Ο Κριστόφ ντε Μαργκερί, ο διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής Τotal προειδοποιούσε πριν από περισσότερο από ένα χρόνο ότι πολιτικά εμπόδια, όπως είναι οι κυρώσεις σημαίνουν πως η παραγωγή αργού πετρελαίου, σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν θα μπορεί να υπερβεί τα 95 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Ωστόσο, καθώς η πιστωτική ασφυξία καθυστερεί την ολοκλήρωση δαπανηρών έργων και μειώνει τις τιμές του μαύρου χρυσού, αποτρέπει τα πλούσια σε υδρογονάνθρακες έθνη να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς πόρους τους, διευθυντικά στελέχη του τομέα προειδοποιούν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, πως ακόμη και ο στόχος των 95 εκατ. βαρελιών της ημέρα μπορεί να αποδειχτεί αισιόδοξος.
Πρόκειται για μια δυσοίωνη επανεκτίμηση. Ο πλανήτης καταναλώνει 87 εκατ. βαρέλια αργό πετρέλαιο ημερησίως και πρέπει να εξεύρει περισσότερη ενέργεια καθώς η Κίνα, η Ινδία και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες επιχειρούν να απομακρυνθούν από τη μακροχρόνια φτώχεια που τις μάστιζε.
Επί του παρόντος, όλη η προσοχή έχει στραφεί στη μείωση της ζήτησης και τις φθίνουσες τιμές του πετρελαίου, ωστόσο, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας έχουν προειδοποιήσει πως το πάγωμα του ρυθμού με τον οποίο αυξάνεται η προσφορά θα προκαλέσει πολύ σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις.
Στην τελευταία έκθεσή της, η IEA τονίζει: «Οι περισσότερες από τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες και οι κρατικοί παραγωγοί πετρελαίου πρέπει να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση. Ωστόσο, οι επενδύσεις επηρεάζονται από ορισμένες υψηλά μοχλευμένες εταιρείες, σε τοπιθεσίες όπως είναι η Ρωσία και η Κασπία».
Οι δύο ενεργειακοί γίγαντες στην Ρωσία, δηλαδή, η Rosneft, η κρατική εταιρεία πετρελαίου, που είναι μερικώς εισηγμένη στην αφορά του Λονδίνου και η Gazprom, το μονοπώλιο φυσικού αερίου, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ανάληψη χρέους για να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητές τους, και υπάρχουν ολοένα αυξανόμενες ενδείξεις πως αποκλιμακώνουν τις επενδύσεις τους.
Προ ημερών, η Gazprom παραδέχτηκε πως η κρίση ρευστότητας μπορεί να επηρεάσει την αναχρηματοδότηση του χρέους της και μπορεί, ενδεχομένως, να επηρεάσει τις προβλέψεις για τα επίπεδα ρευστότητάς της. Ενημέρωσε, μάλιστα, την κοινοπραξία TNK-BP ότι ενδέχεται να μην προχωρήσει στην ύψους 700-900 εκατ. δολαρίων εξαγορά του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στο έργο ανάπτυξης του πεδίου φυσικού αερίου Kovykta, στην ανατολική Σιβηρία, όπως είχε συμφωνήσει, το περασμένο έτος.
Εν τω μεταξύ η TNK-BP αναμένεται να μειώσει, το 2009, τις κεφαλαιακές δαπάνες της που ανέρχονται στα 1 δις. δολάρια, κατά τουλάχιστον το ένα τρίτο.
Ο Τιμ Σάμερς, ο επικεφαλής της κοινοπραξίας δήλωσε: «Με την τιμή του αργού πετρελαίου στα 130-140 δολάρια προσπαθείς να αναπτύξεις την εταιρεία σου με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα, αλλά, αντιλαμβάνεσαι διαφορετικά τα πράγματα, με το πετρέλαιο στα 70 δολάρια».
Οι τιμές του μαύρου χρυσού, που είχαν ανέλθει σχεδόν στα 150 δολάρια το βαρέλι, τον περασμένο Ιούλιο, τώρα έχουν υποχωρήσει στα 70 δολάρια.
