Αδιαπραγμάτευτος στόχος της παγκόσμιας ενεργειακής στρατηγικής είναι ένα σύστημα όπου θα κυριαρχούν οι ανεξάντλητες πηγές ενέργειας, οι ΑΠΕ.
Το κατά πόσον όμως αυτές, με την εγγενή τους αδυναμία να μην παράγουν ηλεκτρισμό όλες τις ώρες του έτους, θα είναι σε θέση να καλύψουν από μόνες τους το σύνολο των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών, παραμένει αναπάντητο ερώτημα.
ΜΕ ΑΠΕ
Για αυτό πολλές χώρες αναπτύσσουν παράλληλα με τις ΑΠΕ και τους πυρηνικούς αντιδραστήρες, ως πηγή ηλεκτροπαραγωγής που δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου και είναι συνεχώς διαθέσιμη.
Στον κατάλογο αυτών των χωρών περιλαμβάνεται η Τουρκία, η οποία έχει ήδη προχωρημένο πυρηνικό πρόγραμμα και συμφώνησε με την Κίνα για την κατασκευή ενός ακόμη πυρηνικού σταθμού στην επαρχία Κιρκλαλερί της Ανατολικής Θράκης.
Κοντά στα σύνορα
Η επιλογή της τοποθεσίας, κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, αποκαλύπτει τον φιλόδοξο στόχο της γείτονας, να αποτελέσει προμηθευτή για τη διψασμένη για συνεχώς διαθέσιμο ηλεκτρισμό Δυτική Ευρώπη.
Είναι προφανές ότι όλες οι «αδυναμίες» της πυρηνικής ενέργειας υφίστανται για τη χώρα μας αν υπάρχει πυρηνικό εργοστάσιο κοντά είτε στη μια είτε στην άλλη όχθη του Εβρου. Υποστηρίζω μάλιστα ότι η δική μας όχθη θα ήταν πιο ασφαλής επιλογή.
Ατύχημα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πιθανότητα ατυχήματος λόγω σεισμού, εξαιρετικά μικρή ήδη στην Τουρκία, θα ήταν υπό ελληνική διαχείριση απειροελάχιστη επειδή οι έλληνες πολιτικοί μηχανικοί είναι αποδεδειγμένα περισσότερο ικανοί να κατασκευάσουν ένα απόλυτα ασφαλές πυρηνικό οικοδόμημα.
Και μπορώ να διατρέξω τον κατάλογο των «αδυναμιών» και να υποστηρίξω ότι η δική μας περιοχή θα ήταν πιο κατάλληλη επιλογή.
Πατρίδα
Γιατί λοιπόν ένα πυρηνικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής βρίσκει φιλόξενη πατρίδα στην Ανατολική Θράκη ενώ παραμένει ανεπιθύμητο στη Θράκη την ελληνική; Ο παράγων που λειτουργεί αρνητικά για την ελληνική επιλογή είναι το κόστος.
Η διεθνής εμπειρία αποκαλύπτει ότι το κόστος της πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής είναι υψηλό σε χώρες όπου η κοινή γνώμη είναι αρνητική, όπου οι αποφάσεις καθυστερούν και όταν ο χρόνος κατασκευής επεκτείνεται λόγω ενστάσεων, προσφυγών και αναστολής εργασιών. Αντίθετα σε χώρες όπου η κεντρική εξουσία αποφασίζει και διατάσσει, όλα είναι πιο οικονομικά.
Αυτός φαίνεται ότι είναι ο λόγος που η πυρηνική ενέργεια δεν περιλαμβάνεται στο νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, στο οποίο οι ανάγκες ηλεκτροπαραγωγής προβλέπεται κα καλυφθούν κυρίως από τις ΑΠΕ με συμπλήρωμα και παράγοντα σταθερότητας μονάδες φυσικού αερίου.
Κόστος
Οι τελευταίες, αν και μικρές σε ποσοστό συμμετοχής, θα προσδιορίζουν τελικά το κόστος που θα επιβαρύνει την οικονομία μας.
Χάνουμε όμως έτσι έναν σημαντικό παράγοντα ανταγωνιστικότητας.
Γιατί η πυρηνική ενέργεια, με εξασφαλισμένο για δεκαετίας το πυρηνικό καύσιμο, έχει κόστος που δεν μεταβάλλεται από διεθνείς αναταραχές όπως συμβαίνει με το φυσικό αέριο και αυτή η σταθερότητα αποτελεί συχνά καθοριστικό παράγοντα για έναν μεγάλο επενδυτή.
Πλωτός
Είναι γνωστό ότι επί πολλές δεκαετίες πλοία και υποβρύχια κινούνται με πυρηνικούς αντιδραστήρες χωρίς να υπήρξε ποτέ πυρηνικό ατύχημα και ότι υπάρχουν και προωθούνται τελευταία, πλωτοί αντιδραστήρες ηλεκτροπαραγωγής.
Μήπως ένας πλωτός αντιδραστήρας θα μπορούσε να ρίξει άγκυρα στην πραγματικά δική μας γαλάζια πατρίδα;
*Ο Ραφαήλ Μωυσής έχει διατελέσει διοικητής της ΔΕΗ και πρόεδρος του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")