Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων ανά προορισμό σε εκατομμύρια οχήματα. Πηγή: Financial Times.
Χαρακτηριστικά, ένα στα πέντε αυτοκίνητα που πωλούνται, έχουν κατασκευαστεί στην Κίνα. Και οι συζητήσεις δεν πρόκειται να σταματήσουν καθώς η Κίνα φαίνεται να προσαρμόζει την πολιτική της με βάση τις αντιδράσεις των ανταγωνιστών της.
Τους τελευταίους μήνες, το διεθνές ενδιαφέρον μονοπωλείται από τα αυστηρά μέτρα των ηγεσιών σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον εναντίον της κινεζικής ηλεκτροκίνησης. Ο Πρόεδρος Μπάϊντεν έχει επιβάλει μία σειρά δασμών ώστε να περιορίσει την κυκλοφορία των κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων στη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου. Πιο πρόσφατα, o Μπάϊντεν αύξησε τους αμερικανικούς δασμούς στα κινεζικά EVs από το 25% στο 100%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανοίξει μία ειδική έρευνα ώστε να εξετάσει πιθανές πρακτικές ντάμπινγκ από την Κίνα σε διάφορους τομείς, μεταξύ αυτών και η ηλεκτροκίνηση. Με την έρευνα να πλησιάζει στο τέλος της, η Κίνα έχει προειδοποιήσει την ΕΕ να μην προχωρήσει σε επιβολή αντίστοιχων δασμών.
Με τον ανταγωνισμό στο τρίγωνο Ευρώπη-ΗΠΑ-Κίνα να εντείνεται, το Πεκίνο έχει ξεκινήσει να αναζητά εναλλακτικούς προορισμούς. Οι αναπτυσσόμενες αγορές είναι μία ιδανική λύση για δύο λόγους: Αφενός, το περιθώριο μακροχρόνιας ανάπτυξης είναι πολύ μεγαλύτερο καθώς οι αγορές εκείνες ανοίγουν τώρα στην ηλεκτροκίνηση. Αφετέρου, η “συνεννόηση” με αυτές τις κυβερνήσεις είναι αρκετά πιο εύκολη, καθώς η Κίνα μπορεί να υιοθετεί μία διττή προσέγγιση, είτε ασκώντας πιέσεις ως μία μεγάλη οικονομία, είτε παραπέμποντας στον ρόλο της ως ηγέτιδα του αναπτυσσόμενου κόσμου ή του παγκόσμιου νότου. Σε αυτό το δεύτερο πλεονέκτημα δεν πρέπει να υποτιμάται η σημασία των κρίσιμων επενδύσεων στις οποίες έχει προχωρήσει και συνεχίζει να προχωρά η Κίνα στα κράτη αυτά.
Έχοντας ξεκινήσει με το Belt & Road Initiative μία δεκαετία πριν, η Κίνα έχει πλέον περάσει στο επόμενο στάδιο όσον αφορά στις επενδύσεις της: Δεν την ενδιαφέρουν μόνο οι υποδομές, αλλά και οι πρώτες ύλες. Στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ειδικά, μία τέτοια ανάπτυξη σημαίνει τόσο το άνοιγμα νέων εργοστασίων στα συνεργαζόμενα κράτη, όσο και την εμπλοκή στην παραγωγή των απαραίτητων υλικών ή ανταλλακτικών. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στην Κίνα να ελέγχει το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την εξόρυξη των αναγκαίων μετάλλων, μέχρι την πώληση του ηλεκτρικού οχήματος στον τελικό καταναλωτή.
Οι κινεζικές επενδύσεις που σχετίζονται με την ηλεκτροκίνηση σε τρίτα κράτη ανά τομέα και περιφέρεια. Πηγή: Financial Times.
Φυσικά, οι επιλογές των επενδύσεων δεν είναι τυχαίες. Για παράδειγμα, η Κίνα έχει αυξανόμενη παρουσία στην Ινδονησία, τον ηγέτη στην παραγωγή νικελίου. Όταν η κυβέρνηση της Ινδονησίας απαγόρευσε τις εξαγωγές νικελίου το 2020, οι κινεζικές επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν ταχύτατα και εισήλθαν στη βιομηχανία επεξεργασίας του μετάλλου. Ένας άλλος δυνητικός κόμβος είναι το Μεξικό: Χάρη στις εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και τον Καναδά, η Κίνα μπορεί να αποκτήσει ένα ευκολότερο άνοιγμα στις αγορές της Βόρειας Αμερικής αν διαμορφώσει γραμμές παραγωγής στο Μεξικό.
Όσο για τη Νότια Αμερική, η Κινεζική “απόβαση” είναι πολύ πιο εύκολη. Η Βραζιλία, για παράδειγμα έχει ήδη στενές σχέσεις με την Κίνα χάρη στους BRICSκαι επιθυμεί μαζικές επενδύσεις ώστε νακαταφέρει να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού της. Η λειτουργία εργοστασίων ηλεκτρικών οχημάτων αποτελεί μία καλή ευκαιρία. Και παρά τις ανησυχίες σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, παρατηρείται δυσκολία στο να αποθαρρύνουν αυτές τις κυβερνήσεις από το να δεχτούν τις κινεζικές επενδύσεις. Εξάλλου, ούτε η ΕΕ, ούτε οι ΗΠΑ μπορούν να εγγυηθούν αντίστοιχες επενδύσεις εκ μέρους τους ώστε να αντισταθμίσουν τις απώλειες.
Πέραν των επενδύσεων, τα αναπτυσσόμενα κράτη παρουσιάζουν και ευκαιρίες ως καταναλωτές στην ηλεκτροκίνηση. Με τα κινεζικά EV να συνιστούν μία αρκετά φθηνότερη λύση σε σχέση με τους δυτικούς κατασκευαστές, οι πελάτες στον παγκόσμιο νότο είναι πολύ πιο πιθανό να προτιμήσουν τα κινεζικά προϊόντα. Επιπροσθέτως, λόγω πολιτιστικής και οικονομικής εγγύτητας, οι κινέζοι κατασκευαστές μπορούν να κατανοήσουν πολύ πιο εύκολα τις ανάγκες και τις επιθυμίες των πελατών σε ορισμένες από αυτές τις χώρες.