Στο Ιράν, που ελέγχει τα δεύτερα σε μέγεθος αποθέματα αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στον πλανήτη , ο υπουργός Πετρελαίου Γκολαμχοσείν Νοζαρί δήλωσε: «Πιστεύω πως η χαμηλή τιμή του πετρελαίου είναι πραγματική καταστροφή για το μέλλον της παραγωγής».
Οι διευθύνοντες σύμβουλοι ορισμένων από τις μεγαλύτερες διεθνείς ενεργειακές εταιρείες στον πλανήτη, οι οποίοι συναντήθηκαν, ιδιωτικώς, στην Βενετία, αυτό τον μήνα, εξέφρασαν ανησυχίες ότι το καθοδηγούμενο από την πιστωτική ασφυξία «σφίξιμο των ζωνών» και το νέο πνεύμα κυβερνητικού παρεμβατισμού στον τομέα, αποτελούν δυσοίωνες ειδήσεις για την πετρελαϊκή βιομηχανία.
Ο κ. Ντε Μαργκερί είπε: «Όλα τα έργα που βρίσκονται στο στάδιο της εξέλιξης θα ολοκληρωθούν». Προειδοποίησε, ωστόσο, πως αν η τιμή του πετρελαίου πέσει στα 60 δολάρια το βαρέλι και διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα «πολλά νέα έργα θα καθυστερήσουν».
Πολλά από τα εν λόγω έργα δεν έχουν, ακόμη εξασφαλίσει την αναγκαία χρηματοδότηση, καθιστώντας τα πιο ευάλωτα σε καθυστερήσεις σε καιρούς οικονομικής αβεβαιότητας.
Τα δαπανηρά έργα παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, για παράδειγμα, τα οποία χρηματοδοτούνται, συχνά από τον τραπεζικό τομέα, θα καθυστερήσουν, ενδεχομένως, με τη σειρά τους και οι προσθήκες στην παραγωγική ικανότητα θα παγώσουν, υποστηρίζουν οι αναλυτές. Η ΒΡ ανέβαλε τα ύψους 500 εκατ. δολαρίων, σχέδιά της να δημιουργήσει εγκαταστάσεις LNG στο Ντελαγουέρ, προβάλλοντας ως ισχυρισμό το ότι οι συνθήκες στην αγορά δεν ευνοούν την ολοκλήρωση βραχυπρόθεσμων έργων.
Ωστόσο, δεν είναι μόνον οι επενδύσεις των μεγάλων πετρελαϊκων εταιρειών που πλήττονται.
Στις ΗΠΑ, οι μικρές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου παράγουν το 82% του συνολικού όγκου φυσικού αερίου και το 68% σε αργό πετρέλαιο. Διαθέτοντας αναιμικούς ισολογισμούς έναντι των μεγάλων ανταγωνιστών τους πασχίζουν να εξεύρουν χρηματοδότηση για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Εν τω μεταξύ, δοκιμάζεται και η προθυμία των διυλιστηρίων να αυξήσουν την παραγωγική ικανότητά τους, καθώς η ασφυξία στο σύστημα διύλισης συνέβαλε στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου στα 147 δολάρια το βαρέλι.
Η ιταλική Eni, ανακοίνωσε, ήδη, πως ανέβαλε το σχέδιο για τον διπλασιασμό της παραγωγικής ικανότητας του διυλιστηρίου της, στο Τάραντο, επειδή μείωσε τις κεφαλαιακές δαπάνες της στον τομέα της διύλισης και εμπορίας πετρελαιοειδών.
Οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων αργού πετρελαίου στην Ρωσία, την Αγκόλα , την Νιγηρία, την Αυστραλία και αλλού, σημαίνει πως δεν θα υπάρχει αρκετός διαθέσιμος μαύρος χρυσός όταν η παγκόσμια οικονομία ανορθωθεί εκ νέου, υποστηρίζουν πολλά ανώτατα διευθυντικά στελέχη ντου τομέα.
(Financial Times, 23/10/2008)