Νέες κυρώσεις κατά του Ιράν-το οποίο είναι μέλος του ΟΠΕΚ – πιθανόν θα αύξανε τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου, ωστόσο αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε επίσης να αντισταθμιστεί από άλλες πολιτικές του Τραμπ, όπως μέτρα για την επέκταση των εγχώριων γεωτρήσεων, την επιβολή δασμών στην Κίνα, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ύφεση την οικονομία της, ή τη χαλάρωση των σχέσεων με Ρωσία, γεγονός που θα οδηγούσε σε πιθανή χαλάρωση των μέτρων που της έχουν επιβληθεί όσον αφορά στις αποστολές αργού.
Ο επανεκλεγείς Ρεπουμπλικανός Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δηλώσει, είπε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του, ότι η πολιτική του απερχόμενου Προέδρου Τζο Μπάιντεν να μην τηρήσει αυστηρά τις κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου έχει αποδυναμώσει την Ουάσιγκτον ενώ έχει ενθαρρύνει την Τεχεράνη, επιτρέποντάς της να πουλάει πετρέλαιο, να συσσωρεύει μετρητά και να επεκτείνει τις πυρηνικές της επιδιώξεις και την επιρροή της μέσω ένοπλων πολιτοφυλακών στη Μέση Ανατολή.
Ο Τζέσι Τζόουνς, επικεφαλής του τομέα upstream στη Βόρεια Αμερική στην εταιρεία Energy Aspects, θεωρεί ότι η επιστροφή των ΗΠΑ, κατά τη νέα κυβέρνηση Τραμπ, σε μια εκστρατεία άσκησης μέγιστης πίεσης στο Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα στις εξαγωγές ιρανικού αργού.
«Αυτό θα μπορούσε να γίνει σχετικά γρήγορα χωρίς πρόσθετη νομοθεσία, απλώς με την επιβολή κυρώσεων που ισχύουν ήδη στα χαρτιά», είπε ο Τζόουνς.
Η ClearView Energy Partners, μια ερευνητική ομάδα, έχει εκτιμήσει ότι περίπου 500.000 έως 900.000 βαρέλια την ημέρα θα μπορούσαν να αποσυρθούν από την αγορά.
Η «ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολαρίων»
Αλλά μια πιο σκληρή στάση έναντι του Ιράν σημαίνει επίσης πίεση εις βάρος της Κίνας, η οποία δεν αναγνωρίζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ και αποτελεί τον μεγαλύτερο πελάτης πετρελαίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολαρίων είναι πόση σημαντική οικονομική πίεση είμαστε διατεθειμένοι να ασκήσουμε στα κινεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», σημειώνει ο Richard Nephew, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Columbia και πρώην αναπληρωτής ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Ιράν.
Ο Nephew θεωρεί ότι η Κίνα θα μπορούσε να απαντήσει στην πίεση αυτή ενισχύοντας τη δραστηριότητά της στο πλαίσιο των BRICS – ήτοι του «κλαμπ» των αναδυόμενων οικονομιών, που αποτελείται από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα, τη Νότια Αφρική και άλλες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω της μείωσης της εξάρτησης από το δολάριο στις συμφωνίες σε πετρέλαιο και άλλα αγαθά.
Ο Τραμπ μίλησε στο New York Economic Club τον Σεπτέμβριο για τους κινδύνους που θα μπορούσαν να επιφέρουν οι κυρώσεις στην κυριαρχία του δολαρίου. «Χρησιμοποίησα κυρώσεις, αλλά τις επέβαλα και τις απέσυρα όσο πιο γρήγορα γίνεται, γιατί τελικά σκοτώνει το δολάριο σου και σκοτώνει ό,τι αντιπροσωπεύει το δολάριο», είχε πει τότε ο Τραμπ.
«Έτσι, χρησιμοποιώ πολύ δυναμικά τις κυρώσεις εναντίον χωρών που το αξίζουν, και μετά τις αφαιρώ, γιατί, κοιτάξτε, χάνετε το Ιράν. Χάνετε τη Ρωσία», είχε αναφέρει τότε ο επανεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Η Κίνα και το Ιράν έχουν δημιουργήσει ένα εμπορικό σύστημα που χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον το κινεζικό γουάν και ένα δίκτυο μεσαζόντων, αποφεύγοντας το δολάριο και την έκθεση στις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ, καθιστώντας, έτσι, δύσκολη, την επιβολή των κυρώσεων.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Seigle, οι κυρώσεις κατά του Ιράν θα μπορούσαν να ωθήσουν ανοδικά τις τιμές του πετρελαίου. Ωστόσο, ο αντίκτυπος θα μπορούσε να μειωθεί ειδικά εάν ο Τραμπ τηρήσει τις υποσχέσεις της προεκλογικής εκστρατείας του για επιβολή γενικών δασμών στις εισαγωγές στις ΗΠΑ με στόχο την προστασία της εγχώριας παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων δασμών 60% σε ό, τιδήποτε προέρχεται από την Κίνα. «Ένας εμπορικός πόλεμος που μειώνει το ΑΕΠ θα μείωνε τη ζήτηση πετρελαίου και θα μείωνε τις τιμές», λέει ο Seigle.
Ο Ed Hirs, Energy Fellow στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον, λέει στο Reuters ότι ο Τραμπ είναι επίσης πιθανό να χαλαρώσει τις κυρώσεις στην ενεργειακή βιομηχανία της Ρωσίας, οι οποίες επιβλήθηκαν από δυτικές χώρες ως τιμωρία για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του να «τακτοποιήσει» τον πόλεμο στην Ουκρανία πριν αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο.
«Θα περίμενα ο Τραμπ να άρει όλες τις κυρώσεις για το ρωσικό πετρέλαιο», είπε ο Hirs.
Οι δυτικές κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο δεν έχουν σκοπό να σταματήσουν τις ροές, αλλά μόνο να περιορίσουν τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές στα 60 δολάρια το βαρέλι για τις πωλήσεις που πραγματοποιούνται μέσω δυτικών θαλάσσιων υπηρεσιών. Οι κυρώσεις έχουν μετατοπίσει την αγορά ρωσικού πετρελαίου από την Ευρώπη στην Κίνα και την Ινδία, προσθέτοντας κόστος για τη Ρωσία.