Λίγα χρόνια πριν, το σενάριο του κλεισίματος της Διώρυγας θα είχε σπείρει πανικό στο διεθνές σύστημα εμπορίου. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της έκαναν αυτό το σενάριο πραγματικότητα το 2023. Παρά τις εφιαλτικές προβλέψεις, οι ναυτιλιακές εταιρείες προσαρμόστηκαν αρκετά γρήγορα, το διεθνές εμπόριο επιβίωσε, και οι περισσότεροι καταναλωτές δεν είδαν μεγάλες διαφορές πέρα ίσως από ορισμένες (προς το παρόν) διαχειρίσιμες αυξήσεις. Για την ίδια τη Διώρυγα, όμως, η προσαρμογή της παγκόσμιας ναυσιπλοΐας στην απουσία σηματοδοτεί σημαντική απώλεια της σημασίας της.
Χαρακτηριστικά, τον Ιούλιο του 2024 καταγράφηκαν 13 τάνκερ LNG που πέρασαν τη Διώρυγα, ποσοστό μικρότερο του 50% συγκριτικά με τον Ιούλιο του 2022. Αντίστοιχη μείωση παρατηρείται στα φορτηγά ξηρών φορτίων, τα οποία συνήθως μεταφέρουν διατροφικά αγαθά. Τα σκάφη αυτά προτιμούν να ακολουθούν τις εναλλακτικές διαδρομές, οι οποίες είναι μεν πιο χρονοβόρες, αλλά είναι πιο σίγουρες και συχνά πιο φθηνές. Η ίδια η ACP ενθάρρυνε την άνοδο των τιμών μέχρι πρόσφατα, με αποτέλεσμα να έχει αυξημένα κέρδη παρά τις μειωμένες διελεύσεις.
Τα πλοία που πέρασαν τη Διώρυγα του Παναμά ανά τύπο φορτίου. Πηγή: Financial Times.
Ωστόσο, αυτή η κατάσταση δεν είναι βιώσιμη. Η ACP έχει ήδη ανακοινώσει πως επανεξετάζει τις τιμές ώστε να αποφύγει την απώλεια και άλλων πελατών. Παράλληλα, τόσο η ACP, όσο και η κυβέρνηση του Παναμά διερευνούν λύσεις για την αποφυγή μίας νέας καταστροφικής ξηρασίας. Η σχεδιαζόμενη δεξαμενή Río Indio μπορεί να εξασφαλίσει επαρκή επίπεδα νερού για τα επόμενα 50 χρόνια, όμως η λαϊκή συναίνεση για το συγκεκριμένο φαραωνικό έργο δεν είναι δεδομένη. Επιπροσθέτως, η κλιματική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει άλλα, απρόβλεπτα προς το παρόν, προβλήματα. Από την άλλη πλευρά, το διεθνές εμπόριο δεν πρόκειται να συρρικνωθεί, αντιθέτως αναμένεται αύξηση των μεταφορών τόσο μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης, όσο και μεταξύ Αμερικής και Ασίας. Επομένως, η Διώρυγα του Παναμά έχει κάθε λόγο να επενδύσει στην ανάπτυξή της.