Κλιματική Αλλαγή: Οι Ευθύνες Αντιμετώπισης Από τα Κράτη στο Εδώλιο του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης

Κλιματική Αλλαγή: Οι Ευθύνες Αντιμετώπισης Από τα Κράτη στο Εδώλιο του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Σαβ, 30 Νοεμβρίου 2024 - 11:26

Ένα δικαστικό δράμα αναμένεται στη Χάγη, όπου το  Διεθνές Δικαστήριο θα αποφανθεί σχετικά με τις ευθύνες των κρατών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μολονότι η υπόθεση αφορά σε έκδοση συμβουλευτικής γνωμοδότησης, περισσότερα από εκατό κράτη και διεθνείς οργανισμοί έχουν δηλώσει συμμετοχή στην ακροαματική διαδικασία

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το ανώτατο δικαστικό σώμα του ΟΗΕ στο οποίο εξετάζονται αποκλειστικά υποθέσεις που εκκινούν κράτη, θα αποτελέσει το σκηνικό για ένα πρωτοφανές επεισόδιο της σύγχρονης ιστορίας. Από τις 2 μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου, 98 κράτη και 12 διεθνείς οργανισμοί θα παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους σχετικά με την ευθύνη του κράτους ως θεσμού στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η απόφαση θα εκδοθεί το 2025 και δεν θα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά αναμένεται να έχει βαρύνουσα συμβολική σημασία για τη συνέχιση των πρωτοβουλιών κατά της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η ακροαματική διαδικασία έρχεται λίγες ημέρες μετά τη Διεθνή Συνδιάσκεψη για το Κλίμα που πραγματοποιήθηκε στο Αζερμπαϊτζάν. Εκεί καταγράφηκε ένα ακόμα επεισόδιο της χρόνιας διαμάχης μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων κρατών για το ύψος της χρηματοδότησης που απαιτείται ώστε να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή. Η τελική συμφωνία ήταν 300 δισεκατομμύρια ετησίως, ένα ποσό που δεν ικανοποίησε καθόλου τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες συχνά αποτελούν και τις πιο ευάλωτες.

Η διαμάχη μάλλον θα συνεχιστεί στην αίθουσα του ΔΔΧ, καθώς δεκάδες εκπρόσωποι φτωχότερων κρατών θα αντιπαρατεθούν με μεγάλες δυνάμεις και ρυπαντές, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, και η Ρωσία. Ιδιαίτερη αισθητή σκοπεύουν να κάνουν την παρουσία τους οι εκπρόσωποι των μικρών νησιωτικών κρατών, αρκετά από τα οποία κινδυνεύουν να εξαφανιστούν εξαιτίας της ανόδου της στάθμης των ωκεανών. Ενδιαφέρον θα παρουσιάσουν και οι τοποθετήσεις των κρατών που βασίζονται στην παραγωγή υδρογονανθράκων, και τα οποία είχαν κατηγορηθεί για προσπάθειες υπονόμευσης των διαπραγματεύσεων πριν και κατά τη διάρκεια του COP29.

Η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί την πιο πρόσφατη σε μία σειρά δικαστικών διαδικασιών που κλήθηκαν να κρίνουν το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Πρόκειται για δεκάδες υποθέσεις που αφορούν από πετρελαϊκούς κολοσσούς, μέχρι τοπικές ή εθνικές κυβερνήσεις. Εξετάζοντας τα αποτελέσματα αυτών των δικών, γίνεται αντιληπτό πως ακόμα και τα ίδια τα δικαστήρια είναι διχασμένα σχετικά με το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Σε κάθε περίπτωση, οι κλιματικές δίκες πιθανότατα θα αυξηθούν εντός του 2025 καθώς η εκλογή ηγετών που θέτουν στο περιθώριο την κλιματική δράση θα προκαλέσει την αντίδραση των περιβαλλοντικών οργανώσεων και ακτιβιστών.