Κλιματική Αλλαγή και Πυροπροστασία
Στην φετινή αντιπυρική περίοδο και στις συνθήκες που αντιμετωπίζουν από την 1η Μαΐου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας. Παράλληλα, ο υπουργός τόνισε την ανάγκη να υπερασπιστεί η Ευρώπη την πρωτογενή παραγωγή και τους υδάτινους πόρους, καθώς και να κινητοποιηθεί για τις συνέπειες των μεγάλων καταστροφών. «Η Ευρώπη πρέπει να παράγει, η Ευρώπη πρέπει να “ ξυπνήσει” σε ό,τι έχει να κάνει με την πρωτογενή παραγωγή, πρέπει να υπερασπιστεί τους υδάτινους πόρους που δεν θα έχουμε σε λίγο, πρέπει να κινητοποιηθεί για τις συνέπειες των μεγάλων φυσικών καταστροφών τις οποίες οι εθνικές οικονομίες δεν μπορούν να σηκώσουν. Και εσείς, οι τεχνοκράτες, οι ειδικοί, οι άνθρωποι της επιστήμης, οι άνθρωποι που μπορείτε να το μετρήσετε αυτό, πρέπει να βοηθήσετε έτσι ώστε οι εφαρμοσμένες πολιτικές να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κικίλιας, μιλώντας στο πλαίσιο του πάνελ με τίτλο «Φυσικές καταστροφές: Αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής».
«Πρώτα και πάνω από όλα, μακράν του δευτέρου, είναι η ανθρώπινη ζωή», είπε ο κ. Κικίλιας και προσέθεσε ότι φέτος, σε μία τεράστια και πάρα πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδο, τη χειρότερη ίσως των τελευταίων 40 ετών, σύμφωνα με τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες, προσπάθησαν «πολύ σκληρά» για να την προασπίσουν και προσέθεσε ότι το Μάτι «αποτέλεσε σημείο καμπής για να αλλάξουν τα δεδομένα στην ιεράρχηση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές στην χώρα».
Αναφορικά με τις συνθήκες που αντιμετώπισαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν, ο υπουργός επισήμανε ότι στο μισό κομμάτι της χώρας μας εξακολουθούμε να έχουμε απόλυτη λειψυδρία. «Ξεκινώντας από τον Έβρο, κατεβαίνοντας στα νησιά του Αιγαίου, στην Ανατολική Αττική, στα πόδια της Πελοποννήσου μέχρι τα Κύθηρα και μέχρι την Κρήτη, έχει βρέξει από ελάχιστα έως σχεδόν καθόλου τους τελευταίους, νομίζω πλέον 6-8 μήνες. Και οι συνθήκες είναι τέτοιες, που έχουμε τον χάρτη στον δείκτη 3, ανομβρίας και θα έχουμε και 7-8 και τοπικά 9 μποφόρ τις επόμενες μέρες. Αυτές είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε από την 1η Μαΐου, που βρίσκομαι νυχθημερόν και ασταμάτητα μαζί με τους συνεργάτες στο War Room της Πολιτικής Προστασίας. Είναι ένα επίτευγμα των τελευταίων χρόνων η διαλειτουργικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Προστασίας, του Λιμενικού, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΑΔΜΗΕ, του 112, μαζί με Τεχνητή Νοημοσύνη, δίνοντας άλλες πλέον δυνατότητες στη χώρα».
Ο κ. Κικίλιας αναφέρθηκε σε μια σειρά από ενέργειες της Πολιτικής Προστασίας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, όπως τη συμβολή της νέας τεχνολογίας και των drones στην ανίχνευση του σημείου έναρξης μια πυρκαγιάς. «Καταλάβαμε και είδαμε ότι τα 35-45 λεπτά τα οποία χρειάζονταν τα μέσα της πυροσβεστικής ή τα εναέρια για να κάνουν detect, να βρουν το σημείο έναρξης μιας πυρκαγιάς και να φτάσουν σ' αυτό, ήταν πάρα πολλά πλέον για τις mega πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε. Άρα, τα πάνω από 50 drones, τα οποία εξακολουθούν να πετούν, 24/7 πάνω από την Αττική, στους τρεις ορεινούς όγκους, στην Πάρνηθα, την Πεντέλη και τον Υμηττό, αλλά και σε υπόλοιπες περιοχές και σε όλη την Ελλάδα, από τη Δαδιά, τον Έβρο, τη Χαλκιδική, το Άγιο Όρος, τη Θεσσαλονίκη, την Εύβοια, την Κάρυστο, την περιοχή γύρω-γύρω από το Λουτράκι, μας δίνουν εικόνα από το πρώτο δευτερόλεπτο. Η αλλαγή της κουλτούρας έτσι ώστε να πετούν έμφορτα τα εναέρια μέσα τα οποία έχουμε, κάνοντας περιπολίες πάνω από την Αττική κι αλλού, είτε με νερό, είτε με επιβραδυντικό υγρό. Και άρα συνδυάζοντας τα δύο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στο πεδίο στα 5, 6, 7 λεπτά, έδωσε άλλες επιχειρησιακές δυνατότητες σε αυτό το σχήμα το οποίο σας ανέφερα», επισήμανε ο κ. Κικίλιας. Επιπλέον μίλησε μεταξύ άλλων για τους καθαρισμούς των οικοπέδων, καθώς και για την αλλαγή στο δόγμα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. «Έγιναν πολύ σημαντικά έργα μαζί με το AntiNero του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καθαρίστηκαν. Όλοι αυτοί συνεργαστήκαμε μαζί. Προσπαθήσαμε πάρα-πάρα πολύ. Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα. Πέρυσι κάηκαν πάνω από 1,7 εκατ. στρέμματα στην Ελλάδα. Φέτος, είμαστε κάτω από το μέσο όρο των καμένων της τελευταίας 20ετίας. Στο 10% καμένων στρεμμάτων δάσους σε σχέση με το μέσο όρο της 20ετίας. Πολύ κάτω από αυτό το οποίο θα περίμενε κανείς στην πιο δύσκολη αντιπυρική περίοδο την οποία αντιμετωπίσαμε. Και αυτό νομίζω είναι εμφανές σε όλη την Ελλάδα», σημείωσε ο κ. Κικίλιας.
