Οι μνήμες και οι αφηγήσεις πιθανώς παραμορφώνονται με τον χρόνο. Έχουν περάσει ήδη τόσα χρόνια από εκείνη την 28η Οκτωβρίου…
Οι Κεφαλλήνες, όπως και οι υπόλοιποι Επτανήσιοι, έχουν μία ιδιότυπη σχέση με την Δύση, που δύσκολα περιγράφεται και ακόμη δυσκολότερα κατανοείται. Εσκεμμένως, πιστεύω, η ιστορία αναφέρει την εποχή της «Ενετοκρατίας» ως ένα είδος κατοχής, αναλόγου, ας πούμε με την Γερμανική, ή την Ιταλική. Αγνοείται ότι οι Βενετοί δεν κατέλαβαν τα Επτάνησα διά της βίας, ούτε κατέλυσαν κανένα ελεύθερο Ελληνικό κράτος. Αντιθέτως οι Επτανήσιοι εζήτησαν την προστασία της Γαληνοτάτης από τους Τούρκους (το 1386) και συμπολέμησαν μάλιστα μαζί με τους Βενετούς, εθελοντικώς, πολλές φορές εναντίον τους. Ο Ναπολέων όταν κατέλυσε την Ενετική Δημοκρατία, «απελευθέρωσε» και τα Επτάνησα, όπως και άλλους τόπους, ενσωματώνοντάς τα στην Γαλλική Αυτοκρατορία. Το καθεστώς, πραγματικής κατοχής, δεν κράτησε πολύ και δημιουργήθηκε το πρώτο ελεύθερο Ελληνικό κράτος, με Σύνταγμα, που γράφτηκε στα …Ιταλικά, το 1803. Πριν από την επανάσταση της υπολοίπου Ελλάδος. Ακολούθησε η Βρεταννική «προστασία», που χάρις στην βλακώδη συμπεριφορά των Αρμοστών πυροδότησε το κίνημα της Ενώσεως με την Ελλάδα, το οποίο τελικώς επετεύχθη το 1864 με τους αγώνες των προεστών των νησιών που εφλέγοντο από το πνεύμα της εποχής, αν και πολλοί είχαν μάθει τα Ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα.
Το χάλκινο άγαλμα ενός διασήμου Άγγλου Αρμοστού, του Maitland, υπήρχε μέχρι την Κατοχή, επί βάθρου, στην ομώνυμη μεγάλη πλατεία του Αργοστολίου, που οι Άγγλοι είχαν φτιάξει για να ασκούνται στις παρελάσεις και τελετές. Ήταν από τις ωραιότερες πλατείες του κόσμου διότι η μία της πλευρά ήταν η θάλασσα με μαγευτική θέα. (Μόνο μειονέκτημα ότι εις το βάθος φαίνονταν το Ληξούρι.) Η πλατεία αυτή –του «Μέτελα» ήταν απολαυστικός τόπος περιπάτου με την δροσιά της εσπερινής θαλασσίας αύρας. Ο σατιρικός Μολφέτας έχει απαθανατίσει το άγαλμα με τους στίχους «Τις σαρδέλλες μου στο χέρι/ υπερήφανος κρατώ…». «Σαρδέλλες» ήταν το Σύνταγμα που είχε παραχωρήσει, και οι Κεφαλονίτες έλεγαν ότι κρατάει σαρδέλλες στο χαρτί. Το άγαλμα αυτό το αποκαθήλωσαν οι Ιταλοί, αλλά και η πλατεία δεν υπάρχει πλέον γιατί κτίσθηκε πάνω της Ναυτική Σχολή, ελλείψει …άλλου οικοπέδου σε όλη την Κεφαλονιά.
Οι Ιταλοί άργησαν κάπως να «καταλάβουν» την Κεφαλονιά. Ο πόλεμος είχε τελειώσει από τους Γερμανούς και μία διλοχία Κεφαλονίτες που είχαν μείνει είχαν ήδη πάει σπίτια τους. Παρά ταύτα το Ιταλικό Στρατηγείο θεώρησε αναγκαίο να κάνει ρίψη αλεξιπτωτιστών σε δύο σημεία κοντά στο Αργοστόλι. Στο ένα σημείο, κοντά στο γνωστό, νεοκλασσικό, ‘φανάρι’ μερικοί αλεξιπτωτιστές προσεγειώθησαν πάνω στα ‘αθάνατα’. Αυτοί είναι τεράστιοι κάκτοι –περίπου σαν γιγαντιαίες αγκινάρες. Στην άκρη των φύλλων τους έχουν κάτι σουβλερά αγκάθια σαν μεγάλα σουβλιά. Εκεί επάνω έμελλε να πέσουν πολλοί αλεξιπτωτιστές που τραυματίσθηκαν σοβαρά, σε πολύ ευαίσθητα μέρη.
Εκτός από τους αλεξιπτωτιστές ήλθαν και αρκετοί μελανοχίτωνες με το φέσι και την φούντα. Διοικητής της Νήσου ανέλαβε ο στρατηγός Marino Marino, (όνομα και επώνυμο συνηθέστατο στα νησιά). Ο Μαρίνο εκάλεσε τον πληθυσμό στην πλατεία του Μέτελα για να απαγγείλει διάγγελμα. Παρέστησαν αρκετοί, μάλλον εκ περιεργείας, όπως και ο ευγενής, αρχαιοτάτης Σικελικής καταγωγής, Δήμαρχος, που σύντομα παρητήθη.
Εγραψα όσα έγραψα για να κατανοηθεί το πνεύμα του διαγγέλματος του Μαρίνο που άρχιζε : «Κάτοικοι της Κεφαλονιάς! Η φωνή των Καισάρων σάς καλεί διά μέσου των αιώνων!!!»
Ήταν το όραμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που ενέπνεε, που είχε καταλάβει τον Μουσσολίνι. Η Ελλάδα δεν ήταν μία απλή γεωγραφική προέκταση σε αυτό το σχέδιο. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν Έλληνο-Ρωμαϊκή. Οι μεγάλοι Ρωμαίοι στρατηλάτες θαύμαζαν και εμιμούντο τον Μέγα Αλέξανδρο, την Αυτοκρατορία του οποίου υποκατέστησαν. Κράτος Ρωμαϊκής εξουσίας και Ελληνικού πολιτισμού. Οι Ρωμαίοι (πατρίκιοι) ήταν φιλέλληνες μέχρις …ελληνομανίας, και στην εποχή του Αδριανού δύσκολα μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει τους δύο λαούς, μεταξύ των καλλιεργημένων. (Ηρώδης Αττικός;)
Αλλά ο Μουσσολίνι δεν ήταν Σκιπίων, Πομπήιος, Καίσαρ, Αύγουστος ούτε…Γερμανικός. Οι καιροί άλλαξαν. Σε πολλούς αρέσει να πιστεύουν ότι η ομοιότης των δύο λαών εκφράζεται με την φράση : «Ούνα φάτσα – ούνα ράτσα!» Στην πραγματικότητα η ρήσις είναι : «Questa faccia – questa razza». Αμετάφραστο, αλλά κατανοητό, πιστεύω.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 25/10/2008)