Τιµές ενεργειακής κρίσης διαµορφώνονται στις χονδρεµπορικές αγορές της ΝΑ Ευρώπης µε οδηγό την αγορά της Ουγγαρίας στο βόρειο άκρο του γεωγραφικού τόξου, όπου η τιµή εκτοξεύτηκε σήµερα στα 263,99 ευρώ/mwh, και την ελληνική αγορά στο νότιο, όπου η τιµή της µεγαβατώρας τις βραδινές ώρες έφτασε να πωλείται έως και τα 500 ευρώ, διαµορφώνοντας µια µέση ηµερήσια τιµή στα υψηλά των 184,79 ευρώ.
Η τιµή είναι πάνω από 80 ευρώ υψηλότερη από τις ήδη υψηλές τιµές του Mαΐου και του Ιουνίου (100,21 και 81,421 αντίστοιχα), υπερτριπλάσια από τη χαµηλή τιµή του Απριλίου (58,515 ευρώ) και πολύ κοντά στα επίπεδα των άνω των 200 ευρώ που κινήθηκε την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, µε κορύφωση την τιµή των 429,388 ευρώ τον Αύγουστο του 2022.
Η αρνητική αυτή εξέλιξη, η οποία προβλέπεται να επιδεινωθεί έως και τις 22 Ιουλίου, θα έχει άµεση επίπτωση στα κίτρινα τιµολόγια του τρέχοντος µήνα και θα επιβαρύνει µε επιπλέον αυξήσεις τα πράσινα τιµολόγια του Αυγούστου. Είναι, δε, αποτέλεσµα µιας σειράς παραγόντων που επηρέασαν τις επιµέρους αγορές, οι οποίες είναι διασυνδεδεµένες και επιλύονται µε κοινό αλγόριθµο, µεταφέροντας τις υψηλές τιµές από το ένα ηλεκτρικό σύστηµα στο άλλο. Η αγορά της Ρουµανίας λόγω ελλείµµατος και της Ελλάδας λόγω υψηλών προσφορών για τα περίπου 2.000 MW που µπαίνουν στο σύστηµα τις βραδινές ώρες, µε την έξοδο των φωτοβολταϊκών, φέρονται ως οι βασικοί «ένοχοι» αυτής της εξέλιξης, σύµφωνα µε την ανάλυση διεθνούς ενεργειακού report.
Στην περιοχή των Βαλκανίων επικρατεί καύσωνας που έχει ανεβάσει τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια λόγω κλιµατιστικών. Οι µέγιστες ανταλλαγές ενέργειας από τη ∆υτική Ευρώπη προς την Ουγγαρία µειώθηκαν κατά 1200-1.300 MW κατά µέσον όρο τις βραδινές ώρες στις 8 Ιουλίου. Παράλληλα, η δυναµικότητα των διασυνοριακών ροών µεταξύ Βουλγαρίας - Ρουµανίας για τις ίδιες ώρες µειώθηκε από 1.700 MW σε 1.200 MW λόγω συντηρήσεων στο δίκτυο µεταφοράς έως τις 22 Ιουλίου 2024. Το γεγονός αυτό κατέστησε τη Ρουµανία εξαρτηµένη αγορά από τις εισαγωγές στα σύνορα µε την Ουγγαρία, καθώς η ζήτηση έχει αυξηθεί σηµαντικά λόγω καύσωνα και η παραγωγή αιολικής ενέργειας έχει υποχωρήσει σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα. Μειωµένη κατά 400 MW είναι από τις 25 Ιουνίου και η διασυνοριακή δυναµικότητα µε τη Σερβία, ενώ η επανένταξη στο βουλγαρικό σύστηµα του σταθµού του Κοσλοντούι δεν βελτίωσε την κατάσταση, καθώς τις βραδινές ώρες δεν υπάρχει διαθέσιµη δυναµικότητα στις διασυνδέσεις για τη µεταφορά ενέργειας προς τη Ρουµανία.