Τέλος, όπως τόνισε, μετά την έλευση της πανδημίας COVID-19, η κλιματική κρίση είναι το μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζει πλέον η ανθρωπότητα και θα απασχολεί τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια. «Τα τελευταία δύο 24ωρα πλημμυρίζει η έρημος Σαχάρα. Οι εικόνες είναι δυστοπικές, φαίνεται σαν να είναι βγαλμένες από ταινίες του Χόλυγουντ, που πιστεύαμε ότι δεν μπορούν να συμβούν ποτέ. Περισσότεροι από δώδεκα άνθρωποι έχουν πνιγεί. Και στους αμμόλοφους της ερήμου πλέον υπάρχουν λίμνες» είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως όποια μέτρα και να λάβουν οι χώρες, καμία δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών που προκαλεί η ολοένα και εντεινόμενη κλιματική κρίση.
Κλιματική Αλλαγή και Αγροτική Ανάπτυξη
Η κλιματική κρίση επηρεάζει το σύνολο της οικονομίας και είναι επιβεβλημένη η αναζήτηση δράσεων που θα περιορίσουν, στο βαθμό του δυνατού, τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Όπως ανέφερε ο υπουργός, «το 10% των εκπομπών του αερίου του θερμοκηπίου προέρχεται από τον πρωτογενή τομέα» και πρόσθεσε πως «οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης επηρεάζουν δυσμενέστατα τη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή, αλλά προκαλούν και σοβαρότατες επιπτώσεις στην οικονομία». Κάτι που φάνηκε και στην περίπτωση της Θεσσαλίας όπου, σύμφωνα με τον κ. Τσιάρα, «σε ένα πρόγραμμα ad hoc με την έγκριση της ΕΕ έχουν ήδη καταβληθεί περισσότερα από 310 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις για την αγροτική παραγωγή».
Η κλιματική κρίση επηρεάζει και το σύνολο της παραγωγής, σύμφωνα με τον υπουργό, με τον ίδιο να υπογραμμίζει πως «λόγω των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών και της ξηρασίας της περασμένης χρονιάς, η παραγωγή σε φασόλια Πρεσπών, που είναι ένα ΠΟΠ προϊόν, μειώθηκε κατά 40%. Ανάλογες συνθήκες επηρέασαν την παραγωγή ελαιολάδου, που είδαμε την τιμή του το 2023 να αυξάνεται κατά 613%, καθιστώντας το απαγορευτικό για μεγάλα κοινωνικά στρώματα».
Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, πρέπει να γίνουν γρηγορότερα βήματα για την προσαρμογή της παραγωγής «στα νέα δεδομένα και να προχωρήσουμε σε νέες πρακτικές, είτε αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, είτε υιοθετώντας νέες πρακτικές».
Μιλώντας για τα ελληνικά προϊόντα, ο κ. Τσιάρας δήλωσε ότι έχουν προστιθέμενη αξία και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η ποιότητα και η υψηλή διατροφική αξία. Κάτι που φαίνεται και από τις εξαγωγές όπου το ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων το 2023 ήταν πλεονασματικό κατά 452.610.528 ευρώ και τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών να αγγίζουν πλέον σε 3,2 δις ευρώ.
Μιλώντας για την ημέρα αγρότισσας που γιορτάζεται σήμερα, ο κ. Τσιάρας επισήμανε ότι «η μητέρα αγρότισσα, που είναι δεμένη με τη διαδικασία παραγωγής, που υπηρετεί διαφορετικούς ρόλους, είναι αυτή που στην πραγματικότητα κρατάει τη συνοχή ανάμεσα στην οικογένεια και την τοπική κοινωνία», συμπληρώνοντας ότι τα τελευταία χρόνια «με βάση τους αριθμούς, ανακτά έναν πρωταγωνιστικό ρόλο με συμμετοχή στα σχέδια βελτίωσης, στα προγράμματα νέων αγροτών, με το ποσοστό να αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο».
Σε αναφορά του για την είσοδο νέων στον πρωτογενή τομέα, τόνισε ότι είναι ένα ζήτημα που απασχολεί όχι μόνο τη χώρα μας αλλά γενικά την Ευρώπη. Σημείωσε, δε, ότι δουλειά της πολιτείας είναι να διασφαλίσει τις συνθήκες για τους αγρότες που θέλουν να «μπουν» στον πρωτογενή τομέα, όπως η εκπαίδευση κ.α.
Τέλος, σύμφωνα με τον ίδιο, στόχος είναι η «μείωση του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα, απαλλαγμένο από τα βάρη του παρελθόντος, με τόνωση της εξωστρέφειας, διευρύνοντας παράλληλα τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας».