Οταν ο πρόεδρος Μπάιντεν και οι συνεργάτες του διοργάνωναν την επετειακή σύνοδο για τα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ, στόχος ήταν να µεταδώσουν αίσθηµα εµπιστοσύνης. Το µήνυµα προς τον Βλαντιµίρ Πούτιν και άλλους αντιπάλους θα ήταν ένα νέο ΝΑΤΟ, διευρυµένο, πιο ισχυρό, µε έµφαση στην αντιµετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας, ύστερα από δύο και πλέον χρόνια πολέµου στην Ουκρανία. Η αυτοπεποίθηση αυτή, όµως, µοιάζει να φθίνει. Ακόµη και πριν από τη χθεσινή επίσηµη έναρξη της συνόδου, η πανηγυρική εκδήλωση σκιάστηκε από την αβεβαιότητα σχετικά µε την παραµονή του Μπάιντεν στο ψηφοδέλτιο των ∆ηµοκρατικών και την απειλούµενη επάνοδο του Τραµπ στον Λευκό Οίκο. Ο Τραµπ είχε χαρακτηρίσει το ΝΑΤΟ «απαρχαιωµένο θεσµό», απείλησε να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συµµαχία και είπε ότι θα άφηνε τους Ρώσους «να κάνουν ό,τι στο διάολο θέλουν» σε όποιο κράτος-µέλος της Συµµαχίας δεν συνεισφέρει όσο θα έπρεπε. Η πρόθεση ψήφου υπέρ του Τραµπ ενισχύεται στις τελευταίες δηµοσκοπήσεις, µε τους Ευρωπαίους συµµάχους να αρχίζουν να συζητούν τι θα σηµάνει η ανάληψη της προεδρίας από τους Ρεπουµπλικανούς το 2025

Ο 81χρονος Μπάιντεν έχει αναδειχθεί στον ισχυρότερο υπέρµαχο της Συµµαχίας των 32 κρατών, που θεσµοθετήθηκε το 1949 µε 12 ιδρυτικά µέλη. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ θα παρατηρούν κάθε δήλωση του Μπάιντεν και κάθε µορφασµό του, προκειµένου να διαπιστώσουν εάν ο ∆ηµοκρατικός υποψήφιος είναι σε θέση να κυβερνήσει για άλλα τέσσερα χρόνια. «Το ΝΑΤΟ δεν ήταν και δεν θα γίνει δεδοµένο. ∆ώσαµε ζωή στη Συµµαχία και είµαι βέβαιος ότι θα τη διατηρήσουµε στο µέλλον», είπε ο απερχόµενος γ.γ., Γενς Στόλτενµπεργκ. Οι προετοιµασίες για ενδεχόµενη δεύτερη θητεία Τραµπ άρχισαν εδώ και µήνες. Η Συµµαχία θεσµοθετεί νέα υπηρεσία, η οποία θα ασχολείται µε τη µακροπρόθεσµη παροχή όπλων και πυροµαχικών στην Ουκρανία, ακόµη και αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν µονοµερώς από το ΝΑΤΟ.

Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις µε αρχηγούς κρατών της Συµµαχίας, πάντως, είναι ξεκάθαρο ότι τα σχέδια εκσυγχρονισµού των ενόπλων δυνάµεων και προετοιµασίας για αντιπαράθεση δεκαετιών µε τη Ρωσία, δεν συνοδεύονται από την απαραίτητη ενίσχυση του αµυντικού προϋπολογισµού. Περίπου 20 κράτη-µέλη τηρούν πλέον τον στόχο του 2% του ΑΕΠ στην άµυνα. Ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας, Καρλ Μπιλντ, έγραψε πρόσφατα ότι τα ευρωπαϊκά έθνη «θα χρειαστεί να διπλασιάσουν τους αµυντικούς προϋπολογισµούς τους προκειµένου να αντιµετωπίσουν την απειλή ενός ολοένα και πιο απελπισµένου ρωσικού καθεστώτος». Παρ’ όλα αυτά, αξιωµατούχοι του Λευκού Οίκου είπαν, τη ∆ευτέρα, ότι ο Μπάιντεν δεν επρόκειτο να ασκήσει πιέσεις στους συµµάχους για νέες αµυντικές δαπάνες.

Το άµεσο µέληµα των Μπάιντεν και Σολτς, όµως, είναι να αποφύγουν µία ακόµη δηµόσια αντιπαράθεση µε τον Ζελέσνκι γύρω από την ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Καθώς κατευθυνόταν πέρυσι προς το Βίλνιους της Λιθουανίας για την ετήσια σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Ζελένσκι είχε εκφράσει δυσαρέσκεια για την απουσία ενταξιακού χρονοδιαγράµµατος. Τον Ζελένσκι εξευµένισαν Αµερικανοί αξιωµατούχοι µετά την άφιξή του στη λιθουανική πρωτεύουσα, προσφέροντάς του νατοϊκή δέσµευση για ταχύρρυθµη ενταξιακή διαδικασία. Εδώ και µήνες, ωστόσο, τα κράτη-µέλη του ΝΑΤΟ ερίζουν γύρω από την ουσία και τη γλώσσα των εξαιρέσεων που θα εξασφαλίσει στο Κίεβο τη φαστ τρακ ένταξή του στη Συµµαχία. Τις τελευταίες εβδοµάδες, οι διαπραγµατευτές συµφώνησαν σε νέα προσέγγιση: Η Συµµαχία θα ανακηρύξει τη µελλοντική ένταξη της Ουκρανίας «µη αναστρέψιµη». Παρότι ο όρος υποδηλώνει την οριστική φύση της απόφασης, δεν ικανοποιεί το κύριο αίτηµα του Ζελένσκι για σαφές χρονοδιάγραµµα. Την ίδια στιγµή, ο Στόλτενµπεργκ απέφυγε να επικρίνει την επίσκεψη του Ούγγρου πρωθυπουργού Ορµπαν στη Μόσχα, σε µια προσπάθεια να αποφευχθεί ρήξη στην επετειακή σύνοδο.

Ολοι θα παρατηρούν κάθε δήλωση και µορφασµό του Μπάιντεν, για να διαπιστώσουν εάν µπορεί να κυβερνήσει άλλα 4 χρόνια.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")