Οι πρωτοβουλίες αυτές λαμβάνονται σε ένα περιβάλλον πίεσης από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά και από τους χρήστες των λιμανιών, όπως και τις τράπεζες, οι οποίες αναζητούν πλέον βελτιωμένες επιδόσεις στο μέτωπο αυτό όταν αξιολογούν χρηματοδοτήσεις. Η υποχρεωτική εφαρμογή της δέσμης μέτρων «Fit for 55» της Ε.Ε. καθιστά πρακτικά και τυπικά υποχρεωτική την ηλεκτρική διασύνδεση τουλάχιστον του 90% των πλοίων με επίγεια συστήματα ηλεκτροδότησης.
Η Διεύθυνση Βιώσιμης Ανάπτυξης, ESG και Κλιματικής Αλλαγής του ΤΑΙΠΕΔ έχει διαμορφώσει μια στρατηγική με βασικό άξονα τη μετάβαση των λιμένων στην κλιματική ουδετερότητα, δεδομένου ότι αποτελεί μοναδικό μέτοχο σε πολλά λιμάνια και συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο με μειοψηφικό ποσοστό σε αρκετά ακόμα. Επιπλέον ενεργεί ως Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων για τους Οργανισμούς Λιμένων Πειραιώς, Θεσσαλονίκης και 16 ακόμα περιφερειακούς λιμένες.
Ηλεκτροδότηση από τη στεριά και εγκαταστάσεις ΑΠΕ στα λιμάνια.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα καθίσταται το τελευταίο διάστημα το λιμάνι του Λαυρίου, όπου μελέτη δείχνει πως τα επόμενα χρόνια οι ενεργειακές ανάγκες του θα πολλαπλασιαστούν κατά 30 φορές, καθώς τα πλοία που εξυπηρετεί θα στρέφονται στην ηλεκτροδότησή τους από τη στεριά. Από το σημερινό επίπεδο των 1.500 MWh/έτος, εκτιμάται ότι η μελλοντική κατανάλωση στο Λαύριο θα ξεπεράσει τις 26.000 MWh/έτος σε βάθος 10ετίας και θα ανέλθει στις 35.000 MWh/έτος έως το 2050. Ετσι, εξετάζεται κατ’ αρχάς η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ισχύος περίπου 1.450 kW, διεσπαρμένων σε μικρότερα συστήματα. Εκτιμάται ότι το επόμενο βήμα θα είναι η εγκατάσταση μικρών γεννητριών αλλά και η ανάπτυξη δικτύου ηλεκτροδότησης σκαφών τόσο στο επιβατηγό λιμάνι όσο και στη μαρίνα. Την ίδια ώρα, ολοκληρώνεται στις αρχές του φθινοπώρου η μελέτη εξωτερικού συμβούλου του ΤΑΙΠΕΔ για την κατάρτιση σχεδίων μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των λιμένων Ραφήνας, Πάτρας, Αλεξανδρούπολης και Ρόδου. Εν τω μεταξύ, προ διμήνου σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας και την υποστήριξη εξωτερικού εξειδικευμένου συμβούλου ξεκίνησε η εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας σε εθνικό επίπεδο για την ηλεκτροδότηση ελλιμενιζόμενων πλοίων στους λιμένες της χώρας. Θα προσδιορίσει τις ενεργειακές ανάγκες και τις απαιτούμενες θέσεις ηλεκτροδότησης ανά λιμένα, θα εκτιμήσει το κόστος, ενώ θα γίνει και ανάλυση κόστους – οφέλους. Εξάλλου το ΤΑΙΠΕΔ οργάνωσε σε κοινή πρόταση τη συμμετοχή τεσσάρων λιμένων (Λαύριο, Ραφήνα, Κέρκυρα, Καβάλα) οι οποίοι έλαβαν χρηματοδότηση 10 εκατ. ευρώ από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό CEF για την ανάπτυξη υποδομών παροχής από ξηράς ηλεκτρικής ενέργειας σε πλοία. Το έργο συνδυάζει την κατασκευή 4 θέσεων ηλεκτροδότησης πλοίων σε 4 θέσεις εξυπηρέτησης ακτοπλοΐας του λιμένα Ραφήνας, τεχνικές μελέτες για 9 θέσεις ηλεκτροδότησης στον λιμένα Λαυρίου, 11 θέσεις στον λιμένα της Κέρκυρας και 9 στον λιμένα Καβάλας.
Βήματα γίνονται βεβαίως και στα μεγάλα ιδιωτικοποιημένα λιμάνια. Ηδη ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς ολοκλήρωσε το χρηματοδοτούμενο με ευρωπαϊκά κονδύλια έργο CIPORΤ – Cold Ironing in the Port of Piraeus, μια μελέτη για την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης ελλιμενισμένων πλοίων. Στο έργο συμμετέχουν και οι ΔΕΔΔΗΕ, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Protasis Engineering, Hydrus Engineering και Gates Systems. Στο πλαίσιο του CIPORT εκπονούνται για τον λιμένα Πειραιά οι μελέτες FEED για τέσσερις θέσεις ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων στην ακτή Θεμιστοκλέους. Αλλά και ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης έχει εντάξει στο επενδυτικό του σχέδιο την ανάπτυξη τέτοιων υποδομών, ενώ ο ιταλικός όμιλος Γκριμάλντι, που απέκτησε τον έλεγχο των λιμανιών της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου, θα επιχειρήσει να υλοποιήσει ένα ακόμα πιο φιλόδοξο βραχυπρόθεσμο πρόγραμμα: όχι μόνο δηλαδή την ανάπτυξη υποδομών ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλά και τροφοδοσίας τους με ηλεκτρισμό παραγόμενο κατά 100% από ανανεώσιμες πηγές. Για τον σκοπό αυτό αναμένεται να αναπτύξει σε χερσαίες ζώνες των λιμανιών τόσο φωτοβολταϊκά όσο και άλλα συστήματα παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας.
Παράλληλα, οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις και οι εταιρείες κρουαζιέρας προετοιμάζονται να μετατρέψουν τα πλοία τους έτσι ούτως ώστε να ηλεκτροδοτούνται από τη στεριά και να μη χρειάζεται να έχουν γεννήτριες αναμμένες. Από πλευράς κόστους, για τη μετασκευή και χρήση της ηλεκτρικής διασύνδεσης ενός ακτοπλοϊκού με απαίτηση ισχύος 2 MVA η δαπάνη αυτή υπολογίζεται κατά μέσον όρο άνω των 300.000 ευρώ. Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) έχει έρθει σε συμφωνία με τη σχολή ναυπηγών μηχανολόγων του Πολυτεχνείου με αντικείμενο την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική ανάπτυξη και λειτουργία των συστημάτων αυτών. Ηδη ολοκληρώθηκε το έργο για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, των συστημάτων και των εγκαταστάσεων παροχής ρεύματος των λιμένων με τον εξοπλισμό των πλοίων μέσω ενός ομοιογενούς προτύπου.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")