάδα δεν γίνεται για τις ουσιαστικές προκλήσεις Ράμα. Ούτε αναζητούνται τα πραγματικά αίτια. Απλώς και κακώς η ελληνική πλευρά τροφοδοτεί σε βάρος της «τις προκλήσεις» Ράμα (που δεν έχουν προσωπικό κίνητρο) και συνδράμει αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων του, οι οποίοι δεν είναι εφήμεροι, ούτε μοιάζουν σε άχυρο – φωτιά, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα.
Η αντίδραση στην Ελλάδα κατά του Ράμα είναι προϊόν των κύκλων που με το «θέμα Μπελέρη» και στο όνομα δήθεν υπεράσπισης των δικαιωμάτων του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, (για τα οποία ουσιαστικά δεν έχουν ιδέα) παρέσυραν σε ανεπίτρεπτη και ανώφελη ολίσθηση τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Ταυτόχρονα, με την ιδιότητα του μοναδικού θεσμοφύλακα της εθνικής ταυτότητας και υπόστασης, που αποδίδουν στο εαυτό τους, αποκάλυψαν ότι η σύγχρονη Ελλάδα πάσχει σοβαρά από εθνικό όραμα και στρατηγική, την στιγμή που εντελώς το αντίθετο αναπτύσσουν οι γείτονές της.
Ο κίνδυνος μεταφοράς του αλβανικού ανθελληνισμού εντός Ελλάδας
Είναι απαρηγόρητο όμως όταν το κενό αυτό επιδιώκεται σχεδόν μαζικά να καλυφτεί με κούφιες αντιπαραθέσεις και επενδύεται κακώς στην εθνική συσπείρωση μέσω τέτοιων τεχνασμάτων. Στην Αθήνα πιστεύεται ότι με την επίσκεψή του στην Αθήνα ο Ράμα τους έδωσε την ευκαιρία (την πρόκληση) να κρατήσουν ζωντανή την αντιπαράθεση μαζί του και ψηλά το θέμα Μπελέρη. Στην ουσία εξυπηρετούν το Ράμα, πιο σωστά, το εθνικό όραμα των Τιράνων και σε σχέση με την Ελλάδα. Η αντίδραση στην Αθήνα φέρνει, ή τουλάχιστον ανοίγει το δρόμο στην πιο επικίνδυνη εξέλιξη. Μεταφέρνει εντός της Ελλάδας το πνεύμα και την πράξη του αλβανικού εθνικισμού ως ανθελληνισμού. Δίνει πάτημα στις πιο ακραίες αλβανικές εθνικιστικές θέσεις, ότι διαχρονικά «η Ελλάδα ήμαστε εμείς, οι Αλβανοί». Αδύναμοι, απροετοίμαστοι, εφήμεροι και με το υπεροπτικό αίσθημα ότι τα ξέρουν όλα, ότι «αυτοί» είναι ασήμαντοι και ανυπολόγιστοι, οι Έλληνες διαμορφωτές της κοινής γνώμης διαπράττουν ένα ακόμα ιστορικό εθνικό λάθος. Να τροφοδοτούν την περιθωριοποίηση του αλβανικού στοιχείου στην Ελλάδα και να προσπαθούν να αντισταθμίσουν τον αλβανικό εθνικισμό θέτοντας ως αντίβαρο τον ανύπαρκτο ουσιαστικά, (λόγω ελληνικής αμεροληψίας) βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό με αιχμή του δόρατος, ένα επίσης ασήμαντο γεγονός, όπως είναι η υπόθεση Μπελέρη.
Η Ελλάδα δε μαθαίνει από τα ίδια ιστορικά εθνικά λάθη
Η διάσημη Γαλλίδα Βαλκανολόγος N. Clayer, καταλογίζει ασυγχώρητη ελληνική ευθύνη τη συμπεριφορά των Ελλήνων προς τους Αρβανίτες μετά την Επανάσταση του 1821. Αντί να ακολουθήσουν μια εφάμιλλή πολιτική μαζί τους που θα οδηγούσε στην ισοτιμία και πλήρη αφομοίωση στο ελληνικό γίγνεσθαι, αντιμετώπισαν τους Ελληνοαρβανίτες που κράτησαν το μεγάλο βάρος της Επανάστασης υποτιμητικά και περιθωριακά που τους ανάγκασε να ενισχύσουν τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα, έστω και δανειζόμενοι την ελληνική κουλτούρα, ήθη, έθιμα, παράδοση. Το αντίχτυπο φθάνει μέχρι τις μέρες μας.
