Είναι ανθεκτικά, έρχονται σε επαφή με τον άνθρωπο μέσω του δέρματος αλλά και την κατάποση, παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιβάλλον και βρίσκονται παντού, από το νερό, τα τρόφιμα, ως τα καλλυντικά και τα στρώματα. Είναι οι περισσότερες από 10.000 υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) ή κοινώς τα «παντοτινά χημικά» που απειλούν την υγεία ανθρώπων και οικοσυστημάτων.

Τα χημικά αυτά προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications ότι περιέχονται και σε μπαταρίες ιόντων λιθίου (LiB), οι οποίες χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της μετάβασης στην καθαρή και βιώσιμη ενέργεια.

Σύμφωνα με τη μελέτη οι αναδυόμενες τεχνολογίες LiB έχουν ενσωματώσει μια κατηγορία PFAS που είναι γνωστή ως δις-περφθοροαλκυλικές σουλφονιμίδες (bis-FASIs), η οποία δεν είχε ερευνηθεί επαρκώς. Οι ερευνητές, λοιπόν, κατέληξαν ότι τα επίπεδα των αποβλήτων των μπαταριών λιθίου σε περιοχές υγειονομικής ταφής ήταν ανησυχητικά καθώς αποκαλύπτεται ότι είναι τοξικά για τον άνθρωπο.

«Οι FAS αναγνωρίζονται διεθνώς ως ανθεκτικοί ρυπαντές, ένα υποσύνολο των οποίων είναι γνωστό ότι είναι κινητοί και τοξικοί, αλλά ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των bis-FASI που απελευθερώνονται κατά την κατασκευή, χρήση και διάθεση των LiB», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.

Η επιστημονική ομάδα αποδεικνύει ότι οι συγκεντρώσεις τοξικών ρύπων στα σημεία απόρριψης και κατασκευής τους είναι τόσο υψηλές που συγκρίνονται με τα «παντοτινά χημικά», τα οποία έχουν ήδη απαγορευθεί ή που τελούν υπό έλεγχο σε παγκόσμια κλίμακα.

Με την έκθεση «επιβεβαιώνουμε ότι ο τομέας της καθαρής ενέργειας αποτελεί μια μη αναγνωρισμένη και δυνητικά αυξανόμενη πηγή διεθνούς απελευθέρωσης PFAS. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των υποδομών καθαρής ενέργειας χρήζουν ελέγχου για να διασφαλιστεί ότι οι μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα δεν επιτυγχάνονται εις βάρος της αύξησης των παγκόσμιων απελευθερώσεων έμμονων οργανικών ρύπων», προσθέτουν οι ειδικοί.

Για τη διεξαγωγή της μελέτης μελετήθηκαν 75 δείγματα επιφανειακών υδάτων, 5 δείγματα νερού βρύσης, 2 δείγματα υπόγειων υδάτων, 1 δείγμα χιονιού, 15 δείγματα ιζήματος και 21 δείγματα εδάφους που συλλέχθηκαν από 87 σημεία δειγματοληψίας σε πολιτείες των ΗΠΑ, σε Βέλγιο και Γαλλία, μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2022. Τα αποτελέσματα από δύο ανεξάρτητα εργαστήρια έδειξαν ότι συμφωνούσαν μεταξύ τους σχετικά με την ανίχνευση PFAS και bis-FASI.

Η μελέτη, επισημαίνουν οι ερευνητές, καταδεικνύει τη διεθνή απελευθέρωση PFAS που σχετίζεται με τις μπαταρίες ιόντων λιθίου στο έδαφος, τα ιζήματα και τα επιφανειακά ύδατα ιδίως σε σημεία κοντά στις περιοχές παραγωγής τους.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η χρήση τους σε καταναλωτικά προϊόντα αναμένεται να οδηγήσει σε μόλυνση του περιβάλλοντος κατά τη διάθεση στο τέλος του κύκλου ζωής τους, όταν δηλαδή καταλήγουν στις χωματερές.

Αυτό, τονίζουν οι ειδικοί, εντείνει την ανάγκη για πρόσθετες μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις των ουσιών αυτών στην ανθρώπινη υγεία, καθώς η ζήτηση για μπαταρίες ιόντων λιθίου αυξάνεται.

«Χωρίς αλλαγές στις πρακτικές κατασκευής, χρήσης, διάθεσης και επεξεργασίας, οι συγκεντρώσεις των bis-FASI στο έδαφος, τα υπόγεια ύδατα, τα επιφανειακά ύδατα και τα λύματα είναι πιθανό να αυξηθούν, μαζί με τη σχετική ανθρώπινη και περιβαλλοντική έκθεση. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τα bis-FASI δεν ελέγχονται προς το παρόν πουθενά στον κόσμο, επομένως υπάρχει έλλειψη ρυθμιστικών οδηγών που να καταλύουν τις αλλαγές που απαιτούνται για τον μετριασμό αυτών των εκθέσεων», καταλήγουν οι ερευνητές.

newmoney.gr