Ακριβότερη κατά 6-7 λεπτά του ευρώ απ’ όσο θα έπρεπε θεωρούν παράγοντες της αγοράς πως είναι η τιµή της αµόλυβδης. Δυσλειτουργίες, ιδιοµορφίες και σειρά προβληµάτων κρατούν ψηλά τις τιµές παρά την πτώση στην τιµή του πετρελαίου. Το νέο ΙΝΚΑ κατέθεσε σχετική µήνυση.
Έλλειψη ανταγωνισµού σε όλα τα στάδια εµπορίας και διάθεσης, µεγάλες αποκλίσεις από πρατήριο σε πρατήριο, πτώση των διεθνών τιµών που δεν περνάει στα πρατήρια και µία νέα αγορανοµική διάταξη που υποχρεώνει τους πρατηριούχους να δηλώνουν τις τιµές στο υπουργείο Ανάπτυξης, είναι τα δεδοµένα που χαρακτηρίζουν την αγορά καυσίµων. Μόνιµο θύµα παραµένουν οι οδηγοί που αναζητούν τη φθηνότερη τιµή, βλέποντας την αµόλυβδη να ανεβαίνει αλλά να µην κατεβαίνει ανάλογα µε την πορεία των διεθνών τιµών, καθώς και µεγάλες διαφορές στην τιµή της αµόλυβδης, ακόµη και σε πρατήρια της ίδιας εταιρείας.
Το νέο ΙΝΚΑ αντέδρασε καταθέτοντας µήνυση για το θέµα της τιµής των πετρελαιοειδών το 2008. Στην ανακοίνωση του ΙΝΚΑ αναφέρεται σχετικά «µε στοιχεία εξαχθέντα από τις ιστοσελίδες του υπουργείου Ανάπτυξης επισηµαίνεται η άµεση άνοδος των τιµών λιανικής πώλησης της βενζίνης και του πετρελαίου όταν οι διεθνείς τιµές του αργού πετρελαίου ανέβαιναν, καθώς και η µη αντίστοιχη µείωση της τιµής της βενζίνης, όταν οι τιµές του αργού έπεφταν ραγδαία και κάθετα». Το πρόβληµα παραδέχεται και ο πρώην πρόεδρος της Οµοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδας, κ. Δηµήτρης Μακρυβέλιος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Autocar στις 15 Οκτωβρίου (την εβδοµάδα όπου το βαρέλι κόστιζε 74,5 δολάρια και η αµόλυβδη 1,22 €/λίτρο!): «Μέσα σε δύο µήνες το brent έχει πέσει περίπου 60 δολάρια και η τιµή λιανικής 15 λεπτά του ευρώ. Εκτιµώ, µε βάση τα δικά µου στοιχεία, ότι η µέση τιµή λιανικής θα έπρεπε να είναι 6-7 λεπτά χαµηλότερη».
Πώς διαµορφώνεται η τιµή των καυσίµων;
Ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα σύµφωνα µε τον κ. Μακρυβέλιο είναι πως κανείς δε γνωρίζει ακριβώς πώς διαµορφώνεται η τιµή στα διυλιστήρια. Μία γενική απάντηση που µπορεί να δώσει κανείς είναι πως οι τιµές διαµορφώνονται σύµφωνα µε τις διεθνείς τιµές του πετρελαίου. Στην πράξη ωστόσο αυτό συµβαίνει µόνο στην άνοδο των τιµών. Η πτώση των τιµών της αµόλυβδης, είτε δε συµβαδίζει µε την πτώση των διεθνών τιµών είτε καθυστερεί, µε αποτέλεσµα την επιβάρυνση της τσέπης µας.
Η πρόταση της ΟΒΕ είναι διαφάνεια σε όλα τα στάδια διαµόρφωσης της τιµής και διακίνησης του προϊόντος. Όπως δηλαδή είναι γνωστές οι τιµές λιανικής, έτσι θα έπρεπε να είναι γνωστό και το πώς υπολογίστηκε ακριβώς η τιµή του διυλιστηρίου.
