Οι αγορές συναλλάγματος είναι ένα παιχνίδι στο οποίο δεν υπάρχει ισοπαλία. Σε οποιοδήποτε ζευγάρι ισοτιμιών τα κέρδη του ενός νομίσματος ισοδυναμούν με τις ζημίες του άλλου. Ως εκ τούτου, οι αγορές συναλλάγματος κατά κοινή ομολογία δεν θεωρούνται καν επενδυτικά ενεργητικά. Ιστορικά, οι κρίσεις συναλλάγματος συμβαίνουν μόνο όταν καταρρέουν οι προσπάθειες μιας κυβέρνησης να διατηρήσει ελεγχόμενη (fixed) συναλλαγματική ισοτιμία.
Αλλά η ξαφνική κατάρρευση των νομισμάτων υψηλής απόδοσης οφείλεται λιγότερο σε ελεγχόμενες συναλλαγματικές συνδέσεις και φέρει πολλά χαρακτηριστικά ενός κλασικού νομισματικού κραχ. Η στερλίνα πλησιάζει το 1,60 δολάριο. Το ευρώ διολίσθησε κάτω από το 1,30 δολάριο. Το ρεάλ Βραζιλίας έχει διολισθήσει 40% έναντι του γεν μέσα σε λίγες εβδομάδες και η τουρκική λίρα έχει παρουσιάσει μεγαλύτερη πτώση έναντι του δολαρίου.
Ήταν μια σειρά στοιχήματα, που είχαν λάθος έκβαση με ταχύτατη διαδοχή. Το ένα ήταν το στοίχημα στην αύξηση των τιμών εμπορευμάτων. Οι αυξήσεις προσέλκυσαν ρευστό σε χώρες που εξάγουν εμπορεύματα, αλλά οι τιμές των εμπορευμάτων διολισθαίνουν επί μήνες τώρα.
Το άλλο στοίχημα που "ατύχησε" ήταν η μικρή μεταβλητότητα - η οποία προφανώς ανήκει πλέον στο παρελθόν. Με μικρή μεταβλητότητα, ήταν λογικό να εφαρμόζεται το "carry trade" - ο δανεισμός σε χαμηλής απόδοσης νομίσματος όπως το γεν και το δολάριο και η τοποθέτηση κεφαλαίων σε νομίσματα με καλύτερα επιτόκια. Όμως, η αυξημένη μεταβλητότητα καθιστά τις μοχλευμένες συναλλαγές όπως αυτή εξαιρετικά επικίνδυνες, οπότε το carry trade υποφέρει.
Τέλος, ήταν το στοίχημα σχετικά με την κατάσταση των αναδυόμενων οικονομιών. Πολλές είχαν βάλει σε τάξη την εθνική τους οικονομία, μαζεύοντας αποθεματικά και δανειζόμενες στο δικό τους νόμισμα. Αλλά δεν ήταν ίδια η πορεία όλων. Οι διολισθήσεις των νομισμάτων γίνονται αυτοτροφοδοτούμενες, καθώς η υποτίμηση αυξάνει το δανειακό τους βάρος. Έτσι προκλήθηκε και η έκτακτη αύξηση των επιτοκίων στην Ουγγαρία και κλιμακώθηκαν οι ανησυχίες για χρεοστάσιο στην Αργεντινή.
Μετά τα νομισματικά κραχ, η "αυτοψία" δείχνει σαφώς ότι υπήρχε υπερτίμηση-"φούσκα", σε αυτή την περίπτωση, σχεδόν όλων των νομισμάτων έναντι του δολαρίου και του γεν. Όταν μαζεύτηκαν αρκετές δυνάμεις, το κραχ ήταν ξαφνικό, αλλά αποφασιστικό.
(Από www.euro2day,gr 23/10/2008)