Επίσης, στην Αθήνα λησμονούν πώς προέκυψε και τι διαστάσεις έλαβε «το μακεδονικό». Για περισσότερα από 30 χρόνια οι της Αθήνας αδιαφορούσαν και παραμελούσαν προκλητικά την ανάδυση «του μακεδονικού έθνους». Κρυβόντουσαν πίσω από τα γραπτά της ιστορίας για την «ελληνικότητα της Μακεδονίας» και κοκορεύονταν με το επιχείρημα «των υποδεέστερων» Σκοπιανών. Μέχρι που μια μέρα η Αθήνα κλήθηκε να υπογράψει μια υποδεέστερη για την Ελλάδα συμφωνία, των Πρεσπών, που αναγκάζει σε αναγνώριση πραχτικά του «μακεδονικού έθνους-κράτους»
Και η ιστορία επαναλαμβάνεται σχεδόν με τους ίδιους όρους χωρίς η Αθήνα να εξάγει μαθήματα και διδάγματα. Πιστεύει ακόμα ότι της αρκούν για να πορευτεί στο σύγχρονο κόσμο, οι αρχαιοελληνικές δάφνες.
Η αθηναϊκή σκοπιά των προκλήσεων Ράμα είναι ανυπόστατη
Στην Αθήνα βλέπουν την πρόκληση Ράμα στην ημερομηνία της επίσκεψης που συμπίπτει με εκείνη της σύλληψης Μπελέρη πριν ένα χρόνο. Και το δεύτερο, ότι ο Ράμα παρεμβαίνει προεκλογικά στην Ελλάδα. (Όσον αφορά το πρώτο. Κατά δικές μας πληροφορίες και λογική, ο Ράμα κρίνει λήξαν το θέμα Μπελέρη. Και σάμπως να πάει στο Ευρωκοινοβούλιο, είναι σίγουρο ότι δε θα αποτελέσει πονοκέφαλο για τον ίδιο κάτι που γνωρίζουν καλύτερα από μάς οι «σθεναροί» υποστηρικτές του Μπελέρη. Μόνο για κείνους και σε προσωπικό επίπεδο ο Μπελέρης στο ευρωκοινοβούλιο όντως μπορεί να φανεί χρήσιμος. Όσο για τον προσανατολισμό των ψήφων των Αλβανών στην Ελλάδα, για μια σοβαρή χώρα δεν αποτελεί θέμα. Ο αριθμός των ψηφοφόρων αλβανικής καταγωγής στην Ελλάδα, είναι ακόμα μικρός σε σημείο που δεν μετράει εκλογικά. Θα αποτελέσει θέμα όταν θα πάρουν όλοι, η στρατιά των άνω των πεντακοσίων χιλιάδων, την ελληνική ιθαγένεια. Διότι θα έχουν δικό τους ισχυρό κόμμα. Αλλά στην Ελλάδα αδιαφορούν, ή τα τύμπανα Μπελέρη δεν το επιτρέπουν).
Η πραγματική προκλητικότητα Ράμα …
Ο Ράμα στη συνέχεια της υπόθεσης Μπελέρη, αξιοποίησε την επίσκεψή του στην Αθήνα προκαλώντας τα ελληνικά ΜΜΕ, κοινή γνώμη και πολιτικούς σε ανιστόρητες αντιδράσεις που στο τέλος πηγαίνουν νερό στο μύλο του αλβανικού εθνικισμού, για τον οποίο ο Ράμα έχει αυτή την ιστορική στιγμή άμεσο ενδιαφέρον και ανάγκη. Να εμποδιστεί η φυσιολογική πορεία ένταξης των Αλβανών στην ελληνική κοινωνία (ερμηνεύεται αφομοίωση) και να τονωθεί ο Αλβανισμός τους, που έτσι κι αλλιώς είναι λειτουργικός.
