Ήταν και ιδιαίτερα προσβλητικά για το Ιράν διότι ο Χανίγια πέθανε στην Τεχεράνη, όπου είχε μεταβεί ώστε να παρακολουθήσει την ορκωμοσία του νέου Προέδρου. Ως εκ τούτου, αν το Ιράν επιθυμεί να διατηρήσει το κύρος του ως περιφερειακή δύναμη και ως ηγέτης του λεγόμενου ‘Άξονα της Αντίστασης’ τότε οφείλει να απαντήσει αντίστοιχα.
Αυτές οι δύο εβδομάδες που έχουν μεσολαβήσει έχουν εγείρει αρκετά ερωτήματα. Με βάση την παραδοσιακή στρατιωτική σκέψη, η απροθυμία ή η αδυναμία του Ιράν να απαντήσει μέσα στα πρώτα εικοσιτετράωρα, αν όχι κατά τις πρώτες ώρες, μετά τις δύο δολοφονίες του στέρησε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Από την άλλη, μία άλλη σχολή στρατιωτικής σκέψης υποστηρίζει πως η καθυστέρηση του Ιράν αφήνει το Ισραήλ και τους συμμάχους του να βρίσκονται σε μόνιμη κατάσταση συναγερμού, κάτι το οποίο σταδιακά θα τους εξαντλήσει και ενδεχομένως να οδηγήσει σε λάθη. Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, ασπάζεται αυτή τη νοοτροπία, δηλώνοντας πως η καθυστέρηση αποτελεί μία τακτική ψυχολογικού πολέμου έναντι του Τελ Αβίβ.
Στην πραγματικότητα, το Ιράν δεν μπορεί παρά να περιμένει για μία σειρά λόγων. Αρχικά, το επιτυχημένο χτύπημα κατά του Χανίγια εντός της Τεχεράνης απέδειξε πως ακόμα και το κέντρο ισχύος του Ιράν δεν είναι ασφαλές. Οι ιρανικές αρχές έχουν ήδη συλλάβει δεκάδες υπόπτους ως δυνητικούς πράκτορες του Ισραήλ. Όσο η ιρανική ηγεσία πιστεύει ότι συνεχίζουν να υπάρχουν εχθροί “εντός των τειχών”, είναι λογικό να μην προχωρά σε σημαντικές κινήσεις.
Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να θεωρεί κανείς πως η ηγεσία του Ιράν έχει μονολιθική δομή. Ακόμα και πριν τους θανάτους των δύο στενών συμμάχων της Τεχεράνης, υπήρχαν έντονες φήμες πως οι Φρουροί της Επανάστασης δεν υποδέχθηκαν με θέρμη την εκλογή του νέου Προέδρου, Μασούντ Πεζεσκιάν. Ο Πεζεσκιάν θεωρείται μεταρρυθμιστής σε γενικές γραμμές και έχει ήδη δείξει τις προθέσεις του, προτείνοντας μία γυναίκα για το Υπουργικό Συμβούλιο, κάτι που συμβαίνει μόλις για δεύτερη φορά από το 1979 και μετά. Μολονότι είναι δύσκολο να υπάρχουν έγκυρες πληροφορίες, αρκετοί αναλυτές πιστεύουν πως η νέα πολιτική ηγεσία του Ιράν διαφωνεί με την (παραδοσιακή) στρατιωτική ηγεσία για το πώς πρέπει να απαντήσουν στο Ισραήλ. Παράλληλα, ο έλεγχος της Τεχεράνης επί των τοπικών αντιπροσώπων/συμμάχων της, όπως η Χεζμπολάχ και οι Χούθι, δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως δεδομένος. Στο παρελθόν, υπήρξαν αρκετές ενδείξεις πως ορισμένες από αυτές τις οργανώσεις ήταν πολύ πιο “επιθετικές” και “παρορμητικές” απ’όσο επιθυμεί η κεντρική ηγεσία του Ιράν.
Πιο κρίσιμα, το Ιράν δεν επιθυμεί κλιμάκωση της σύγκρουσης. Αυτό έχει αποδειχθεί σε πολλές περιπτώσεις από την έναρξη των εντάσεων και μετά. Αφενός, η Τεχεράνη αντιλαμβάνεται πως είναι μάλλον απίθανο να κερδίσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο εναντίον του Ισραήλ και των πανίσχυρων συμμάχων του, ενώ πιθανότατα θα βρισκόταν σε κίνδυνο και η ίδια η επιβίωση του καθεστώτος. Η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι πως το Ιράν δεν είναι πρόθυμο να “κάνει τη χάρη” στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τον άνθρωπο που θέλει όσο κανείς άλλος έναν απευθείας πόλεμο με την Τεχεράνη εδώ και χρόνια. Πέρα από τις προσωπικές πεποιθήσεις του Νετανιάχου, ένας ολοκληρωτικός πόλεμος θα του επέτρεπε να παραμείνει Πρωθυπουργός για αρκετό καιρό ακόμα. Ως εκ τούτου, το Ιράν έχει δηλώσει πως μόνο μία συμφωνία για εκεχειρία θα το σταματούσε από το να επιτεθεί, γεγονός που αποτελεί σαφή ένδειξη πως στηρίζει τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούνται αυτές τις ημέρες.
