Η τελευταία που αισθάνθηκε το ...τσίμπημα είναι η BP, η μετοχή της οποίας έπεσε περισσότερο από 4% την Τρίτη, αφού προειδοποίησε για πλήγμα 500-700 εκατ. δολαρίων από τα ασθενέστερα περιθώρια διύλισης και επισήμανε απομείωση έως και 2 δισ. δολάρια - εν μέρει σχετιζόμενη με το διυλιστήριο Gelsenkirchen στη Γερμανία, όπου μειώνει τη δυναμικότητα.
Η BP δεν είναι η πρώτη μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία που μειώνει το αποτύπωμα διύλισής της και δεν θα είναι η τελευταία. Τα διυλιστήρια τείνουν να εγκαθίστανται κοντά στη ζήτηση, καθώς είναι φθηνότερο να μεταφερθεί ένα φορτίο αργού πετρελαίου από μια σειρά διυλισμένων προϊόντων, είτε πρόκειται για ντίζελ είτε για καύσιμα αεριωθούμενων αεροσκαφών. Και η ζήτηση στην Ευρώπη έχει μειωθεί από 12,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2003 σε 9,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως πέρυσι, σύμφωνα με τον Alastair Syme της Citigroup, με τον ρυθμό της μείωσης να επιταχύνεται τα τελευταία χρόνια εν μέσω της επιβράδυνσης της βιομηχανικής δραστηριότητας.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ευρώπη κλείνει παραγωγική ικανότητα με μέσο ετήσιο ρυθμό 220.000 βαρέλια ημερησίως από το 2010, εκτιμά ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Φθηνότερα διυλιστήρια
Ωστόσο, με τα φθηνότερα διυλιστήρια να τίθενται σε λειτουργία στην Ασία και την Αφρική, τα περιθώρια κέρδους δέχονται πιέσεις. Τα εργοστάσια στη βορειοδυτική Ευρώπη θα κερδίσουν κατά μέσο όρο 3,91 δολάρια ανά βαρέλι το τρίτο τρίμηνο, λέει η Wood Mackenzie, δηλαδή λιγότερο από το μισό από ό,τι έβγαζαν το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Η ενεργειακή μετάβαση θα αμβλύνει περαιτέρω τις προοπτικές. Η παγκόσμια ζήτηση για διυλισμένα προϊόντα θα αυξηθεί κατά 1,2 εκατ. βαρ/ημέρα (b/d) από τώρα έως το 2030, σύμφωνα με τον ΙΕΑ. Η ικανότητα διύλισης, εν τω μεταξύ, θα αυξηθεί κατά 3,3 εκατ. b/d. Αυτό θα θέσει σχεδόν 1,5 εκατ. b/d ευρωπαϊκής δυναμικότητας σε κίνδυνο κλεισίματος.
Οι ευρωπαϊκές μεγάλες εταιρείες πίστευαν ότι είχαν βρει έναν τρόπο να παρακάμψουν αυτό το αδιέξοδο - μετατρέποντας μεγάλα κομμάτια της παραγωγικής ικανότητας σε παραγωγή βιοκαυσίμων. Ωστόσο, και αυτός ο δρόμος αποδεικνύεται ύπουλος. Η απομείωση της Shell κατά 1 δισ. δολάρια του εργοστασίου βιοκαυσίμων στο Ρότερνταμ αναδεικνύει τους κινδύνους που εγκυμονεί η στήριξη στη ζήτηση με βάση την πολιτική εν μέσω του κύματος υπαναχώρησης από τις πράσινες δεσμεύσεις.
Η διύλιση έχει γίνει ένα σχετικά μικρό μέρος των δραστηριοτήτων των ευρωπαϊκών μεγάλων εταιρειών, αντιπροσωπεύοντας κατά μέσο όρο το 8-10% των ταμειακών ροών, εκτιμά η Citi. Θα υπάρξουν όμως και άλλες απομειώσεις.