Δεν νομίζω ότι ο Ράμα θα το πράξει ανοιχτά και προκλητικά, διότι γνωρίζει ότι δε θα φέρει τα προσδοκούμενα αποτελέσματα. Θα ξυπνήσει την Ελληνική πλευρά και θα προκαλέσει σίγουρα ανορθόδοξες αντιδράσεις. Ο θόρυβος που προηγήθηκε (από τα ελληνικά ΜΜΕ, οι μικροπεριπέτειες για το που θα διεξαχθούν οι εκδηλώσεις, οι δηλώσεις κομμάτων και πολιτικών) ήταν αρκετά ευνοϊκός για τα Τίρανα σε εθνικό επίπεδο)
Ο Ράμα με την ταυτότητα εθνάρχη…
Ο Ράμα, σε σχέση με την επίσκεψη στην Αθήνα, εμφανίζεται όχι τόσο ως Πρωθυπουργός, ως πρόεδρος Κόμματος, ή πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά ως εθνάρχης που ξέρει να εμψυχώσει την αλβανική εθνική περηφάνεια στην Ελλάδα και Αλβανία. (Το είχε πράξει και παλιότερα σε βαλλόμενες αλβανικές κοινότητες στην περιοχή)
Δεν ενημερώνει τις ελληνικές αρχές για την επίσκεψη. Αδιαφορεί για πολιτικές συναντήσεις. Δεν ενδιαφέρεται για μέτρα ασφαλείας. Μπορεί να αναλάβει την ασφάλειά του με δικά του μέτρα. (Οι ελληνικές αρχές όμως έλαβαν όλα τα απαραίτητα μέτρα. Έθεσα στη διάθεσή του και το αρχηγικό τεθωρακισμένο BMW). Δεν φοβάται πιθανά επεισόδια με ελληνικές εθνικιστικές ομάδες διότι γνωρίζει ποια θα είναι η απάντηση που θα πάρουν. Δεν ανοίγει τα χαρτιά του για τα μηνύματα στην ομιλία του, αλλά οι προετοιμασίες μιλούν για μια πολύωρη, πολύχρωμη, πολυποίκιλη αλβανική φιέστα στην Αθήνα με τη συμμετοχή χιλιάδων Αλβανών.
Και σε όλη αυτή την εξέλιξη, πλέον πραγματικότητα, η ελληνική αντίδραση έδωσε το δικό της στίγμα υπέρ του Ράμα, ή πιο σωστά υπέρ του αλβανικού μεγαλοϊδεατισμού, ανεξάρτητα αν ο Ράμα αποτελεί το επίκεντρο.
Η παρεμπόδιση των αναμενομένων αρνητικών εξελίξεων
Για άλλη μια φορά, η Αθήνα επαναλαμβάνει το ιστορικό λάθος. Οπλίζεται με την αρχή και την ιδιότητα της ισχύς του οικουμενικού Ελληνισμού για να εξυπηρετήσει τα εφήμερα συμφέροντα του πολιτικού Ελλαδισμού (ελληνικής πολιτείας), ή και των συγκεκριμένων κύκλων.
Η αντιδράσεις που οδηγούν στην παρεμπόδιση της φυσιολογικής ένταξης των Αλβανών στην ελληνική κοινωνία, ασφαλώς με τη δική τους ταυτότητα, στην περιθωριοποίησή τους, ή στην τοποθέτηση απέναντι, είναι κάτι πολύ χειρότερο από την μεταφορά στον ελλαδικό χώρο της ελληνοαλβανικής αντιπαράθεσης σε εθνικιστικό επίπεδο που καλλιεργείται στα Τίρανα, με αποδέχτη τις ελληνικές αχυροφωτιές και τη σάπια ελληνική κοινότητα, που από καιρό έχει παραδώσει την ενεργητικότητά της στους Αλβανούς μετανάστες.
Μονόδρομος η βελτίωση των διμερών σχέσεων με επίκεντρο την Ε. Ε. Μειονοτητα
Η εύρεση του δρόμου σταθερής και αναπτυσσόμενης βελτίωσης των Ελληνοαλβανικών σχέσεων αποτελεί μονόδρομο χωρίς επιλογή κυρίως για την Αθήνα.
Η ανάδειξη και καταξίωση, μέσω ανάπτυξης της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία από μέρους της Ελλάδας και σεβασμού των ανθρωπίνων και εθνικών δικαιωμάτων από τα Τίρανα, αποτελεί την εγγύηση για το αίσιο μέλλον της ελληνοαλβανικής φιλίας, συνεργασίας και συνύπαρξης.
*Ο Παναγιώτης Μπάρκας είναι πρόεδρος του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου, δημοσιογράφος και πρώην βουλευτής.