Το έλλειµµα ενέργειας στην αγορά της Ρουµανίας που δηµιούργησε αυτός ο συνδυασµός παραγόντων είναι η µία αιτία που οδήγησε τις τιµές σε όλη την περιοχή σε πρωτοφανή µετά την ενεργειακή κρίση επίπεδα. Ο άλλος, σύµφωνα µε την ίδια ανάλυση, είναι η αύξηση των τιµών προσφορών πώλησης σε όλες τις αγορές και κυρίως στην ελληνική αγορά, όπου τα τελευταία 2.000 MW τις βραδινές ώρες προσφέρονται πλέον σε πολύ υψηλότερη τιµή από ό,τι την τελευταία εβδοµάδα. Κάθε ηµέρα, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, στην ελληνική αγορά προσφέρονται περίπου 2.000 MW σε σταδιακά βήµατα. Στις 4 Ιουλίου προσφέρθηκαν στα 190 ευρώ/mwh, στις 8 Ιουλίου στα 300 ευρώ/mwh και στις 10 Ιουλίου στα 530 ευρώ/μwh. «∆εν υπάρχει έλλειψη ενέργειας στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας, της Αλβανίας, του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και της Κροατίας – είναι ακριβώς η περίπτωση που η διαθέσιµη ενέργεια προσφέρεται σε πολύ υψηλότερη τιµή από πέρυσι. Η πραγµατική έλλειψη ενέργειας είναι παρούσα µόνο στις αγορές της Ουγγαρίας και της Ρουµανίας», αναφέρουν οι συντάκτες του report. O κοινός αλγόριθµος επίλυσης των διασυνδεδεµένων αγορών ωστόσο έχει στείλει στα ύψη τις τιµές σε όλες τις αγορές της περιοχής, ενισχύοντας τον σκεπτικισµό που αναπτύσσεται τελευταία για το target model σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ενα τεχνικό λάθος κατά την επίλυση των διασυνδεδεµένων αγορών της ∆υτικής Ευρώπης στις 24 Ιουνίου εκτόξευσε τις τιµές στην αγορά της Γερµανίας στα 492 ευρώ/mwh και βύθισε τις τιµές στη Γαλλία στα 2,96 ευρώ/mwh. ∆εδοµένου ότι η κατάσταση σε σχέση µε τη ζήτηση και τη στενότητα δυναµικότητας των διασυνοριακών ροών δεν πρόκειται να βελτιωθεί µέχρι και τις 22 Ιουλίου, η αγορά αναµένει περαιτέρω άνοδο των τιµών από τα υψηλά σήµερα, όπου στη διασυνδεδεµένη αγορά της Βουλγαρίας η τιµή είναι ίδια µε αυτήν της Ελλάδα, στην Αλβανία και στο Κόσοβο έφτασε τα 212,11 ευρώ και στη Ρουµανία τα 189,89 ευρώ, ενώ πάνω από τα 140 ευρώ διαµορφώνεται στις υπόλοιπες αγορές της περιοχής.
Στη δυτική πλευρά του ευρωπαϊκού χάρτη οι τιµές κινούνται κάτω από τα 100 ευρώ/mwh. Στη Γερµανία η τιµή της µεγαβατώρας σήµερα είναι στα 91,27 ευρώ, στη Γαλλία στα 78,42 ευρώ, στην Αυστρία στα 71,12 ευρώ και στις χώρες της Ιβηρικής χερσονήσου στα 85,53 ευρώ. Κάτω από τα 30 ευρώ διαµορφώνεται η τιµή της µεγαβατώρας στη Νορβηγία και τη Σουηδία, ενώ στη Φιλανδία η τιµή είναι αρνητική στα -1,46 ευρώ, που σηµαίνει ότι οι παραγωγοί πληρώνουν για να πουλήσουν την ενέργεια που παράγουν. Αξιοσηµείωτη είναι η ηµερήσια αύξηση (60%) της τιµής της µεγαβατώρας στην ελληνική αγορά (184,79 ευρώ από 115,55 ευρώ χθες) αλλά και η ηµερήσια διακύµανση, καθώς η διαφορά µέγιστης και ελάχιστης τιµής ξεπέρασε τα 400 ευρώ.
Στα Βαλκάνια επικρατεί καύσωνας που έχει ανεβάσει τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια λόγω κλιµατιστικών.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")