Στην πρόσφατη δηµόσια διαβούλευση από το υπουργείο Ανάπτυξης για την αγορά των πετρελαιοειδών ορισµένοι τόνισαν πως τα ανεξάρτητα πρατήρια (περίπου 700), δεν έχουν λύσει το θέµα της απευθείας προµήθειας από τα διυλιστήρια ώστε να έχουν καλύτερες τιµές.
Εκπτώσεις, ωράριο και αριθµός πρατηρίων
Καλύτερες τιµές υπάρχουν σε κάποια πρατήρια λόγω των εκπτώσεων που τους δίνουν οι εταιρείες, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει κανείς πώς. Η πρόταση της Επιτροπής Ανταγωνισµού είναι να κοπούν οι εκπτώσεις µε το αιτιολογικό ότι θα αυξηθεί η διαφάνεια στην τιµολόγηση και ο ανταγωνισµός στην αγορά της χονδρικής. Η πρόταση παροχής έκπτωσης ανάλογα µε την κατανάλωση βρίσκει ορισµένους υπέρ και άλλους κατά, καθώς αυτό θα λειτουργήσει αρνητικά για τα πρατήρια της επαρχίας ή για εκείνα που βρίσκονται εκτός πόλεων, εάν συγκριθούν µε τα πρατήρια της Αθήνας. Στη δηµόσια διαβούλευση επίσης, η πλειονότητα των συµµετεχόντων αντιδρά υπογραµµίζοντας ότι οι εκπτώσεις σχετίζονται και µε τις επενδύσεις που έχουν κάνει οι εταιρείες για την κατασκευή πρατηρίων, συνεπώς δεν µπορούν να καταργηθούν.
Σε άλλο σηµείο του κειµένου διαβούλευσης, τόσο η Επιτροπή Ανταγωνισµού, όσο και ορισµένοι από τους συµµετέχοντες κάνουν λόγο για απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των πρατηρίων. Από την άλλη υπάρχει η άποψη πως τα πρατήρια είναι ήδη πολλά (περίπου 1 πρατήριο για 1.342 κατοίκους µε τον κοινοτικό µέσο όρο να κυµαίνεται σε 1 πρατήριο για 3.846 κατοίκους), µε συνέπεια το κόστος λειτουργίας υπεράριθµων πρατηρίων να περνάει στον καταναλωτή. Ο κ. Μακρυβέλιος τονίζει πως ο αριθµός των πρατηρίων κάθε άλλο παρά πρόβληµα δηµιουργεί, ενώ υπογραµµίζει πως «είναι παράλογο να µιλάµε για επέκταση του ωραρίου και πρατήρια σε σουπερµάρκετ από τη µία κι από την άλλη να λέµε πως λειτουργούν ήδη πολλά».
Έλεγχος της νοθείας
Ακόµη ένα σηµαντικό ζήτηµα που χρήζει άµεσης λύσης είναι η νοθεία. Το αστείο σε αυτή την υπόθεση είναι πως όλοι αναγνωρίζουν τη νοθεία -ακόµη κι αν τα ποσοστά που ανακοινώνονται ποικίλουν- και παράλληλα κανείς δε λέει όχι στην εγκατάσταση στα πρατήρια ενός ολοκληρωµένου ηλεκτρονικού συστήµατος ελέγχου εισροών-εκροών. Κάτι που όµως δεν εφαρµόζεται, άγνωστο γιατί. Η ΟΒΕ µάλιστα υποστηρίζει ο κ. Μακρυβέλιος, «το πρότεινε πριν από 6-7 χρόνια. Και µάλιστα είχαµε βρει τρόπο χρηµατοδότησης µέσα από κοινοτικά προγράµµατα, ώστε να µην επιβαρυνθεί καθόλου το ελληνικό δηµόσιο».
(Από το περιοδικό AUTOCAR, 25/10/2008)