Στην αντίπερα όχθη, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ προετοιμάζονται για να αντιμετωπίσουν την όποια απάντηση αποφασίσει τελικά το Ιράν και οι σύμμαχοί του. Στην αιχμή του δόρατος βρίσκεται φυσικά η πολυσυζητημένη αεράμυνα του Τελ Αβίβ. Για αρκετούς αναλυτές, το Ισραήλ διαθέτει την πιο ολιστική και αποτελεσματική αεράμυνα σε διεθνές επίπεδο, ένα ολοκληρωμένο σύστημα που θα ζήλευαν ακόμα και τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Η αεράμυνα του Ισραήλ αποτελείται από τρία διαφορετικά υποσυστήματα αεροπορικής προστασίας τα οποία λειτουργούν παράλληλα.
Το πιο γνωστό είναι ο Iron Dome (Σιδηρούς Θόλος), ο οποίος στοχεύει πυραύλους μικρού βεληνεκούς (4-70 χλμ) και έχει επιτυχία 90% στις αναχαιτίσεις. Ο Iron Dome είναι ένα κινητό σύστημα από 10 συστοιχίες, καθεμία από τις οποίες καλύπτει περίπου 155 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους. Αντίστοιχη τεχνολογία ονόματι C-Dome χρησιμοποιείται από το ισραηλινό ναυτικό στις κορβέτες του. Το δεύτερο υποσύστημα της ισραηλινής αεράμυνας είναι η David’s Sling (Σφεντόνα του Δαυίδ), η οποία στοχεύει πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς (40-300 χλμ) και κατασκευάστηκε ώστε να αντικαταστήσει το αμερικανικό σύστημα Patriot που οδεύει προς απόσυρση. Το τρίτο υποσύστημα είναι το Arrow (Βέλος), το οποίο στοχεύει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (2400 χλμ) που κινούνται σε ύψη ακόμα και έξω από την ατμόσφαιρα (100 χλμ). Εντός του 2025, το Ισραήλ αναμένεται να θέσει σε λειτουργία και το πιο σύγχρονο σύστημά του, την Iron Beam (Σιδηρά Ακτίνα). Η Iron Beam στοχεύει πυραύλους μικρού βεληνεκούς (7 χλμ) και θα ενσωματωθεί στον Iron Dome. Η διαφορά του από τα προηγούμενα συστήματα είναι ότι χρησιμοποιεί την τεχνολογία λέιζερ.
Τα συστήματα που αποτελούν την ισραηλινή αεράμυνα. Πηγή: Financial Times.
Τα συστήματα αυτά απέδειξαν την αποτελεσματικότητά τους κατά την προηγούμενη επίθεση του Ιράν, τον Απρίλιο. Παρόλο που η επίθεση εκείνη ήταν περισσότερο ένα τέλεια χορογραφημένο σόου μεταξύ του Ιράν και των συμμάχων του Ισραήλ (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, και Ιορδανία), οι οποίοι συνέβαλαν στην προστασία της ισραηλινής άμυνας, ανέδειξε την αδιαμφισβήτητη υπεροπλία του Τελ-Αβίβ. Το Ιράν και οι σύμμαχοί του εκτόξευσαν παραπάνω από 170 drones, 120 βαλλιστικούς πυραύλους, και 30 πυραύλους κρουζ. Το 99% αυτών αναχαιτίστηκαν πριν καν εισέλθουν στον εναέριο χώρο του Ισραήλ.
Ωστόσο, το τίμημα ήταν ιδιαίτερα ακριβό: Το συνολικό κόστος της συγκεκριμένης επιχείρησης μόνο ξεπερνά το 1,5 δις δολάρια. Επιπροσθέτως, αν και εκ πρώτης όψεως η επίθεση ήταν στρατιωτικά αποτυχημένη και στόχευε περισσότερο στο να προστατέψει το κύρος του Ιράν, ανέδειξε το βάρος που χρειάζεται να επωμιστεί το Ισραήλ αν επιθυμεί να διατηρήσει ένα τόσο υψηλό επίπεδο ετοιμότητας. Το Ισραήλ διαθέτει μία εξαιρετικά αναπτυγμένη αμυντική βιομηχανία και έχει την οικονομική, τεχνολογική, και υλικοτεχνική υποστήριξη των ΗΠΑ. Ωστόσο, μία παρατεταμένη “επίθεση κορεσμού” από τον φθηνότερο εναέριο εξοπλισμό του Ιράν και των συμμάχων του θα μπορούσε να εξαντλήσει προσωρινά την ισραηλινή άμυνα. Όσο το Ιράν δεν επιθυμεί κλιμάκωση της σύγκρουσης, δεν θα ρισκάρει ένα μαζικό πλήγμα εντός του Ισραήλ. Αν όμως η Τεχεράνη αλλάξει στάση στο μέλλον, δεν είναι απίθανο να οργανώσει μία αεροπορική εκστρατεία που θα αμφισβητήσει σοβαρά την αποτελεσματικότητα της ισραηλινής αεράμυνας. Εξάλλου, ακόμα και πριν τις επιθέσεις του Οκτωβρίου, αρκετοί αναλυτές είχαν προειδοποιήσει πως το Ισραήλ δεν πρέπει να επαναπαύεται στην τεχνολογική του κυριαρχία.