Οι πολυεκατομμυριούχοι πλήττονται. Ως ένδειξη της πίεσης που δέχεται η αυτοκρατορία του, o Ολεγκ Ντεριπάσκα -τον Μάρτιο ανακηρύχθηκε ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας από το περιοδικό Forbes, με περιουσία ύψους 28 δισ. δολαρίων- έχει εκχωρήσει τα μερίδιά του στη Magna International, την καναδική εταιρεία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων, και τη γερμανική Hochtief, μέσα σε μία εβδομάδα.
Το Bloomberg εκτιμά ότι οι 25 πλουσιότεροι Ρώσοι έχουν χάσει 230 δισ. δολάρια από τότε που η ρωσική αγορά ανήλθε στο ανώτατο σημείο της, τον Μάιο, με βάση τις μειούμενες αξίες των μεριδίων τους σε εισηγμένες εταιρείες, καθώς και τους υπολογισμούς άλλων περιουσιακών στοιχείων από αναλυτές.
Αυτοί που δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα είναι οι βαρόνοι της χαλυβουργίας, Βλαντιμίρ Λίζιν, Ρομάν Αμπράμοβιτς και Αλεξέι Μορντάσοφ, καθώς και ο Βλαντιμίρ Ποτάνιν, σημαντικός παράγοντας στον κλάδο εξόρυξης.
Ωστόσο, το να πει κανείς ποιοι μεγιστάνες δέχονται τις ισχυρότερες πιέσεις είναι δύσκολο, καθώς τα ακριβή επίπεδα του χρέους τους δεν είναι συχνά γνωστά.
Οι αυτοκρατορίες ορισμένων μεγιστάνων είναι εν μέρει ιδιωτικές και πολλοί παίρνουν δάνεια που δεν φαίνονται στους ισολογισμούς τους, προσφέροντας ως εχέγγυο μετοχές των εταιρειών τους.
Ακόμη κι έτσι προκαλείται ανακατανομή περιουσιακών στοιχείων, καθώς ορισμένοι πολυεκατομμυριούχοι εξαναγκάζονται να πωλούν περιουσιακά στοιχεία για να αποπληρώνουν δάνεια.
Όμως, αυτή τη φορά, το κράτος είναι έτοιμο να αυξήσει την επιρροή του στην οικονομία, συνεχίζοντας την τάση που επικρατούσε επί Πούτιν. Πρώτον, η ρωσική κυβέρνηση έχει διοχετεύσει έξτρα ρευστότητα μέσω των κρατικών τραπεζών Sberbank και VTB. Περίπου 50 δισ. δολάρια έχουν μπει κατά μέρος για τη Vnesheconombank, μία τρίτη κρατική τράπεζα, για να βοηθήσει τις εταιρείες να επαναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους.
Αυτό δίνει στο Κρεμλίνο την εξουσία να επιλέγει τους νικητές και τους χαμένους. Δεύτερον, οι κρατικές ή πιστές στο κράτος ρωσικές εταιρείες ενέργειας θα επωφεληθούν και αυτές.
Ο Βάγκιτ Αλεκπέροφ, πρόεδρος της Lukoil, υποστηρίζει ότι η εταιρεία του, όπως επίσης η Gazprom, η Rosneft και η TNK-BP ζήτησαν όλες μερίδιο από την πίστωση της Vnesheconombank, αν και καμία δεν έχει σοβαρό χρέος.
Το χρήμα, υποστηρίζει, θα βοηθήσει τις εταιρείες να αναπτυχθούν και να «έχουν χρήματα να αγοράσουν περιουσιακά στοιχεία», που συμβαίνει να είναι υπερβολικά φθηνά αυτή τη στιγμή. Μην βγάζετε ακόμη έξω από το παιχνίδι τους Ρώσους πολυεκατομμυριούχους.
Σημείο καμπής
Στη δυσοίωνη πορεία της πιστωτικής κρίσης, αυτό είναι το σημείο καμπής. Οι απώλειες, της τάξεως του 20%, που σημείωσαν οι αγορές την προηγούμενη εβδομάδα, από την Ιαπωνία έως τη Βόρεια Αμερική -οι μεγαλύτερες των τελευταίων δεκαετιών- πυροδοτήθηκαν εν μέρει από την αποτυχία των κυβερνήσεων να συμφωνήσουν σε σχέδια συντονισμένης δράσης για να ξεμπλοκάρουν το χρηματοοικονομικό σύστημα.
Ενδεχόμενες περαιτέρω απώλειες, παρόμοιου μεγέθους, αυτή την εβδομάδα, θα προκαλέσουν συστεμική κατάρρευση.
Επομένως, ήρθε η ώρα για τους αξιωματούχους να δείξουν εάν μπορούν να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα.
Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 το Σαββατοκύριακο προκάλεσαν ανακούφιση, αλλά δεν παρέθεσαν λεπτομερή σχέδια.
Οι ηγέτες της ευρωζώνης, την Κυριακή το βράδυ, κατόρθωσαν να συμφωνήσουν στο πλαίσιο σχεδίου που εγγυάται την έκδοση νέων εταιρικών ομολόγων τραπεζών μέχρι τα τέλη του 2009, επιτρέποντας στις κυβερνήσεις τους να ενισχύσουν την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών -εάν κριθεί αναγκαίο εξαγοράζοντας μερίδια όπως κάνει η Βρετανία.
Το βρετανικό σχέδιο, το πληρέστερο που έχει ανα κοινωθεί μέχρι στιγμής, αποτελεί το παράδειγμα προς μίμηση.
Ο Χανκ Πόλσον, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, ξεκαθάρισε ότι είναι έτοιμος να χρησιμοποιήσει μέρος των 700 δισ. δολαρίων για να εξαγοράσει μερίδια μετοχών σε τράπεζες.
Η Βρετανία ήδη κινείται ταχέως προς αυτήν την κατεύθυνση, διοχετεύοντας πάνω από 35 δισ. στερλίνες στη Royal Bank of Scotland, την HBOS, τη Lloyds TSB και τη Barclays, σε ένα ευρύ πρόγραμμα ενίσχυσης κεφαλαιακής βάσης.
Με την κυβέρνηση να έχει πλειοψηφικά μερίδια στη RBS και την HBOS, οι κινήσεις έγιναν ταχύτερα και ξεπερνούν τις προβλέψεις που είχαν γίνει με το βρετανικό σχέδιο διάσωσης των 400 δισ. στερλινών, που ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη.
Αφού ξαναχτίσουν τα διαθέσιμά τους με τρόπο που να αντέχουν μία σοβαρή ύφεση, οι βρετανικές τράπεζες θα έχουν πρόσβαση σε πρόγραμμα ύψους 250 δισ. στερλινών με σκοπό την εγγύηση του διατραπεζικού δανεισμού.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 15/10/2008)