Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Για να ενεργοποιηθεί η έκπτωση, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι:
- Η απόδειξη πραγματοποίησης των δαπανών με νόμιμα παραστατικά (τιμολόγιο ή στοιχείο λιανικής πώλησης για την παροχή υπηρεσιών), στα οποία θα αναφέρονται διακριτά το είδος και η αξία της παρεχόμενης υπηρεσίας, τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ) του προσώπου, καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου (ΑΤΑΚ), εκτός αν πρόκειται για κοινόχρηστα, για τα οποία αρκεί μόνο η διεύθυνση του ακινήτου.
- Η εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους αυτών, να έχει πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών (κάρτες, POS, e-banking, ηλεκτρονικό πορτοφόλι κ.ά.).
Δικαιούχοι της έκπτωσης είναι τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας στο κτίριο στο οποίο πραγματοποιούνται οι επιλέξιμες δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα ψιλής κυριότητας επί του ακινήτου, με την προϋπόθεση να το χρησιμοποιούν είτε ως κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία είτε ως έδρα ή υποκατάστημα για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς τους. Στις παραπάνω περιπτώσεις, δικαιούχος της μείωσης είναι μόνο το πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδίδεται το σχετικό παραστατικό. Οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών οι οποίες αναγνωρίζονται είναι οι εξής:
Α. Ενεργειακές
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης.
- Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων.
- Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων ώστε να καθίσταται πλήρως λειτουργικό.
- Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
- Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.
- Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
- Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.
- Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.
Β. Λειτουργικές - αισθητικές
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης.
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.
- Συντήρηση/επισκευή στέγης.
- Επισκευή τοιχοποιίας/χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων.
- Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης.
- Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα.
- Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
- Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.
Αναστολή ΦΠΑ
Παράταση για ακόμα έναν χρόνο, και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2025, θα λάβει η αναστολή ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα.
Η παρέμβαση αυτή εντάσσεται σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να αυξήσει την προσφορά κατοικίας στην αγορά, που σήμερα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα. Από το οικονομικό επιτελείο αναφέρουν ότι η έλλειψη στέγης αντιμετωπίζεται πρωτίστως με παραγωγή στέγης και, ως εκ τούτου, κρίνεται αναγκαία η αναστολή του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα.
Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Η αναστολή καταλαμβάνει όλα τα αδιάθετα ακίνητα του κατασκευαστή, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία έχει ανεγείρει ο ίδιος με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Η ρύθμιση για την αναστολή ΦΠΑ δεν επηρεάζει την αγορά πρώτης κατοικίας, δεδομένου ότι αυτή απαλλάσσεται ήδη από τον ΦΠΑ.
Παράλληλα, από το 2025 η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να μειώσει τον ΦΠΑ στα ακίνητα από το 24% στο 13%, ακόμα και να τον μηδενίσει. Η πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. κατοχυρώνει σε μόνιμη βάση τη δυνατότητα της Ελλάδας για εφαρμογή ειδικών μειωμένων συντελεστών, κάτι που θα μπορεί να πράξει η ελληνική κυβέρνηση εφόσον οι δημοσιονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Αυτό που έχει σημασία, αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, είναι ότι πλέον η χώρα μας μπορεί να προχωρήσει, όποτε αυτή κρίνει, στην εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.
Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει σειρά μέτρων για τα ακίνητα, μεταξύ των οποίων και κίνητρα για να ανοίξουν περίπου 650.000 κλειστά ακίνητα. Θα επανεξεταστεί η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, σύμφωνα με την οποία όσοι ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων τα διαθέσουν προς μακροχρόνια μίσθωση 3 ετών, θα απαλλαγούν για το ίδιο χρονικό διάστημα από τον αναλογούντα φόρο που αντιστοιχεί στα μισθώματα, ενώ ανάλογη αντιμετώπιση θα έχουν και ακίνητα που μένουν ανενεργά από την αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, στην περίπτωση που εκμισθωθούν για μία τριετία. Παράλληλα, θα ξεκινήσει η αναζήτηση των δηλωμένων ως κενών διαμερισμάτων από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν περιπτώσεις καταστρατήγησης της νομοθεσίας. Η φορολογική διοίκηση θα προχωρήσει σε διασταυρώσεις, για να διαπιστώσει εάν πράγματι τα διαμερίσματα είναι κενά.